دید کلی

چرا شنا گری که از آب خارج می شود، احساس سرما می کند؟ دمای بدن انسان چگونه تنظیم می شود؟
چگونه آب در داخل کوزه سفالی خنک می گردد؟ اساس کار وسائل خنک کننده بر چه اصلی استوار است؟

انرژی جنبشی مولکولهای مایع در تبخیر

انرژی جنبشی مولکول معینی از یک مایع، ضمن برخورد با سایر مولکولهای پیوسته تغییر می کند. ولی در لحظه ای معین، تعدادی ازمولکولهای یک مجموعه مولکول، دارای انرژی نسبتا زیاد و تعدادی دارای انرژی نسبتا کم هستند. مولکولهای که انرژی جنبشی آنها به قدر کافی زیاد است می توانند بر نیرئهای جاذبه مولکولهای اطراف خود غلبه کنند. این مولکولها می توانند از سطح مایع فرار کنند و به فاز گاز وارد شوند به شرط آنکه نزدیک به سطح مایع و در جهت مناسب در حرکت باشند.
این مولکولها در حین فرار از مایع، بخشی از انرژی خود را برای مقابله با نیروهای جاذبه مصرف می کنند. فرار تعدادی از مولکولهای با انرژی زیاد از مایع سبب می شود که انرژی جنبشی متوسط مولکولهای باقی مانده در مایع کاهش یابد و از دمای مایع کاسته شود. وقتی که مایعی از یک ظرف سرباز تبخیر می شود،انتقال گرما از محیط به مایع صورت می گیرد و در نتیجه، دمای مایع ثابت می ماند وبه این ترتیب، ذخیره مولکول های پر انرژی تامیین می شود و این فرایند تا تبخیر تمام مایع ادامه می یابد .

آنتالپی تبخیر مولی

مقدار کل گرمای لازم برای تبخیر یک مول از مایع در دمای معین، آنتالپی تبخیر مولی آن مایع نامیده می شود .

اثر دما بر تبخیر

با افزایش دما بر مایع سرعت تبخیر زیاد میشود. وقتی دما افزایش می یابد ، انرژی جنبشی متوسط مولکول ها زیاد می شود و تعداد مولکول های با انرژی کافی برای فرار به فاز گازی افزایش می یابد.

از کاربردهای تبخیر

• تنظیم دمای بدن: تنظیم دمای بدن، تا حدودی، بر اثر عرق در پوست صورت می گیرد.
• ساخت وسائل خنک کننده گوناگون با استفاده از اصل تبخیر
• کوزه سفالی بدون لعاب که برای خنک نگه داشتن آب بکار می رود. آب، گل کوزه را سیر کرده از سطح خارجی آن بخار می شود. با این عمل، آب باقی مانده در کوزه خنک میگردد.