بنی قریظه، نام یکی از قبایل یهود مدینه و نیز نام یکی از غزوات حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم که به نام این قبیله خوانده شد، است. طبق نوشته
یعقوبی آنان طایفه ای از جذام برادران نضیراند و گفته می شود که یهودی شد نشان در روزگار« عادیا بن سموئل بود، سپس در کوهی به نام« قریظه» فرود آمدند و به آن نسبت داده شدند و به قولی در ریطه نام نیای آنهاست.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم پس از هجرت به مدینه با یهود« بنی قریظه» پیمان صلح و عدم تجاوز بست. ولی آنان بارها نقص عهد و پیمان نمودند و سرانجام با حمله احزاب به مدینه در سال 5 قمری، کعب بن اسد پیشوای بنی قریظه به اغوای حیی بن اخطب، از بزرگان
بنی نضیر ، پیمان خود را با حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم و مسلمانان شکست و به قریش و هم پیمانان آنها پیوست.
پیامبر خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم،
سعد بن عباده رئیس خزرج را با دو تن نزد بنی قریظه فرستاد تا درباره این مسئله تحقیق کنند. رئیس بنی قریظه پیمان خود با مسلمانان را انکار کرد و زبان به دشنام گشود. پس از پایان نبرد خندق و پراکنده شدن سپاه احزاب، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم برای جنگ با یهودیان پیمان شکن بنی قریظه، سپاهی به فرماندهی و پرچمداری علی بن ابی طالب اعرام تا قلعه آنها را محاصره کرد و محاصره آن قلعه حدود یکماه به طول کشید تا اینکه سرانجام آنان به داوری
سعد بن معاذ رئیس
قبیله اوس تن دادند. او نیز به کشتن جنگاوران، اسارت زنان و کودکان و تقسیم اموال آنان بین مسلمانان حکم کرد، و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نیز حکم وی را پذیرفت و آن حکم اجرا شد.
منابع :
المغازی ، ج 1 ، ص 496 ؛ سیره ابن هشام ،ج 3 ،ص 422 ؛ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی