تاریخچه ی:
تکامل جانوران
تفاوت با نگارش: 1
| !مقدمه | | !مقدمه |
- | مسلما ((فسیل|سنگوارههای)) موجود در سنگها برای مطالعه حیاط و تکامل موجودات گذشته کامل و کافی نیستند. زیرا تعداد زیادی یاختههای ((موجودات زنده)) قبل از مدفون شدن و یا بعد از آن تحت تاثیر عوامل مختلف از بین میروند. ترکیبات شیمیایی نیز که بیانگر آثار حیاتی هستند در اثر عوامل مختلف به نحوی تغییر میکند که به راحتی قابل شناخت نمیباشد.
موجودات زنده اولیه از نوع تک یاختهای بودند که از آنها آثار معدودی بر جای مانده است. ((استروماتولیت|استروماتولیتها)) از نمونههای فسیلی هستند که به تعداد نسبتا زیاد در رسوبات پرکامبرین بر جای ماندهاند، این فسیلها در مقطع به شکل لایههای چین خورده دیده میشوند. قدیمی ترین آثار استروماتولیتی به سن 3.4 تا 3.5 بیلیون سال در غرب ((استرالیا)) گزارش شده است. |
+ | مسلما ((فسیل|سنگوارههای)) موجود در سنگها برای مطالعه حیاط و تکامل موجودات گذشته کامل و کافی نیستند. زیرا تعداد زیادی یاختههای موجودات زنده قبل از مدفون شدن و یا بعد از آن تحت تاثیر عوامل مختلف از بین میروند. ترکیبات شیمیایی نیز که بیانگر آثار حیاتی هستند در اثر عوامل مختلف به نحوی تغییر میکند که به راحتی قابل شناخت نمیباشد.
موجودات زنده اولیه از نوع تک یاختهای بودند که از آنها آثار معدودی بر جای مانده است. ((استروماتولیت|استروماتولیتها)) از نمونههای فسیلی هستند که به تعداد نسبتا زیاد در رسوبات پرکامبرین بر جای ماندهاند، این فسیلها در مقطع به شکل لایههای چین خورده دیده میشوند. قدیمی ترین آثار استروماتولیتی به سن 3.4 تا 3.5 بیلیون سال در غرب استرالیا گزارش شده است.
{img src=img/daneshnameh_up/8/8b/evolutionanimal2.JPG}
|
|
| !حیات در پروتروزوئیک | | !حیات در پروتروزوئیک |
- | آغاز ((پیدایش حیات)) را به 4600 میلیون سال قبل تخمین میزنند. به علت وسعت ((سنگهای دگرگونی)) در ((دوران پروترووئیک|پروترووئیک)) آثار و بقایای موجودات کمتر باقی مانده است. در سال 1883 والوچ (Walcoh) به آثار فسیلهای آهکی با ساختمان دایرهای متحدالمرکز که از جلبکهای آهکی یا ((اسفنج|اسفنجها)) به حساب میآیند پی برد که بعدا به استروماتولیت معروف شدند. آثاری از ((مرجان|مرجانها)) و باز و پایان مانند لینگوللا (Lingulella) و خاردارانی چون تری براکسیدیوم (Tribrachidium) متعلق به پروتروزوئیک جدید در بعضی نقاط یافت شدهاند. !حیات در پالئوزویک |
+ | آغاز ((پیدایش حیات)) را به 4600 میلیون سال قبل تخمین میزنند. به علت وسعت ((سنگهای دگرگونی)) در ((دوران پروترووئیک|پروترووئیک)) آثار و بقایای موجودات کمتر باقی مانده است. در سال 1883 والوچ (Walcoh) به آثار فسیلهای آهکی با ساختمان دایرهای متحدالمرکز که از جلبکهای آهکی یا ((شاخه اسفنج|اسفنجها)) به حساب میآیند پی برد که بعدا به استروماتولیت معروف شدند. آثاری از ((مرجان|مرجانها)) و باز و پایان مانند لینگوللا (Lingulella) و خاردارانی چون تری براکسیدیوم (Tribrachidium) متعلق به پروتروزوئیک جدید در بعضی نقاط یافت شدهاند. !حیات در پالئوزوئیک |
