تاریخچه ی:
انسانشناسی
تفاوت با نگارش: 27
| V{maketoc} | | V{maketoc} |
| !تعریف انسان شناسی | | !تعریف انسان شناسی |
- | هر منظومه معرفتی را که به بررسی انسان یا بعد یا ابعادی از وجود او، یا گروه و قشر خاصی از انسان ها می پردازد می توان انسان شناسی نامید . |
+ | هر منظومه معرفتی را که به بررسی انسان یا بعد یا ابعادی از وجود او، یا گروه و قشر خاصی از انسان ها می پردازد می توان انسان شناسی نامید . ((سنت نبوی)). |
| انسان شناسی و انواع مختلف و متنوعی دارد که به لحاظ روش یا نوع نگرش از یکدیگر متمایز می شوند. | | انسان شناسی و انواع مختلف و متنوعی دارد که به لحاظ روش یا نوع نگرش از یکدیگر متمایز می شوند. |
| !انواع انسان شناسی | | !انواع انسان شناسی |
| این مقوله را می توان بر اساس روش به انسان شناسی تجربی ،عرفانی ،فلسفی و دینی تقسیم نمود. | | این مقوله را می توان بر اساس روش به انسان شناسی تجربی ،عرفانی ،فلسفی و دینی تقسیم نمود. |
| اما با توجه به نوع نگرش به انسان شناسی کلان یا کل نگر و انسان شناسی خرد یا جزء نگر تقسیم کرد. | | اما با توجه به نوع نگرش به انسان شناسی کلان یا کل نگر و انسان شناسی خرد یا جزء نگر تقسیم کرد. |
| اندیشمندان برای حل معماها و پرسش های مطرح شده درباره انسان در طول تاریخ بشر راههای مختلفی را در پیش گرفته اند. و ((انسان شناسی در مکاتب)) نتیجه بررسیهای آنان می باشد. | | اندیشمندان برای حل معماها و پرسش های مطرح شده درباره انسان در طول تاریخ بشر راههای مختلفی را در پیش گرفته اند. و ((انسان شناسی در مکاتب)) نتیجه بررسیهای آنان می باشد. |
| برخی به بررسی مسأله با روش تجربی پرداخته و ~~green:انسان شناسی تجربی~~ را بنیان نهاده اند که دربرگیرنده همه رشته های علوم انسانی است . | | برخی به بررسی مسأله با روش تجربی پرداخته و ~~green:انسان شناسی تجربی~~ را بنیان نهاده اند که دربرگیرنده همه رشته های علوم انسانی است . |
| گروهی راه درست شناخت انسان را سیر وسلوک عرفانی و دریافت شهودی دانسته و با تلاش هایی که از طریق انجام داده اند به نوعی شناخت از انسان که می توان آن را ~~green:انسان شناسی عرفانی ~~ نامید دست یافته اند. | | گروهی راه درست شناخت انسان را سیر وسلوک عرفانی و دریافت شهودی دانسته و با تلاش هایی که از طریق انجام داده اند به نوعی شناخت از انسان که می توان آن را ~~green:انسان شناسی عرفانی ~~ نامید دست یافته اند. |
| جمعی دیگر از راه تعقل و اندیشه فلسفی به بررسی زوایای وجود انسان دست یازیده و او را از این منظر مورد تحقیق قرار داده و نتیجه تلاش فکری خود را ~~green:انسان شناسی فلسفی~~ نامیده اند . | | جمعی دیگر از راه تعقل و اندیشه فلسفی به بررسی زوایای وجود انسان دست یازیده و او را از این منظر مورد تحقیق قرار داده و نتیجه تلاش فکری خود را ~~green:انسان شناسی فلسفی~~ نامیده اند . |
| | | |
| سرانجام گروهی با استمداد از متون دینی و روش نقلی درصدد شناخت انسان برآمده و ((انسان شناسی دینی )) را پایه گذاری کرده اند . | | سرانجام گروهی با استمداد از متون دینی و روش نقلی درصدد شناخت انسان برآمده و ((انسان شناسی دینی )) را پایه گذاری کرده اند . |
| !انسان در اسلام | | !انسان در اسلام |
