تاریخچه ی:
حاکم حسکانی نیشابوری
حاکم حَسکانی: ابوالقاسم عبیدالله عبدالله حسکانی نیشابوری، معروف به « حاکم حسکانی » از دانشمندان قرن پنجم هجری قمری است. وی از خاندان علم و ادب و از تبار ((عبدالله بن عامر بن کریز)) فاتح ((خراسان)) در عصر ((عثمان بن عفان|عثمان))، بود.
او در یک خانواده مذهبی در قریه ((حسکان)) از توابع ((نیشابور)) به دنیا آمد و از محضر پدر و اساتید به نام آن روزگار همچون ((قاضی ابوالعلاء صاعد)) علم آموخت و به رتبه ای رسید که در عصر خویش سرآمد دانشمندان عصر خود در ((حدیث شناسی)) و ((علم رجال)) به شمار می آمد.
((سید بن طاووس)) در کتاب شریف ((اقبال)) تصریح نمود که حاکم حسکانی از عامه و ((اهل سنت)) بوده است. و برخی نیز آورده اند که وی ((حنفی مذهب)) و از پیروان ((ابوحنیفه)) بود.
مشهورترین اثر حاکم حسکانی که شهرت وی نیز مرهون آن است، کتاب ارزشمند « شواهد التنزیل » می باشد که نام کامل این کتاب اینگونه است: « شواهد التنزیل لقواعد التفضیل فی الآیات النازلة فی اهل البیت (ع)» این اثر شریف به همت دانشمند محقق شیخ ((محمد باقر محمودی))، تصحیح و تحقیق و به همراه تعلیقات سودمند در سه جلد به چاپ رسید.
در این کتاب آیات قرآن که درباره پیامبر و اهل بیت علیهم السلام نازل شده بر اساس احادیث پیامبر و اهل بیت و صحابه، ((تفسیر)) و ((تأویل)) گردیده است.
منابع:
شواهد التنزیل، ج 1 ، ص 9؛ اعیان الشیعه، ج 8، ص 136