| از نظر زیست چینهای و گسترش و تنوع موجودات زنده ، اکثریت گروههای ((بیمهرگان)) در ((دوران پالئوزوئیک|پالئوزوئیک)) پسین وجود داشتهاند. ((مهرهداران)) به جز ((پرندگان)) و ((پستانداران)) نیز در این دوران ظهور نمودهاند. مهمترین گروههای بیمهرگان از جمله روزنه داران ، اسفنجها، ((بازوپایان)) ، ((نرمتنان)) ، ((خارپوستان)) ، ((گراپتولیت|گراپتولیتها)) ، ((بریوزوئر|بریوزوئرها)) در این دوران میزیستهاند. | | از نظر زیست چینهای و گسترش و تنوع موجودات زنده ، اکثریت گروههای ((بیمهرگان)) در ((دوران پالئوزوئیک|پالئوزوئیک)) پسین وجود داشتهاند. ((مهرهداران)) به جز ((پرندگان)) و ((پستانداران)) نیز در این دوران ظهور نمودهاند. مهمترین گروههای بیمهرگان از جمله روزنه داران ، اسفنجها، ((بازوپایان)) ، ((نرمتنان)) ، ((خارپوستان)) ، ((گراپتولیت|گراپتولیتها)) ، ((بریوزوئر|بریوزوئرها)) در این دوران میزیستهاند. |
| !!کامبرین | | !!کامبرین |
- | بعضی از جانورانی که در تشکیلات کامبرین مشاهده شدهاند، از این جانوران مرجانها را میتوان نام برد، خارپوستان نیز در این دوره ظهور نمودهاند، از نرمتنان وجود دوکفهایها مشکوک است و از ((شکم پایان)) هم جز چند نمونه ساده آثار بیشتری باقی نمانده است. تریلوبیتها ((سخت پوستان)) دریایی هستند که در اوایل دوران پالئوزوئیک ظاهر شده و در اواخر همین دوران از بین رفتهاند. |
+ | بعضی از جانورانی که در تشکیلات کامبرین مشاهده شدهاند، از این جانوران مرجانها را میتوان نام برد، خارپوستان نیز در این دوره ظهور نمودهاند، از نرمتنان وجود دوکفهایها مشکوک است و از ((شکم پایان)) هم جز چند نمونه ساده آثار بیشتری باقی نمانده است. تریلوبیتها ((سخت پوستان دریایی)) هستند که در اوایل دوران پالئوزوئیک ظاهر شده و در اواخر همین دوران از بین رفتهاند. |
| !!اردوسین | | !!اردوسین |
- | گذر بین ((دوره اردوسین|اردوسین)) و ((دوره کامبرین|کامبرین)) معمولا بر اساس گراپتولیت و گونههای جدید کنودونتها تعیین شده است. گذر فوقانی این دوره با سیلورین نیز بر پایه فسیلهای گراپتولیتها و کنودونتها استوار است. سه گروه از جانوران در کامبرین ظاهر شدهاند اما تنوع و گسترش آنها مربوط به دوره اردوسین است.
این جانوران عبارتند از : بازوپایان لولادار ، گراپتولیتها و ((کنودونت|کنودونتها)). فسیل مرجانهای شاخی شکل یا مرجانهای چیندار و مرجانهای تابولاتا و استروماتوپروئیدها از سازندگان ریفهای مرجانی این دوره بشمار میروند. ~~green:کرینوئیدها~~ ، ~~green:بریوئیدها~~ و ~~green:بریوزوئرها~~ نیز در این دوره ظهور نموده و گسترش یافتهاند. فسیل ماهیهای زردهدار که از نخستین ((مهرهدارن)) بودهاند در رسوبات متعلق به اردوسین دیده شدهاند. |
+ | گذر بین ((دوره اردوسین|اردوسین)) و ((دوره کامبرین|کامبرین)) معمولا بر اساس گراپتولیت و گونههای جدید کنودونتها تعیین شده است. گذر فوقانی این دوره با سیلورین نیز بر پایه فسیلهای گراپتولیتها و کنودونتها استوار است. سه گروه از جانوران در کامبرین ظاهر شدهاند اما تنوع و گسترش آنها مربوط به دوره اردوسین است.
