|
بیماری التهابی روده اصطلاحی است کلی که برای اطلاق به گروهی از اختلالات مزمن التهابی روده با علت نامعلوم که دستگاه گوارش را مبتلا میسازد بکار میرود و شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کراون میباشد. |
انواع بیماریهای التهابی روده
کولیت اولسراتیو (Ulceritive Colitis)
بیماری با زخمهای متعدد ، التهاب منتشر و ریزش مخاط اپی تلیوم کولون مشخص میشود که با دورههای از تشدید و تخفیف علایم همراه است.
کراون (Crohn s Disease)
بیماری التهابی است که معمولا ضخامت کلی
دیواره روده و بویژه زیر مخاط را در بر میگیرد و بطور نمونه ضایعات در چندین قسمت جدا از هم در روده ایجاد میشود. ضایعات زخم میشوند و شقاقهایی ایجاد میشوند که میتوانند به فیستول و آبسه منجر شوند،
دیواره روده کوچک ، محتقن و ضخیم میشود و قطر لوله باریک میگردد. در اواخر بیماری ، دیواره روده بطور دایمی فیبروزه ، ضخیم و باریک میشود.
علایم بالینی در کولیت اولسراتیو
علامتهای عمده کولیت اولسراتیو شامل اسهال خونی و درد شکمی است. در موارد شدیدیتر
بیماری با
تب و
کاهش وزن نیز توام میشود. بیمار از مدفوع نیمه شکل یافته و زور و پیچ شکمی دارد. یافتههای خارج کولونی شامل آرتریت ، تغییرات پوستی یا شواهد بیماری کبدی میباشد.
علایم بالینی در کرون
شامل تب ،
درد شکم ،
اسهال که غالبا فاقد
خون است، خستگی ژنوالیزه و کاهش وزن میباشد. در صورت گرفتار شدن کولون علامت اصلی اسهال و درد میباشد. در گرفتاری روده باریک (بیماری کرون روده باریک را آنتریت ژریونال گویند) علایم و نشانههای دیگر هم میتواند وجود داشته باشد. مانند کمبودهای تغذیهای ، مدفوع چرب (استئاتوره) ، تهوع ،
استفراغ ، نفخ شکمی و افزایش حرکات دودی روده.
تشخیص بیماریهای التهابی روده
اغلب غیر اختصاصی هستند و نمایانگر وسعت و شدت واکنش التهابی میباشند. زمانی که کرون باعث گرفتاری روده شود نمای آزمایشگاهی سو جذب هم میتواند موجود باشد. آنمی به دنبال خونریزی پنهان و ناشی از سو جذب
ویتامین B12 دیده میشود. هیپوکلسمی نشانههای گرفتاری پر وسعت مخاط و سو جذب ویتامینِ D میباشد. به علت وجود سو جذب
آمینو اسیدها و نیز آنتروپاتی اتلاف
پروتئین ، هیپو آلبومینمی عارض میشود. استئاتوره با درجات متغیر در اثر اتلاف نمکهای صفراوی و آسیب مخاطی میتواند بوجود آید. اختلالات جزیی در فونکسیون کبد (خصوصا افزایش آلکالین فسفات از سرم) احتمالا نشانگر بوجود آمدن کبد چرب در بیماری است.
سیگموئید وسکوپی و مطالعات رادیولوژیک روده پراهمیت روش اثبات تشخیص
بیماریهای روده هستند. اقدام به تنقیه باریم توام با کنتراست هوا پس آماده کردن
کولون میتواند تغییرات اولیه مخاطی در جریان کولیت اولسراتیو یا کراون را نشان دهد.
کولونوسکوپی در تشخیص بیماری کراون بر سیگموئید ترجیح داده میشود که علت آن وجود مناطق سالم و دست نخورده در حد فاصل ضایعات است.
اقدامات درمانی در بیماریهای التهابی روده
مقاصد درمانی شامل کنترل روند التهابی و جایگزینی کمبودهای تغذیهای هستند، غالبا با اصلاح داخل وریدی ، اختلال آب و الکتولیتها بهبود نسبی عارض میشود. در آنمی شدید و
خونریزی فعال ممکن است
تزریق خون مورد نیاز باشد. داروهای مصرفی برای کنترل اسهال در فنوکسیلات و آنتی کلینرژیکها میباشند. داروهای ضد التهاب شامل سولفات سالازین ،
کورتیکواستروئیدی آدرنال یا ACTH هستند.
معمولا 7 تا 10 روز بعد از این نوع درمان بهبود به صورت کاهش تب ، اسهال خونی ، اصلاح اشتهای بیمار آشکار میشود.
رژیم غذایی با باقی مانده کم ، پرپروتئین و پرانرژی به همراه درمان ویتامین تکمیلی و
آهن توصیه میشود، از غذاهایی که باعث تشدید علایم بیماری میشوند نظیر شیر و غذاهای سرد پرهیز نمایند.
روش جراحی در درمان بیماریهای التهابی روده
پاسخ ندادن به درمان طبی ، اندیکاسیون اصلی کولکتومی است (کولکتومی ایلئوترانس ، کولکتومی قطعهای یا کولکتومی کامل با آناستونورایلئوم به رکتوم صورت میگیرد).
مباحث مرتبط با عنوان