| انسان در جهان بینی اسلامی داستانی شگفت دارد . انسان اسلام تنها یک حیوان مستقیم القامه که ناخنی پهن دارد و با دو پا راه میرود و سخن میگوید نیست . ((انسان و حیوان)) یکی نیستند. | | انسان در جهان بینی اسلامی داستانی شگفت دارد . انسان اسلام تنها یک حیوان مستقیم القامه که ناخنی پهن دارد و با دو پا راه میرود و سخن میگوید نیست . ((انسان و حیوان)) یکی نیستند. |
| این موجود از نظر قرآن ژرفتر و مرموزتر از این است که بتوان آن را با این چند کلمه تعریف کرد . | | این موجود از نظر قرآن ژرفتر و مرموزتر از این است که بتوان آن را با این چند کلمه تعریف کرد . |
| قرآن انسان را مدحها و ستایشها کرده و هم مذمتها و نکوهشها نموده است . | | قرآن انسان را مدحها و ستایشها کرده و هم مذمتها و نکوهشها نموده است . |
- | عالیترین مدحها و بزرگترین مذمتهای قرآن دربارهء انسان است ، او را از آسمان و زمین و از فرشته برتر و در همان حال از دیو و جار پایان پستتر شمرده است . از نظر قرآن انسان موجودی است که توانایی دارد جهان را مسخر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت خویش بگمارد ، و هم میتواند به " اسفل سافلین " سقوط کند . این خود انسان است که باید در بارهء خود تصمیم بگیرد و سرنوشت نهایی خویش را تعیین نماید . سخن خویش را از ستایشهای انسان در قرآن تحت عنوان " ارزشهای انسان " آغاز میکنیم . |
+ | عالیترین مدحها و بزرگترین مذمتهای قرآن دربارهء انسان است ، او را از آسمان و زمین و از فرشته برتر و در همان حال از دیو و جار پایان پستتر شمرده است . از نظر قرآن انسان موجودی است که توانایی دارد جهان را مسخر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت خویش بگمارد ، و هم میتواند به " اسفل سافلین " سقوط کند . این خود انسان است که باید در بارهء خود تصمیم بگیرد و سرنوشت نهایی خویش را تعیین نماید . سخن خویش را از ستایشهای انسان در قرآن تحت عنوان " ارزشهای انسان " آغاز میکنیم . |
| | | |
- | ::{picture file=img/daneshnameh_up/thinker1.jpg}:: |
+ | ::{picture=thinker1.jpg}:: |
| !ارزشهای انسان | | !ارزشهای انسان |
- | . __1__ انسان خلیفهء خدا در زمین است . |
+ | . __1__ ~~brown:انسان خلیفهء خدا در زمین است~~ . |
- | " روزی که خواست او را بیافریند ، اراده خویش را به فرشتگان اعلام کرد . آنها گفتند : |
+ | " روزی که خواست او را بیافریند ، اراده خویش را به فرشتگان اعلام کرد . آنها گفتند : |
| آیا موجودی میآفرینی که در زمین تباهی خواهد کرد و خون خواهد ریخت ؟ | | آیا موجودی میآفرینی که در زمین تباهی خواهد کرد و خون خواهد ریخت ؟ |
- | او گفت : من چیزی میدانم که شما نمیدانید " بقره / . 30 ) . | |
- | " اوست که شما انسانها را جاشینهی خود در زمین قرار داده تا شما را در ورد سرمایههایی که داد است در معرض زمایش قرار دهد " انعام / . 165 . |
+ | او گفت : من یی میدانم که شما میداید " قره / . 30 ) . |
- | . __2__ ریت عمی انسان گین ریتایی ات ک یک مخلوق مک است داشه با . |
+ | " ست ک شما انسانها نینهای ود در زی قرار داه تا شا را در مورد سرمایهایی ک داده است در معرض آزمایش قار دهد " انم / . 165 . |
- | " تمام اسماء را به آدم آموخت ( او را به همهء حقایق آشنا ساخت ) . |
+ | . __2__ ~~brown:ظرفیت علمی انسان بزرگترین ظرفیتهایی است که یک مخلوق ممکن است داشته باشد~~ .