این جانوران عبارتند از : بازوپایان لولادار ، گراپتولیتها و ((کنودونت|کنودونتها)). فسیل مرجانهای شاخی شکل یا مرجانهای چیندار و مرجانهای تابولاتا و استروماتوپروئیدها از سازندگان ریفهای مرجانی این دوره بشمار میروند. ~~green:کرینوئیدها~~ ، ~~green:بریوئیدها~~ و ~~green:بریوزوئرها~~ نیز در این دوره ظهور نموده و گسترش یافتهاند. فسیل ماهیهای زردهدار که از نخستین ((مهرهداران)) بودهاند در رسوبات متعلق به اردوسین دیده شدهاند. |
| !!سیلورین | | !!سیلورین |
| گذر از این دوران با فسیل گراپتولیتی به نام گلیپتوگراپتوس مشخص شده است. علاوه بر گراپتولتها ، ((براکیوپود|براکیوپودها)) ، ((مرجان|مرجانها)) و کنودونتها نیز در این دوره گسترش و توسعه فراوان داشتهاند. تعدادی از ((ترلوبیت|ترلوبیتها)) در این دوره میزیستهاند. ظهور ماهیهای حقیقی و همچنین ماهیهای زرهدار نیز متعلق به این دوره بوده است. نخستین جانوران خشکی هم در ((دوره سیلورین|سیلورین)) دیده شدهاند. | | گذر از این دوران با فسیل گراپتولیتی به نام گلیپتوگراپتوس مشخص شده است. علاوه بر گراپتولتها ، ((براکیوپود|براکیوپودها)) ، ((مرجان|مرجانها)) و کنودونتها نیز در این دوره گسترش و توسعه فراوان داشتهاند. تعدادی از ((ترلوبیت|ترلوبیتها)) در این دوره میزیستهاند. ظهور ماهیهای حقیقی و همچنین ماهیهای زرهدار نیز متعلق به این دوره بوده است. نخستین جانوران خشکی هم در ((دوره سیلورین|سیلورین)) دیده شدهاند. |
- | !!دونین |
+ | !دونین |
| ((پیشروی و پسروی دریا|پیشروی دریا)) در این دوره باعث افزایش مرجانهای روگوزا و تابولاتا که گاهی تا چندین متر بالاتر از سطح دریاوبه وسعت چند کیلومتر دیده میشوند گردید. بیمهرگان از جمله بازوپایان و ((دوکفهایها)) در این دوره فراوان بودهاند. از براکیوپودها اسپریفریده ، رینکونلیده و استروفومنیده تنوع زیادی داشتهاند.
در اوائل این دوره ((آمونوئید|آمونوئیدها)) که نرمتنان با ((صدف)) پیچیده بودند به جای ناتیلوئیدها که صدف مستقیم داشتند فراوان شدند. گرچه ((دوره دونین|دونین)) به نام دوره ماهیها مشهور شده است ولی تعداد گونهها در این دوره بیشتر از دورههای بعد نبوده است. اولین حشره در دونین ظهور مییابد. ((گراتپولیت|گراتپولیتها)) از بین رفتند و تریلوبیتها رو به کاهش گذاردند. | | ((پیشروی و پسروی دریا|پیشروی دریا)) در این دوره باعث افزایش مرجانهای روگوزا و تابولاتا که گاهی تا چندین متر بالاتر از سطح دریاوبه وسعت چند کیلومتر دیده میشوند گردید. بیمهرگان از جمله بازوپایان و ((دوکفهایها)) در این دوره فراوان بودهاند. از براکیوپودها اسپریفریده ، رینکونلیده و استروفومنیده تنوع زیادی داشتهاند.
