منو
 کاربر Online
694 کاربر online
تاریخچه ی: ایران

V{maketoc}





{picture file=img/daneshnameh_up//iran2.bmp}

کشور ایران با وضعیت جغرافیای ایران 195، 648 ،1 کیلومتر ربع وسعت، در مرتبه شانزدهم کشورهای جهان از این حیث قرار دارد. ایران در نیمکره شمالی، نیمکره شرقی در قاره آسیا و در قسمت غربی فلات ایران واقع شده و جزو کشورهای خاور میانه است.

محدوده ایرانیان چنین است: نصف النهار 5 44 شرقی از غربی ترین نقطه ایران و نصف النهار 18 63 شرقی از شرقی ترین نقطه ایران عبور می کند. همچنین مدار 3 25 شمالی از جنوبی ترین نقطه ایران و مدار 47 39 شمالی از شمالی ترین نقطه این کشور می گذرد.

همسایگان ایران عبارتند جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان. طول سواحل ایران در امتداد دریای خزر 657 کیلومتر، در خلیج فارس از بندر عباس تا دهانه اروند رود 259، 1 کیلومتر و امتداد دریای عمان از خلیج گواتر تا بندر عباس 784 کیلومتر است که در مجموع بالغ بر 731، 8 کیلومتر می باشد. حدود 90 در صد خاک ایران در محدوده فلات ایران واقع شده که از دره های فرات و دجله تا ارتفاعات پیامبر امتداد دارد.

ایران کشوری کوهستانی محسوب می شود. بیش از نیمی از مساحت کشور را کوهها و ارتفاعات، 4/ را صحراها و کمتر از 4/1 آن را نیز اراضی قابل کشت تشکیل داده است. ارتفاعات ایران را به طور کلی می توان به چهار رشته کوه شمالی، غربی، جنوبی و کوههای مرکزی و شرقی تقسیم نمود.

از رشته کوههای مهم می توان البرز و زاگرس را نام برد. بلند ترین قله ایران« دماوند» نام دارد با ارتفاع 5671 متر که از این جهت در مرتبه بیست و سوم کوههای جهان می باشد.

اکثر رودهای جاری در ایران کم آب بوده و تنها رود قابل کشتیرانی آن، رود کارون است. مهمترین رودهای حوضه خلیح فارس و دریای عمان عبارتند از: کارون، جراحی، کرخه، در، زهره، دالکی، اروند رود، مهران، میناب، سرباز، با هوکلات، تیاپ، نای بند، شور و مند. طول رود کارون 950 کیلومتر بوده که از این نظر چهل و هشتمین رود جهان است.

حدود 200، 180 کیلومتر مربع از خاک ایران را جنگها پوشانده که حدود 5/55 % آن مربوط به جنگهای بلوط غرب کشور می باشد. جنگهای شمال کشور در حاشیه جنوبی دریایی خزر 19%، جنگلهای پسته پراکنده در جنوب و شرق 3/13%، جنگلهای کوهستانی ارس 6/6% و جنگلهای گرمسیر و کویری نیز 6/5% آن را تشکیل می دهد.

کشور ایران دارای آب وهوای متنوع متفاوت بوده. با مقایسه نقاط مختلف کشور این تنوع را به خوبی می توان مشاهده کرد.

پایتخت ایران شهر تهران و 98% مردم ایران مسلمان هستند.

تاریخ ایران پیش از اسلام پیش از مهاجرت آریائیان به ایران، اقوامی از نژادهای متفاوت با تمدن های مشابه در آن می زیستند. مانند ایلامی ها که در حدود 4000 سال قبل از میلاد مسیح متمدن بودند.

در اواسط هزاره دوم قبل از میلاد، طوایفی از نژاد سفید پوست، که شعبه ای از نژاد هند و اروپایی بودند از شمال فلات ایران وارد این سرزمین شدند. نام ایران نیز از همین مردمان آرپائی گرفته شده است؛ شعبه های مختلف آریائیها هر یک در قسمتی از ایران سکنی گزیدند: مادها در شمال غربی ایران، پارسیها در قسمت جنوبی و پارتیها در حدود خراسان امروزی مادها در اوایل قرن هفتم ق. م اولین دولت دولت ایرانی را تاسیس نمودند.

از پادشاهان بزرگ این سلسله هوخشتره که با دولت بابل متحد شد و آشوری ها را از بین برد. دولت ماد در 550 قمری میلادی بدست کورش کبیر منقرض شده و سلطنت ایران به پارسیها منتقل گشت. در زمان داریوش بزرگ، امپراطوری هخامنشی به منتهای خود رسید: از هند تا دریای آدریاتیک و از دریای و از دریای عمان تا کوههای قفقاز.

