تاریخچه ی:
بیستون بن وشمگیر
تفاوت با نگارش: 1
| V{maketoc} | | V{maketoc} |
| !بیستون زیاری | | !بیستون زیاری |
| «367-356ق / 978-967 م» | | «367-356ق / 978-967 م» |
- | با مرگ ((وشمگیر))، بین دو پسرش بیستون و قابوس، بر سر جانشینی رقابتی پدیدار شد. سپاه ((سامانیان)) که ابوالحسن سیمجور، ((سپهسالار)) خراسان در رأس آن بود، به حکومت قابوس تمایل داشت، به خصوص که وی از خاندان اسپهبدان باوند بود و ز جانب خالوهای خویش که فرانروایان فریم، جبال و قارن بودند، شتیبانی مید. ر هر صورت، بیستون ک زدتر خود را به جرجان رسانده بود ب ی پدر ب تخت نشست قابوس به نا کنار کشید. |
+ | __نزاع های جانشینی__ با مرگ ((وشمگیر))، بین دو پسرش بیستون و ((قابوس بن وشمگیر|قابوس))، بر سر جانشینی و حکومت بر قلمرو ((آل زیار ))رقابتی پدیدار شد. سپاه ((سامانیان)) که ابوالحسن سیمجور، ((سپهسالار)) خراسان در رأس آن بود، به حکومت قابوس تمایل داشت، به خصوص که وی از خاندان ((اسپهبدان باوند)) بود و ایی هایش فرانروایان ((فریم))، جبال و ((قارن)) بودند، ا کت او یبنی ی ند. |
- | م در همین یا، بیستون البه ا و پرخت ج ساه راان ا سوی ای یای ، مواه شد، از آن که پدرش وشمگیر به هنگام طرح این لشکرکشی تیه تمام یا قسمتی از مخارج سپاه و لشکرکشی را تقب کرده ود و به همین سبب لشکر خراسان جانشین او را مسئول و متعهد پرداخت هزینه این میدانست. اما، خزانهای که از وشمگیر باقی مانده بود، کفایت پرداخت این هزینه را نمیکرد، از این رو، بیستون به بهانه آن که اموالش در ((طبرستان)) است، برای تدارک وه ب به آن دیار رفت و لشکر خراسان نیز ناچار به بازگشت شد. بیستون که اوضاع را بسیار پریشان و پایههای حاکمیتش را سست یافت، به رغم تمایل سپاه خراسان با کن الدله دیم ب ن یرینه خاداش سازش کرد و نسبت به ((آل بویه)) اظهار اطاعت نمود. رکن الدوله نیز به او وعده کمک داد و ازدواج با یکی از دختران عضدالدوله نیز او را تحت الحمایه آل بویه قرار داد. بالاخره به وساطت آل بویه، از جانب المطیع الله، خلیفه عباسی، منشور ولایت جرجان و طبرستان با لقب ظهیرالدوله به او داده شد «360 ق / 970 - 1 م» و از آن پس از بیم تعرض سامانیان نیز ایمن شد. با تأثیری که خلیفه دست نشانده آل بویه از امارت بیستون کرد، این ولایات م الواسطه تحت نفوذ آل بویه قرار گرفت و در ((بخارا)) این شکست سیاسی ناشی از ضعف و عجز ابوالحسن سیمجور تلقی شد. اغتشاشهایی که در همان ایام در خراسان پیش آمد، امیر بخارا را از هر گونه اقدام برای جبران این شکست سیاسی باز داشت. در این میان بین آل بویه و سامانیان قرار مصالحهای گذاشته شد «361 ق / 971 - 2 م» و مقرر شد که آل بویه سالانه مبلغی به امیر بخارا بپردازد. در صلح نامه که پیوند خویشاوندی بین عضدالدوله و امیر خراسان بقرار میکرد، قلمرو بیستون را هم از تعرض سامانیان مصون نگه میداشت. مع هذا فرانروایی بیستون طولی نکشید و با وفات او در استرآباد که در رجب 367 ق / فوریه 978 م« اتفاق افتاد، برادرش قابوس با تأیید سپاه جرجان دعوی مارت کرد پسر بچهای را که از بیستون باقی مانده و جد مادری او دباج بن بانی گیلی بود و همچنین برای امارت این پسر بچه و نیابت خودش، سعی فراوان کرده ، عاقبت حاصلی نداد و به کناری گذاشته شدند. |
+ | __کوم بیستون__ در هر رت، بیستون که وتر خ را به ((جرجا)) رساده بود به جای پدر تخت قابوس به نچار کنا کشید.