در اوائل این دوره ((آمونوئید|آمونوئیدها)) که نرمتنان با ((صدف)) پیچیده بودند به جای ناتیلوئیدها که صدف مستقیم داشتند فراوان شدند. گرچه ((دوره دونین|دونین)) به نام دوره ماهیها مشهور شده است ولی تعداد گونهها در این دوره بیشتر از دورههای بعد نبوده است. اولین حشره در دونین ظهور مییابد. ((گراتپولیت|گراتپولیتها)) از بین رفتند و تریلوبیتها رو به کاهش گذاردند. |
| !!کربونیفر | | !!کربونیفر |
| براکیوپودها ، کرینوئیدها و بریوزوئوها از فسیلهای مهم این دوره به شمار میروند. بعضی از موجودات از جمله مرجانهای تابولاتا و استروماتوپوروئیدها که دورههای قبلی قسمت مهمی از ردیفهای مرجانی را تشکیل میدادهاند در ((دوره کربونیفر|کربونیفر)) ناپدید شدند. | | براکیوپودها ، کرینوئیدها و بریوزوئوها از فسیلهای مهم این دوره به شمار میروند. بعضی از موجودات از جمله مرجانهای تابولاتا و استروماتوپوروئیدها که دورههای قبلی قسمت مهمی از ردیفهای مرجانی را تشکیل میدادهاند در ((دوره کربونیفر|کربونیفر)) ناپدید شدند. |
- | !!پرمین |
+ | !پرمین |
| تریلوبیتها تقریبا در این دوره از بین رفتهاند. در ((دوره پرمین|پرمین)) آثاری از ((خزندگان)) مشهور است. بطور کلی مهرهداران پرمین با کربونیفر اختلاف زیادی نداشتهاند. | | تریلوبیتها تقریبا در این دوره از بین رفتهاند. در ((دوره پرمین|پرمین)) آثاری از ((خزندگان)) مشهور است. بطور کلی مهرهداران پرمین با کربونیفر اختلاف زیادی نداشتهاند. |
| !حیات در مزوزوئیک | | !حیات در مزوزوئیک |
| !!تریاس | | !!تریاس |
- | بعضی از بیمهرگان تریاس مرجانهای چهار تیغهای بودهاندکه تا اواسط ((دوره تریاس)) زندگی کرده و بعد از بین رفتهاند. در دوره تریاس خزندگان تنوع و گسترش زیاد داشتهاند. علاوه بر خزندگان خشکی ، خزندگانی هم در دریاها و کنار مردابها بسر میبردهاند. ظهور اولین حشره با ((دگردیسی)) کامل و اولین پستاندار مربوط به این دوره است. |
+ | بعضی از بیمهرگان تریاس مرجانهای چهار تیغهای بودهاندکه تا اواسط ((دوره تریاس)) زندگی کرده و بعد از بین رفتهاند. در دوره تریاس خزندگان تنوع و گسترش زیاد داشتهاند. علاوه بر خزندگان خشکی ، خزندگانی هم در دریاها و کنار مردابها بسر میبردهاند. ظهور اولین ((حشرات|حشره)) با ((دگردیسی)) کامل و اولین پستاندار مربوط به این دوره است.
{img src=img/daneshnameh_up/a/ac/evolutionanimal1.JPG}
|
|
| !!ژوراسیک | | !!ژوراسیک |
| اولین ((پرندگان)) در ((دوران ژوراسیک|ژوراسیک)) ظهور نمودهاند. نخستین ((قورباغه)) شبیه به انواع امروزی در این دوره ظهور نموده است. گسترش ((دایناسور|دایناسورها)) در این دوره زیاد است. | | اولین ((پرندگان)) در ((دوران ژوراسیک|ژوراسیک)) ظهور نمودهاند. نخستین ((قورباغه)) شبیه به انواع امروزی در این دوره ظهور نموده است. گسترش ((دایناسور|دایناسورها)) در این دوره زیاد است. |
| !!کرتاسه | | !!کرتاسه |
| علاوه بر مهرهداران قبلی در اواخر دوران میانه زیستی ((پستانداران)) کوچکی به ظهور میرسند. در اواخر ((دوره کرتاسه)) دایناسورها از بین میروند. | | علاوه بر مهرهداران قبلی در اواخر دوران میانه زیستی ((پستانداران)) کوچکی به ظهور میرسند. در اواخر ((دوره کرتاسه)) دایناسورها از بین میروند. |
| !حیات در سنوزوئیک | | !حیات در سنوزوئیک |
- | دورانی است که پرندگان در هوا و پستانداران در روی زمین تنوع و گسترش یافتند و زمین خود را برای فرمانروایی انسان آماده کرد. در اواخر کرتاسه داینوسورها ، ((آمونوئید|آمونوئیدها)) ، ((رودسیت|رودسیتها)) و خزندگان دریایی به کلی نابود شدند. فقط گروههایی از نرمتنان، ماهیهای استخوانی و گونههای دیگر که شبیه نمونههای عهد حاضرند باقی ماندند.
پستانداران که در ابتدای این دوره دارای جثهای کوچک بودند کامل و گسترش یافتند و به وضع کنونی در آمدند. ((نهنگ|نهنگها)) در این دوران ظهور و تکامل یافتند. ((پنگوئن|پنگوئنها)) ، ((خوک|خوکها)) و ((شیر دریایی|شیرهای دریایی)) در ((دوره پالئوژن)) حضور یافتهاند. فسیل خفاشها را نیز مربوط به ائوسن دانستهاند. در ((دوره ائوسن)) جانوران سمدار ظهور یافتند. |
+ | دورانی است که پرندگان در هوا و پستانداران در روی زمین تنوع و گسترش یافتند و زمین خود را برای فرمانروایی انسان آماده کرد. در اواخر کرتاسه داینوسورها ، ((آمونوئید|آمونوئیدها)) ، ((رودسیت|رودسیتها)) و خزندگان دریایی به کلی نابود شدند. فقط گروههایی از نرمتنان، ((ماهیهای استخوانی)) و گونههای دیگر که شبیه نمونههای عهد حاضرند باقی ماندند.