" تمام اسماء را به آدم آموخت ( او را به همهء حقایق آشنا ساخت ) . |
| آنگاه از فرشتگان ( موجودات ملکوتی ) پرسید : نامهای اینها را بگویید چیست . | | آنگاه از فرشتگان ( موجودات ملکوتی ) پرسید : نامهای اینها را بگویید چیست . |
| گفتند : ما جز آنچه تو مستقیما به ما آموختهای نمیدانیم ( آنچه را تو مستقیما به ما نیاموخته باشی ما از راه کسب نتوانیم آموخت ) . | | گفتند : ما جز آنچه تو مستقیما به ما آموختهای نمیدانیم ( آنچه را تو مستقیما به ما نیاموخته باشی ما از راه کسب نتوانیم آموخت ) . |
| خدا به آدم گفت : ای آدم ! تو به اینها بیاموز و اینها را آگاهی ده . | | خدا به آدم گفت : ای آدم ! تو به اینها بیاموز و اینها را آگاهی ده . |
| همینکه آدم فرشتگان را آموزانید و آگاهی داد ، خدا به فرشتگان گفت : | | همینکه آدم فرشتگان را آموزانید و آگاهی داد ، خدا به فرشتگان گفت : |
- | نگفتم که من از نهانهای آسمانها و زمین آگاهم ( میدانم چیزی را که حتمانمیدانید ) و هم میدانم آنچه را شما اظهار میکنید و آنچه را پنهان میدارید ؟ " (بقره / 31 - . 33 ) |
+ | نگفتم که من از نهانهای آسمانها و زمین آگاهم ( میدانم چیزی را که حتمانمیدانید ) و هم میدانم آنچه را شما اظهار میکنید و آنچه را پنهان میدارید ؟ " (بقره / 31 - . 33 ) |
- | . __3 __او فطرتی خدا آشنا دارد . به خدای خویش در عمق وجدان خویش آگاهی دارد . همهء انکارها و تردیدها ، بیماریها و انحرافهایی است از سرشت اصلی انسان یا همان ((فطرت انسان)) . |
+ | . __3 __~~brown:او فطرتی خدا آشنا دارد~~ . به خدای خویش در عمق وجدان خویش آگاهی دارد . همهء انکارها و تردیدها ، بیماریها و انحرافهایی است از سرشت اصلی انسان یا همان ((فطرت انسان)) . |
- | " هنوز که فرزندان آدم در پشت پدران خویش بوده ( و هستند و خواهند بود ) خداوند ( با زبان آفرینش ) آنها را بر وجود خودش گواه گرفت و آنها گواهی دادند " (اعراف / . 172 ). |
+ | " هنوز که فرزندان آدم در پشت پدران خویش بوده ( و هستند و خواهند بود ) خداوند ( با زبان آفرینش ) آنها را بر وجود خودش گواه گرفت و آنها گواهی دادند " (اعراف / . 172 ). |
- | " چهرهء خود را به سوی دین نگهدار ، همان که سرشت خدایی است و همهء مردم را بر آن سرشته است " (روم / . 43 ). |
+ | " چهرهء خود را به سوی دین نگهدار ، همان که سرشت خدایی است و همهء مردم را بر آن سرشته است " (روم / . 43 ). |
- | . __4__ در سرشت انسان علاوه بر عناصر مادی که در جماد و گیاه و حیوان وجود دارد ، عنصری ملکوتی و الهی وجود دارد . انسان ترکیبی است از طبیعت و ماورای طبیعت ، ماده و معنی ، جسم و جان . به عبارت دیگر(( روح بعد غیر مادی انسان ))انسان است. |
+ | . __4__ ~~brown:در سرشت انسان علاوه بر عناصر مادی که در جماد و گیاه و حیوان وجود دارد ، عنصری ملکوتی و الهی وجود دارد~~ . |