جنگهای ایران و یونان در زمان او آغاز شد. دولت هخامنشی سر انجام در 330 ق. م بدست اسکندر مقدونی منقرض گشته و ایران به دست سپاهیان او افتاد. پس از مرگ اسکندر (323 ق. م) فتوحاتش بین سردارانش تقسیم شد و بیشتر متصرفات آسیائی او که ایران هسته آن بود به سلوکوس اول رسید؛ بدین ترتیب ایران تحت حکومت سلوکیان در آمد پس از مدتی پارتها نفوذ خود را گسترش داده و سرانجام توانستند سلوکیان را نابود کنند و امپراتوری اشکانی را ایجاد سازند.

این امپراطور در دوره عظمتش از رود فرات تا هندوکش و از کوههای قفقاز تا خلیج فارس توسعه یافت. در عهد اشکانی جنگهای چند ساله ایران و روم آغاز شد. سلسله اشکانی در اثر اختلافات داخلی و جنگهای خارجی به تدریج ضعیف گشت تا سر انجام به دست اردشیر اول ساسانی منقرض گردید.


وی سلسله ساسانیان را بنا نهاد که تا 652 میلادی در ایران سلطنت کرد. دولت ساسانی حکومتی ملی و متکی به دین و تمدن ایرانی بود و قدرت بسیار زیادی کسب کرد در این دوره جنگهای ایران و روم ادامه یا فت

امپراتوری پهناور ساسانی که از رود سند تا ((دریای سرخ)) وسعت داشت، در اثر مشکلات خارجی و داخلی ضعیف شد.

آخرین پادشاه این سلسله یزد گرد سوم است که در دوره او اعراب مسلمان به ایران حمله کردند و ایرانیان در جنگهای قادسیه، مداین، جلولاء و ((نهاوند)) مفلوب شدند و بدین ترتیب دولت ساسانی از میان رفت

ایران پس از اسلام: جنگ نهاوند در سال 20 هجری اتفاق افتاد و پس از آن ایران بدست اعراب افتاد. در طول بیست سال بعد تمام بلاد ایران مانند خراسان و سیستان فتح گردید.


سالها گذشت و دراین مدت اختلافات داخلی زیادی بین مسلمانان ظهور کرد. بنی امیه در دوران حکومت خود، بزرگی عرب. تحقیر ملل دیگر را شعار خویش ساخته بودند و از ایرانیان که از فشارهای حکومت ناراضی بودند، همواره مترصد اقدام علیه آنان بودند،

چنانکه نه فقط با مختار و ابراهیم بن مالک بر ضد عبدالملک مروان قیام کردند بلکه به اتفاق عبدالرحمان بن اشعث نیر علیه حجاج بن یوسف همداستان شدند. مخصوصاً اینکه خلفای بنی امیه در امر ((جزیه)) و ((خراج)) خشونت و شدت زیادی به خرج می دادند.

به تدریح در اواخر حکومت بنی امیه خراسان پایگاهی شد برای مخالفان آنها و لذا بنی عباس برای نفوذ خود به ایرانیها متوسل شدند. کمک ایرانیان به بنی عباس را باید دلیل اصلی برای نابودی بنی امیه و نیز قدرت بنی عباس دانست. لذا در دوره عظمت عباسیان، بالاترین مقامهای اجرائی به ایرانیان اختصاص دانست و مثال آن وزارت خاندان بر مکی است؛ همانطور که با قتل این خاندان توسط ((هارون الرشید)) و بیرون راندن ایرانی ها از دستگاه خلافت، مقدمات ضعف دولت عباسی آغاز گردید. با ضعف دولت عباسی و خارج شدن بعضی سرزمینها از نفوذ آن، دولت هایی در گوشه و کنار ایران ایجاد شدند و خود را مستقل از دستگاه خلافت اعلام کردند؛ از این دولت ها می توان طاهریان و صفاریان را نام برد.

به تدریج نفوذ دستگاه خلافت بنی عباس به عراق محدود شد و دولت هایی ایرانی که قدرت بسیار زیادی داشند پدید آمدند. مانند دولت آل بویه، دولت ایرانی سامانی در ماوراء النهر پدید آمد. از سالها قبل اقوام ترک در دستگاه خلافت و دیگر دول نفوذ کرده بودند و لذا توانستند دولت غزنوی را در شرق ایران به مجود آوردند. پس از غزنویان، ترکهای سلجوقی به قدرت رسیدند که بار دیگر عظمت امپراطوری ایران در دوره حکوت آنها تقریباً تمام فلات ایران تا آسیای صغیر را در بر می گرفت.

سلجوقیان حتی خلیفه عباسی را هم تحت نفوذ خود داشتند و توانستند در جنگ با دولت روم شرقی پیروز شوند. پس از این پیروزی بود که به تدریج مقدمات جنگهای صلیبی فراهم شد تا اینکه رسماً در سال 1099 میلادی آغاز شد.

