دیدکلی
- آیا می‌دانید ایدز یعنی چه؟
- آیا می‌خواهید بدانید که عامل این بیماری چیست؟
- آیا می‌دانید بیماری ایدز اولین بار در کجا دیده شد؟
- چرا افراد مبتلا به ایدز مقاومت بدنی بسیار کمی در مقابل بیماریها دارند؟
- می‌خواهید بدانید چگونه می‌توان از ابتلا به ایدز پیشگیری کرد؟
تاریخچه
در قرن بیستم ، دو
بیماری ویروسی بطور غیر منتظره شیوع پیدا کردند. جهانگیری
انفلوانزای A در زمستان 1919- 1918 با ظهور مجدد یک
ویروس قدیمی باعث مرگ بیش از 25 میلیون نفر در دنیا شد که شامل 550000 نفر در
امریکا بود. در سال 1981، دنیا برای اولین بار از شیوع بیماری دیگری یعنی
سندرم نقص ایمنی اکتسابی (Acquired Immune Deficency syndrom) یا AIDS آگاه شد. توانائی فاجعه آفرینی این بیماری ویروسی جدید، هنوز بطور کامل درک نشده است.
امروزه مشخص شده که HIV یا ویروس نقص ایمنی انسانی (Human Imunode ficiency Virus) از
شمپانزه ناشی شده است و نشان داده شده که فرضیه ایجاد
ویروس HIV در جمعیت انسانی توسط
واکسنهای پولیو صحیح نمی‌باشد. انتقال از شمپانزه‌ها به
انسان احتمالا موقعی که این جانوران به عنوان غذا در Sub - Saharan
افریقا ، قصابی می‌شدند از طریق
آلودگی زخم‌های انسانی توسط
خون جانوران روی داده است. این انتقال احتمالا برای مدت زمانی طولانی مورد توجه نبوده است، اما در نیمه دوم قرن بیستم، توام بودن
تحولات اجتماعی منجر به شیوع ایدز شد.
شرایطی که در افریقا امکان انتقال را فراهم کردند، شامل
مهاجرت عظیم از مناطق روستایی به مناطق شهری ، تجزیه واحدهای خانواده در اثر مهاجرت‌های انسانی و تغییراتی که سکس تجارتی ایجاب می‌کرد، است. افزایش آزادیهای جنسی توام با افزایش مسافرتهای جهانی، گسترش HIV را در
کشورهای پیشرفته تسهیل کرد.
دامنه و همه گیری
در طول 20 سالی که از زمان اولین تشخیص این بیماری می‌گذرد همه گیری ایدز همچنان ادامه داشته و از نظر وسعت و شدت تاثیرات آن ، از حدود پیش بینی‌ها و انتظارات فراتر رفته است. در سال 1991
برنامه جهانی ایدز در
سازمان بهداشت جهانی پیش بینی کرد که تا سال 2000 جمع کل بیماران آلوده به HIV در مردان، زنان و کودکان 40 میلیون نفر خواهد بود اما عملا ثابت شد که این پیش بینی یک برآورد غیر واقع بینانه بوده ، و بسیار کم ، تخمین زده شده است.
در حال حاضر در دنیا حدود 36 میلیون نفر مبتلا به HIV بوده که در حال حیات هستند و در همین مدت 20 میلیون نفر مرده‌اند که مجموعا بالغ بر 56 میلیون نفر می‌شوند. در
آمریکای شمالی تقریباً 920000 نفر آلوده به HIV وجود دارند در سال 1998 جمعا 688200 مورد مبتلا به ایدز بوده و 410800 نفر کشته شدند. هر ساله تقریبا 40000 نفر مورد جدید به HIV آلوده می‌شوند، بین سالهای 1985 و 1998 نسبت ایدزهای گزارش شده بین
زنان و دختران بالغ آمریکا سه برابر شده است ( از 7% به 23% ).
