حاکم حَسکانی: ابوالقاسم عبیدالله عبدالله حسکانی نیشاپوری، معروف به« حاکم حسکانی» از دانشمندان قرن پنجم هجری قمری است. وی از خاندان علم و ادب و از تبار
عبدالله بن عامر بن کریز فاتح
خراسان در عصر
عثمان ، بود.
او در یک خانواده مذهبی در قریه
حسکان از توابع
نیشابور به دنیا آمد و از محضر پدر و اساتید به نام آن روزگار همچون
قاضی ابوالعلاء صاعد علم آموخت و به رتبه ای رسید که در عصر خویش سر آمد دانشمندان عصر خود در
حدیث شناسی و
علم رجال به شمار می آمد.
سید بن طاووس در کتاب شریف
اقبال تصریح نمود که حاکم حسکانی از عامه و اهل سنت بوده است. و برخی نیز آورده اند که وی
حنفی مذهب و از پیروان
ابوحنیفه بود.
مشهورترین اثر حاکم حسکانی که شهرت وی نیز مرهون آن است، کتاب ارزشمند« شواهد التنزیل» می باشد که نام کامل این کتاب اینگونه است: « شواهد التنزیل لقواعد التفضیل فی الآیات النازلة فی اهل البیت علیهالسلام» این اثر شریف به همت دانشمند محقق شیخ
محمد باقر محمودی ، تصیح و تحقیق و به همراه تعلیقات سودمند در سه جلد به چاپ رسید.
در این کتاب آیات قرآن که درباره پیامبر و اهل بیت علیه السلام نازل شده بر اساس احادیث پیامبر و اهل بیت و صحابه،
تفسیر و
تأویل گردیده است.
منابع :
شواهد التنزیل ، ج 1 ، ص 9 ؛ اعیان الشیعه ،ج 8 ،ص 136