پس از سلجوقیان، خوارزمشاهیان بر سر کار آمدند. در این دوره جهان اسلام مواجه با فاجعه بزرگی گردید و آن حمله مغول بود. بسیاری از شهر های آباد ایران و ممالک دیگر با خاک یکسان شد و صد ها هزار نفر از مردم کشته و آواره شدند.

در حمله بعدی مغول که توسط هلاکوخان ترتیب داده شد، بغداد تصرف شد، بغداد تصرف شد، دولت عباسی سقوط کرد و خلیفه آن کشته شد. بازماندگان هلاکوخان که به نام ایلخانان بر ایران حکومت کردند، به سبب تاثیر نفوذ وزراء و مشاورینی چون خواجه نصیر الدین توسی، شمس الدین محمد جوینی و رشید الدین فضل الله همدانی و مخصوصاً فرهنگ ایرانی اسلامی ایرانیان به دین اسلام گرویدند و مقهور تمدن و تربیت ایرانی ها قرار گرفتند.

خاتمه کار ایلخانان همراه با ضعف و اختلافات داخلی و منتهی و شورش های زیادی در اطراف و التاف کشور گشت. در این هنگام یکی دیگر از سرداران مغول به نام تیمور لنگ حملات خود را آغاز کردند. تیمور که سایه آواز چین تا مصر و از دهلی نو تا مسکو را به وحشت می افکند، در طی یورش های خونین مکرر خویش بسیاری از بلاد ایران و سرزمینهای دیگر را ویران کرد و جنایات بسیاری مرتکب شد. پس از او جانشینانش نتوانستند قلمرو وی را حفظ کنند و حکومت های محلی در همه جای ایران سر بر آوردند.

سرانجام شاه اسماعیل صفوی به این حکومت ها پایان داده و حکومت مقتدر شیعی صفوی را بنیان نهاد. ((صفویه)) با هجوم افغانها منقرض گردید. پس از آن نادر شاه، افغانها را بیرون راند و سلسله افشاریه را تاسیس کرد؛ وی حملات را علیه هندوستان ترتیب داد، سلسله زندیه که موسسش کریم خان زند بود، حکومتی را بنا نهاد خیلی دوام نیافت و با حملات آنها محمد خان از بین رفت.

از این پس دوره حکومت قاجاریه شروع می شود که تا سالهای سال ادامه داشت. از پادشاهان این سلسله می توان فتحعلیشاه، ناصر الدین شاه و مظفر الدین شاه را نام برد. در این دوره جنگهای ایران و روسیه واقع گشت که به دلیل بی کفایتی رؤسای قاجاره بسیاری از سرزمین های ایران جدا شد و از دست رفت.

آخرین سلسله پادشاهی که بر ایران حکومت کرد، خاندان پهلوی بودند. رضا شاه توسط کودتایی که در سوم اسفند 1299 ترتیب داد، به وزارت رسید و مدتی بعد انقراض قاجاریه را اعلام کرد. همزمان با جنگ جهانی دوم، نیروهای متفقین در شهریور 1320 هجری شمسی وارد ایران شدند تا به شوروی که علیه آلمان می جنگید تدارک برسانند.
رضا شاه به دستور دولت انگلیس از ایران خارج شد و پسرش محمدرضا شاه بر تخت سلطنت نشست. دوره پهلوی تا بهمن 1357 که انقلاب اسلامی پیروز شد، ادامه داشت.

! موضوعات مرتبط
*__((معماری))__
*__((موقعیت جغرافیایی))__
*__((جزایر ایرانی در خلیج فارس))__
*__((تخت جمشید))__

منابع:اطلس گیتا شناسی؛ لغت نامه دهخدا

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 شنبه 03 تیر 1385 [17:13 ]   15   محمد رضا قدوسی      جاری 
 شنبه 03 تیر 1385 [17:12 ]   14   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 شنبه 03 تیر 1385 [16:16 ]   13   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 شنبه 03 تیر 1385 [16:13 ]   12   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 شنبه 03 تیر 1385 [16:09 ]   11   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 شنبه 03 تیر 1385 [14:57 ]   10   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 شنبه 03 تیر 1385 [14:52 ]   9   محمد رضا قدوسی      v  c  d  s 
 دوشنبه 19 دی 1384 [07:12 ]   8   علی هادی      v  c  d  s 
 دوشنبه 19 دی 1384 [07:09 ]   7   علی هادی      v  c  d  s 
 پنج شنبه 20 مرداد 1384 [15:32 ]   6   امیرمهدی حقیقت      v  c  d  s 
 پنج شنبه 20 مرداد 1384 [15:08 ]   5   امیرمهدی حقیقت      v  c  d  s 
 یکشنبه 27 دی 1383 [05:21 ]   4   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 یکشنبه 27 دی 1383 [05:15 ]   3   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 سه شنبه 19 آبان 1383 [07:13 ]   2   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 چهارشنبه 04 شهریور 1383 [08:33 ]   1   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..