پاسخ سیستم ایمنی
سیستم ایمنی بدن را از تهاجم بیماریهای ایجاد شده توسط ارگانیزمها یا
پاتوژنها محافظت می‌کند. پاتوژنها و سایر مولکولهای غیر خودی
آنتی ژن "مولکولهای خاصی که توسط سیستم ایمنی تشخیص داده می‌شوند و پاسخ ایمنی را تحریک می‌کنند"، هستند.
دفاع ذاتی بلافاصله یا مدت کوتاهی بعد از پیدایش پاتوژن در بدن عمل می کند دفاع‌های ذاتی غیراختصاصی هستند یعنی آنها هر پاتوژنی را مورد هدف قرار می دهند.
HIV توسط دفاع ذاتی متوقف می شود. HIV نمی تواند
پوست سالم را سوراخ کند. HIV از طریق تبادل مستقیم
مایعات بدنی منتقل می‌شود. آمیزش جنسی شکل معمولی انتقال است. تماس خون با خون مثل سوزنهای اشتراکی برای
تزریق داخل وریدی یا
تزریق خون نیز می تواند HIV را منتقل کند. احتمال دارد، مادرهای آلوده در
دوران بارداری ، موقع تولد و شیردهی نیز
ویروس HIV را به نوزادان خود منتقل کنند.
دفاع های ذاتی
هنگامی که در راههای دفاع عمومی شکاف ایجاد شود،
فاگوسیت‌ها ( فاگو به معنی خوردن و سیت به معنی سلول ) به نواحی که تحت تاثیر قرار گرفته اند مهاجرت کرده و
پاتوژن را در بر می‌گیرد.
گرانولوسیت‌ها و
ماکروفاژها سلولهای سفید خونی
فاگوسیتیک هستند. مهاجرت سلولهای سفید خونی باعث قرمزی و التهاب مربوط به عفونت می شود. در فعالیت های جنسی ، HIV از راه غشاهای موکوسی که
واژن ،
رکتوم و دهان را آستر کرده‌اند به جریان خون وارد می‌شود. ماکروفاژها و
سلولهای دندریتی در سطح
غشاهای موکوسی به ویروس متصل شده و آن را به داخل
گره‌های لنفاوی منتقل می‌کنند. هنگامی که HIV به بدن وارد شد سیستم ایمنی تولید آنتی بادی ،
آنتی ویروس HIV و
سلولهای تی توکسیک را شروع می‌کند. هر چند ، برای هر فردی که در معرضHIV قرار گرفته تولید مقادیر قابل اندازه گیری آنتی بادی ممکن است از 1 تا 6 ماه طول بکشد.
چگونگی تخریب سیستم ایمنی بدن توسط ویروس
HIV بعد از ورود به بدن به
سلولهای دندریتی متصل شده که ویروس را به سلولهای CD4.T در
بافت لنفاوی حمل کرده و عفونت را مستقر می‌کند. رونویسی ویروسی تولید مقادیر عظیم ویروس را تسریع کرده که باعث انتشار گسترده ویروس در تمام بافت‌های لنفاوی بدن می‌شود. یک پاسخ ایمنی بر علیه ویروس تا حدودی باعث حفاظت می‌شود. اما یک
عفونت مزمن پایدار باقی می‌ماند. تحولات سریعی در سلولها وجود دارد که نهایتا منجر به تخریب آنها شده بلکه تغییراتی در بافت لنفاوی ایجاد کرده که از پاسخ ایمنی جلوگیری می‌کند.
نقش آموزش در حفاظت بر علیه HIV است
- آموزش یک روش بسیار موثری برای حفاظت بر علیه HIV است. یک منبع موثق در ابتدای همه گیری ایدز گفته است که آموزش مهمترین سلاح ما بر علیه ایدز است و این موضوع امروزه حقیقت پیدا کرده است.
- امتناع از روابط جنسی و اجتناب از هر گونه مایع اشتراکی ( انتقال خون ، سوزنها و غیره )، فرد را در مقابل ایدز محافظت می کند.
- حذف رفتارهای خطرناک "نظیر داشتن شریکهای متعدد با روابط جنسی غیر حفاظت شده " و استفاده از داروهای HIV می‌تواند بحران ایدز را در سرتاسر دنیا متوقف کند.
همچنین ببینید
