تاریخچه ی:
تیموریان
V{maketoc}
!تیموریان
«771- 873 ق/ 1369- 1468م»
__لشگرکشی تیمور :__
مقارن انحطاط و اضمحلال ((ایلخانان)) و حکومت های محلی بازمانده از آن دوران, امواج یک سلسه مهاجمات تازه ای, از ((ماوراءالنهر )) با لشگر خونریز ((تیمور لنگ |تیمور)) به سوی ایران به حرکت درآمد که تمام ((خراسان)), جبال یا همان منطقه غرب ایران و ((استان فارس |فارس)) و قسمتی از نواحی مجاور را در سیل خون انداخت. ا
این لشگرکشی ها تنها به ایران محدود نماندند بلکه حتی تا ((شهر مسکو)) و از سویی دیگر تا ((دمشق)) در ((سوریه)) فعلی و تا ((کشور هند)) و از سویی دیگر تا غرب ((امپراطوری عثمانی ادامه یافت)) و همه جا با پیروزی همراه شد .
__نتیجه حمله های تیمور :__
این حمله ها در قسمت های گوناگون تأثیرات مختلف برجای گذاشت اما در ((ایران)) و تمدن ایرانی به سلسله هایی از ((ترکمانان)) از یک سو و به ((جانشینان تیمور |جانشینان خود تیمور)) از سوی دیگر منجر شد .
در بخش های غربی و مرکزی ایران و حتی بخش های جنوبی ترکمانان به قدرت رسیدند . دولت ترکمانان از تیره ((قره قویونلو ها)) و ((آق قویونلو ها)) در جای جای این فلات باقی ماند و تا ظهور ((صفویه)) ادامه پیدا کرد.
__جانشینان تیمور : __
((شاهرخ تیموری | شاهرخ میرزا)) فرزند تیمور که پس از او به حکومت رسید ، درست نقطه مقابل پدرش بود . فردی فرهنگ دوست ، با رفتاری غیر نظامی و به شدت ترویج کننده هنر و معماری و فرهنگ . همین ویژگی ها در پاره ای از جانشینان شاهرخ نیز ، ادامه یافت و حتی کسانی همچون ((الغ بیک )) خود از هنرمندان و دانشمندان عصر خود محسوب می شدند .
__عصر پس از تیمور : __
همه این عوامل و خصوصا تجمع ثروتی که تیمور فراهم آورده بود و میزان بالایی از هنرمندان که در مناطقی نظیر سمرقند گرد آمده بودند ، سبب شد تا با حمایت کسانی همچون شاهرخ تیموری و همسرش ((گوهرشاد)) آثار درخشانی از هنر و معماری و نقاشی و خطاطی پدید بیاید .
گویی بازی روزگار کار را با تیمور و فرزندان و جانشینانش به آخر برده است که از پدری تا آن درجه خونخوار و زورگو ، فرزندانی چنین هنرپرور و فرهنگ دوست به وجود بیاید .
چنانچه حتی علم و دانش نیز در این دوره درخششی کوتاه مدت داشته است و ((رصدخانه الغ بیگی)) که با حمایت ((الغ بیک تیموری)) و با نظارت دانشمند بزرگ عصر یعنی ((غیاث الدین جمشید کاشانی)) بنا شد ، نمونه ای از این موارد است .
__عصر درخشان هنرها :__
پاره ای از زیباترین نقاشی ها ، ریشه در ((مکتب هرات )) دارند که بطور کامل با حمایت شاهزاده های تیموری در شهر ((هرات)) شکل گرفت و استاد بزرگ نقاشی یعنی ((کمال الدین بهزاد )) برخاسته از چنین مکتبی است .
خطوط زیبای فارسی نظیر ((خط نستعلیق)) در دوره جانشینان تیمور شکل گرفت و آخرین مراحل تکاملی اش را در این دوره طی نمود .
پاره ای از زیباترین آثار معماری ایرانی در این دوره به وجود آمد که از آن جمله می توان به ((مسجد گوهرشاد)) در شهر ((مشهد )) و در کنار بارگاه ((امام رضا (ع) )) اشاره نمود . این مسجد که با حمایت گوهرشاد همسر شاهرخ تیموری ساخته شده است ، یکی از درخشان ترین آثار معماری ایرانی است . در گوشه ای کتیبه های این مسجد و در سمت (( ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد |ایوان مقصوره)) آن ، کتیبه ای از ((بایسنقر میرزا)) از شاهزادگان تیموری وجود دارد که خود از خطاطان بزرگ عصر خویش بود .
__میراث تیموریان در اختیار صفویه : __
معماری صفوی و یا نقاشی و خطاطی آنها ، کاملا ادامه میراثی است که از(( تیموریان )) برجای ماند . خصوصا که صفویه با حمایت گسترده خویش ، این میراث را درخشان تر نموده ، باعث رشد و گسترش آن گشتند .
__یکصد و پنجاه سال تهاجم:__
این مدت از فاجعه تهاجم ((چنگیز)) تا یورشهای مصیبت بار تیمور, تقریباً یکصد و پنجاه سال به طول انجامید. سپس در پایان یک سده دیگر که از پایان حیات تیمور می گذشت, ایران واپسین دوران ملوک الطوایفی ( یا حکومت های کوچک محلی ) خود را پشت سر گذاشت و وارد دوره صفوی شد که مورخان جدید, غالباً آن را اعتلای ایران به مرحله دولت ملی خوانده اند .
فاجعه چنگیز در قلمرو پارسی زبانان, عاقبت به ماوراءالنهر محدود شده امّا شگفت آنکه, فاجعه غمبار تیمور از همان ماوراءالنهر آغاز شد . چرا که دولت خونین تیمور, از میان ویرانه های دولت های بجای مانده از حمله چنگیز شکل گرفت .
مضاف بر اینکه در مدت فرمانروایی تیمور و سپس در دوران بعد از او , سراسر ایران زمین, از خراسان تا ((استان مازندران |مازنداران)) تا فارس و ((استان آذربایجان |آذربایجان)) عرضه تاخت و تاز ترکمانان ((آسیای صغیر)) و ترکان ((آسیای مرکزی |آسیای میانه)) شد.
!فرمانروایان تیموریان:
*((تیمور لنگ |تیمور گورکان))
*((غیاث الدین جهانگیر ))
*((عمرشیخ پسر تیمور))
*((جانشینان تیمور ))
__((تیمور لنگ |تیمور گورکانی))__
__((تیموریان ))__
__((جانشینان تیمور))__
__((نقاشی در دوره تیموری))__
__((خطاطی در دوره تیموری))__
__((معماری در دوره تیموری))__