V{maketoc}
!مولف: شیخ صدوق
این کتاب که در دو بخش ثواب الاعمال و عقاب الاعمال می‌باشد داراى مطالب مفید و مباحث ارزشمندى است و از جمله روایات نفیس اهل بیت رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلم در بیان ((فضایل اخلاقی|اعمال پسندیده)) و ((رزایل اخلاقی|اخلاق ناپسند)) و پاداش اعمال نیک و مجازات اعمال بد انسان می‌باشد، شامل روایاتى از ائمه معصومین علیهم‏السلام درباره اعمال خیرى که خداوند بر آن وعده پاداش داده مانند ثواب صد بار « لا اله الا الله » گفتن، که ((امام صادق علیه‌السلام)) فرمودند: (عمل کسی که صد بار« لا اله الا الله » بگوید، برتر از اعمال سایر مردم در آن روز است.) و اعمال شرّى که بر آنها وعده عذاب و عقاب داده شده، می‌باشد. ‏در حقیقت کتاب ثواب الاعمال و عقاب الاعمال دائرة المعارف بزرگى است از ((معارف اسلامى))، ((احکام حلال و حرام)) که هیچ فقیه دانشمند و یا ادیب نام‏آورى از آن بى‏نیاز نیست.
!وجه تسمیه کتاب
مؤلف کتاب که از چهره‏هاى برجسته فقها و ((راویان شیعه)) در قرن چهارم هجرى است، درباره انگیزه نگارش این کتاب مى‏فرماید:
«امرى که موجب گشت این کتاب را به رشته تحریر درآورم روایتى بود از ((حضرت رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏وآله)) که مى‏فرمایند: «راهنما بر انجام عمل نیک مانند انجام دهنده آن است»، و آن را «ثواب الأعمال» نام نهادم به امید آنکه خداوند مرا از پاداش آن محروم نفرماید و به جز امید به پاداش الهى و ((خوشنودى خداوند سبحان)) چیز دیگرى مقصود من نبوده است».
!اعتبار ثواب الاعمال
از نظر اعتبار، کتاب ثواب الأعمال مانند دیگر کتاب‏هاى شیخ صدوق از معتبرترین ((اصول روایى شیعه)) به شمار مى‏آید که پیوسته مورد توجه ((علمای شیعه|علما و فقهاى شیعه)) قرار داشته چنانکه روایات این کتاب در بسیارى از مجموعه‏هاى روایى بزرگ شیعه مانند: ((کتب اربعه))، ((بحار الانوار)) و ((وسایل الشیعه)) نقل شده و به آنها استناد شده است. ((علامه مجلسى)) در این باره مى‏فرماید که:«کتاب‏هاى شیخ صدوق در شهرت در حدّ کتب اربعه مى‏باشد و در اجازات روایى ما از مشایخ بزرگ شیعه موجود است و بسیارى از علما و فقهاى شیعه از آن روایت نقل کرده».
!فهرست
موضوعات کتاب ثواب الأعمال که شامل 788 حدیث در ضمن 389 عنوان می‌باشد، به ترتیب زیر است:
ثواب گفتن لا اله الا الله، رفتن به مسجد، تفکر، زیارت پیامبر و ائمه، حفظ قرآن، ((توبه))، عمل به علم، شاد کردن دل برادر مؤمن و ثواب جهاد در راه خدا .
کتاب عقاب الأعمال نیز که شامل 331 حدیث در ضمن 131 عنوان می‌باشد شامل موضوعاتى است مانند:
مجازات کسى که در انجام فرامین الهى سستى به خود راه دهد، ((قسم دروغ))، زکات ندادن، ((اذیت مؤمن))، قطع رحم، حاکم ستمگر و مجازات ((ترک امر به معروف و نهى از منکر)).
!مباحث مرتبط
*((آثار شیخ صدوق))
*((شیخ صدوق))
!منبع
شیخ صدوق، ثواب الأعمال، انتشارات شریف رضى قم، 1364
__نویسنده__ سکینه نعمتی.