ایمنی عمومی (هومورال)
|
ایمنی هومورال ، همان ایمنی عمومی است که توسط مولکولهای مشخصی موسوم به پادتنها صورت میگیرد.
|
مقدمه
هر مادهای که بطور اختصاصی ایمنی ویژهای را پس از ورود به بدن موجب گردد،
پادگن (آنتیژن) نام دارد که غالبا از
پلی ساکارید یا
پروتئین تشکیل شدهاند، که برخی از آنها
محلول و برخی ذرهای و محرکهای قوسی برای ایمن زایی بوده و حاوی نقاط شیمیایی مشخصی به نام شاخصهای پادگنی هستند که ویژگیهای آن را مشخص میکند. این نقاط بخشهایی از
مولکول هستند که
واکنش ایمنی در مقابل آنها صورت میگیرد و پادگنها قبل از آن که محرک یک واکنش ایمنی باشند باید از سوی
میزبان شناسایی شوند. با ورود یک پادگن به بدن ،
پادتن تولید میشود که قادر به ایجاد پیوند اختصاصی با پادگن محرک تولید آن است. پادتنها جز گروهی از پروتئینها به نام
گلوبولینها هستند و به نام عمومی
ایمونو گلوبولینها شناخته میشوند.
تقسیم بندی ایمونو گلوبولینها
بر اساس خواص فیزیکی و شیمیایی و ایمونو لوژیکی به پنج گروه IgE ، IgD ، IgG ، IgM و IgN تقسیم میشوند.
ساختار ایمونو گلوبولینها
با وجود تنوع ساختاری اغلب از چهار
رشته پروتئینی تشکیل شدهاند که به شکل ساختار
Y به یکدیگر پیوند یافتهاند. دور رشته کوتاهتر را رشتهها یا زنجیرهای سبک (L) مینامند که
پیوند کوالانسی به انشعابات رشتهها یا زنجیرهای درازتر سنگین (H) متصل میشوند. اختصاصی بودن نقاط اتصال بوسیله ترتیب قرار گرفتن
اسیدهای آمینه در بخش متغیر هر دو رشته L و H تعیین میشود. تعداد نقاط اتصال بر روی پادتن تعیین کننده ظرفیت آن است. هر قدر ظرفیت پادتن بیشتر باشد تعداد بیشتری مولکول پادگن میتواند به آن متصل شوند.
IgG
ایمونو گلوبین G منحصرا در
خون یافت میشود و 80% ایمونو گلوبولین موجود در خون را تشکیل میدهد. این نوع ایمونوگلوبین دو ظرفیتی بوده و قادر به عبور از
جفت و انتقال به
جنین است و این پادتن به محافظت از جنین کمک میکند.
IgA
در تمام مایعات بدن از جمله آب دهان ،
اشک ،
شیر ،
شیره معده و ترشحات مخاطی دستگاه تنفسی و تناسلی وارد میشود. این مولکول در خون نیز وجود دارد، ولی ساختار آن در خون اندکی با ساختارش در مایعات بدن متفاوت است.
مکانیزم پادتنها
پادتن در اثر ترکیب ، پادگن میکروبی آن را غیر فعال کرده و یا از انتشار آن در بدن جلوگیری میکند. پادتنها دارای مکانیسمهای متفاوتی هستند که شامل موارد زیر است.
پادتنهای خنثی کننده
این گروه با
ویروسها با
توکسینهای میکروبی واکنش نشان میدهند و اثرات زیانبخش آنها را خنثی میکنند.
این گروه شامل پادتنهایی است که با پادتنهای ذرهای (مانند تمامی یاخته باکتری) واکنش نشان میدهند و موجب به هم چسبیدن و تجمع آنها میشوند.
پرسی پپتینها
پرسی پپتینها با پادگنهای محلول واکنش نشان میدهند و آنها را به رسوبات جامد تبدیل میکنند.
اوپسونینها
اوپسونینها با اجزا سطحی یاختههای میکروبی و غیر میکروبی ترکیب میشوند و محرک بلعیده شدن آنتیژنهای مربوطه بوسیله
یاختههای بیگانه خوار هستند. مثلا میتوانند خاصیت ضد بیگانه خواری
کپسول استرپتوکوک عامل
بیماری ذاتالریه را خنثی کنند تا این میکروبها به سادگی بوسیله
ماکروفاژها بلعیده شوند.
پادتنهای تثبیت کننده مکمل
این گروه از پادتنها یاختههای میکروبی (بویژه باکتریهایی گرم منفی) را در حضور یک سری از پروتئینهای خون به نام مکمل متلاشی کنند. مکملها به همراه پادتنها در سه نوع عمل حفاظتی دخالت دارند که عبارتند از :
- متلاشی شدن
- جذب شیمیایی
- اسپونیزاسیون
مباحث مرتبط با عنوان