پستانداران که در ابتدای این دوره دارای جثهای کوچک بودند کامل و گسترش یافتند و به وضع کنونی در آمدند. ((نهنگ|نهنگها)) در این دوران ظهور و تکامل یافتند. ((پنگوئن|پنگوئنها)) ، ((خوک|خوکها)) و ((شیر دریایی|شیرهای دریایی)) در ((دوره پالئوژن)) حضور یافتهاند. فسیل خفاشها را نیز مربوط به ائوسن دانستهاند. در ((دوره ائوسن)) جانوران سمدار ظهور یافتند. |
| !!حیات در نئوژن | | !!حیات در نئوژن |
| تعداد نهنگها در این دوره افزایش یافت. جانوران خشکی از قبیل ((گوزن|گوزنها)) ، ((گاو)) ، ((زرافه)) ، ((خرس)) ، ((خوک)) افزایش قابل ملاحظهای یافتند. از مهمترین گونههایی که در این دوره ظهور یافتند میتوان گونههای جدید میمونها را نام برد. در طول عمر ((دوره نئوژن)) تکامل مهرهدارن و پستانداران و افزایش گونههای دیگر جانوری مثل ((مار|مارها)) ، ((مرغهای آوازخوان)) ، ((قورباغه|قورباغهها)) ، ((خفاش|خفاشها)) ، ((جوندگان)) ، ((میمون|میمونها)) اتفاق افتاده است. | | تعداد نهنگها در این دوره افزایش یافت. جانوران خشکی از قبیل ((گوزن|گوزنها)) ، ((گاو)) ، ((زرافه)) ، ((خرس)) ، ((خوک)) افزایش قابل ملاحظهای یافتند. از مهمترین گونههایی که در این دوره ظهور یافتند میتوان گونههای جدید میمونها را نام برد. در طول عمر ((دوره نئوژن)) تکامل مهرهدارن و پستانداران و افزایش گونههای دیگر جانوری مثل ((مار|مارها)) ، ((مرغهای آوازخوان)) ، ((قورباغه|قورباغهها)) ، ((خفاش|خفاشها)) ، ((جوندگان)) ، ((میمون|میمونها)) اتفاق افتاده است. |
| !!کواترنری | | !!کواترنری |
| ((پیدایش انسان)) در ((دوره کواترنری)) صورت گرفته است. دوره کواترنری با توسعه ((فیل|فیلها)) ، ((شتر|شترها)) و دیگر پستانداران امروزی مشخص میگردد و بالاخره از موجودات خشکی نواحی سرد میتوان ((فیل ماموت)) را نام برد. | | ((پیدایش انسان)) در ((دوره کواترنری)) صورت گرفته است. دوره کواترنری با توسعه ((فیل|فیلها)) ، ((شتر|شترها)) و دیگر پستانداران امروزی مشخص میگردد و بالاخره از موجودات خشکی نواحی سرد میتوان ((فیل ماموت)) را نام برد. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| + | *((پرندگان)) |
| + | *((پستانداران)) |
| *((پیدایش انسان)) | | *((پیدایش انسان)) |
| *((پیدایش حیات)) | | *((پیدایش حیات)) |
| *((تکامل گیاهان)) | | *((تکامل گیاهان)) |
- | *((ینر)) |
+ | *((نگ)) |
| *((دوران پالئوزوئیک)) | | *((دوران پالئوزوئیک)) |
| *((دوران پروتروروئیک)) | | *((دوران پروتروروئیک)) |
| *((دوران ژوراسیک)) | | *((دوران ژوراسیک)) |
- | *((دوره اردوسین)) *((دوره ئوسن)) *((دوره دونین)) />*((وره پرمین)) *((دوره تریاس)) *((دوره سیلورین)) *((دوره کامبرین)) *((دوره کربونیفر)) *((دوره کرتاسه)) *((دوره کواترنری)) *((دوره نئوژن))
|
+ | *((رده ندی انوران)) |