اما در همین ایم، بیستون با این مواج د که پاه خراسانی سامنیان ، درخوات پرداخت هزین هایش را نمود . ن از آن رو بود که پدرش وشمگیر به هنگام طرح این لشکرکشی و درخواست کمک سامانیان ، تعهد کرده بود که تمام یا قسمتی از مخارج سپاه و لشکرکشی را بردزد . و به همین سبب لشکر خراسان جانشین او را مسئول و متعهد پرداخت هزینه این میدانست.
اما، خزانهای که از وشمگیر باقی مانده بود، کفایت پرداخت این هزینه را نمیکرد، از این رو، بیستون به بهانه آن که اموالش در ((طبرستان)) است، برای تدارک پول هیی که گ د ، به آن دیار رفت و لشکر خراسان نیز ناچار به بازگشت شد.
__ارتباط با آل بویه__ بیستون که اوضاع را بسیار پریشان و پایههای حاکمیتش را سست یافت، به رغم تمایل سپاه خراسان ، با شمن دیریه خاندانش یعی ((ابو لی بن ویه |رکن ادله دیلمی))سازش کرد و نسبت به ((آل بویه)) اظهار اطاعت نمود.
رکن الدوله نیز به او وعده کمک داد و ازدواج با یکی از دختران ((ابو شجاع فنا خسرو |عضدالدوله دیلمی )) نیز او را تحت الحمایه آل بویه قرار داد. بالاخره به دستور آل بویه، از جانب ((خلیفه المطیع |المطیع الله، خلیفه عباسی))، منشور ولایت جرجان و طبرستان با لقب ظهیرالدوله به او داده شد «360 ق / 970 - 1 م» و از آن پس از بیم تعرض سامانیان نیز ایمن شد.
/>__تأثیر شکست در میان سامانیان__ با حمایتی که خلیفه دست نشانده آل بویه از امارت بیستون زیاری کرد، این ولایات ا واسطه تحت نفوذ آل بویه قرار گرفت و در ((بخارا)) این شکست سیاسی ناشی از ضعف و عجز ((ابوالحسن سیمجور)) تلقی شد.
اغتشاشهایی که در همان ایام در خراسان پیش آمد، امیر بخارا را از هر گونه اقدام برای جبران این شکست سیاسی باز داشت.
__مصالحه آل بویه و سامانیان__ در این میان بین آل بویه و سامانیان قرار مصالحهای گذاشته شد «361 ق / 971 - 2 م» و مقرر شد که آل بویه سالانه مبلغی به امیر بخارا بپردازد. در صلح نامه که پیوند خویشاوندی بین عضدالدوله و امیر خراسان بقرار میکرد، قلمرو بیستون را هم از تعرض سامانیان مصون نگه میداشت.
__مرگ بیستون__ مع هذا فرانروایی بیستون طولی نکشید و با وفات او در ((استرآباد)) که در رجب 367 ق / فوریه 978 م« اتفاق افتاد، برادرش قابوس با تأیید سپاه جرجان ادعای کومت کرد .
__نازعات جانشینی__ پسر بچهای که از بیستون باقی مانده کسی بود که جد مادری ا ، دباج بن بانی گیلی بود . او برای امارت این پسر بچه و نیابت خودش، سعی فراوان کرد ا عاقبت حاصلی نداد و به کناری گذاشته شدند . |