- | " ن که ه چه را فرید نیکو آفری و آفرینش انسن را از گل کرد ، سس سل او را شیه کدهای ک بی پت ست ارداد ، نگاه و را بیاراست و روح وی در او دمید " (سد / 7 - . 9 ) . |
+ | نان رکیی اس از ی اورای ی ، ماده منی سم ان . ه بارت یگ(( روح د غیر مادی انس ))انسان است. |
- | . __5__ ((آفرین انا))، آفرینشی سا د ا ، صادی نیست . اا وی انتا ده و برگزیده اس . |
+ | " آن که هر چه را آفری نیکو د و آفرینش نسان ا آغا کد ، س نسل ا ا از شیرء کشیدی ک بی پست است قاداد ناه او را بیاراست و از روح خویش در او دمید " (سده / 7 - . 9 ) . |
- | " اون آ ا بر گید وه ا ذیفت و ا ا یت کد " (ه / . 121 ) . |
+ | . __5__ ~~brown:((آفرینش نان)) آفیشی ساب د صادفی یت . اان ووی انتخاب ده و رگزیده است ~~. |
- | . __6__ او شخیی ستل و آزاد ارد ، امانتدار خداست رسالت و مؤولیت دارد ، از او وسته شده ات با کار و ابتکار خ زمین را آباد سازد با انتخاب خود یکی از دو راه سعادت و شقاوت را اختیر کند . ((زادی اختیار انسان)) لازمه مسئولیت اوست. |
+ | " خد دم را ر گید و وها را یرت و او را هدای کرد " ( / . 121 ) . |
- | " هما امانت خوی ر آسما و زمین و کهه ضه کردیم ، همه از ی ما وین و از قبول آن تریدد ، ما انسا بار امانت ا به و کشی و آن را ذیرفت . همن او تمگر و اان و " (اا / . 72 ) . |
+ | . __6__ ~~brown:او شخصیتی متل و آزاد دارد ، امانتدار خت رسات و مسؤوی رد ، از ا و ات ک و ابتکار د من ا آباد سازد با انتاب و یکی ز دو را ات و شاو ایا کند~~ . |
- | " م انسان را از نطفهای مرکب و ممزوج آفریدیم تا او را مو آزمایش قرار یم ، پس او را شنوا بینا قار دادیم . همانا راه را به او نمودیم ، او خود یا سپسگزار است و یا کار نعمت . ( یا راه راست را که نمودیم خواهد رفت و به سعادت خواهد رسید و یا کفران نعمت کرده ، منحرف میگردد " (دهر / . 3 ) . |
+ | ((زادی و ایار سان)) امه مسویت اوست. |
- | . __7 __ا ازیک کرامت ذاتی شرافت ذاتی بر خوردار است دا او را بر سیاری از مخوقات خوی رری اده ات . ا آنگا خویشتن واقعی خود ر دک و اساسیکن و ((ون)) میسد که این کات و رات را ر و درک کند و د را رتر از ستیا و دنائتها و اسارت و شوانیها بشارد . ((ازش واقی انسان)) درمکتب اسلام متبلور می شود. |
+ | " هماا امات خو را بر سمان و زمی و کوهه ره کردیم همه ا ذیرش آن اتناع وریدن و ا ول سین ، ام انا ار اانت را ه و کشید و را پیرفت . انا او ستگ و ان بد " (ازا / . 72 ) . |
- | " همانا ا نی آدم ا کرام یدیم و نان را را و دریا ( خشک و ر ) مس کریم و ر سیری ا موات خوی بری ادم( ر / . 70 ) |
+ | " ما انسا را ز نطفهای مرکب و ممزوج آفریدیم ا او را مود میش قرار دهیم ، پس او ا شنوا و بینا قرار دیم . همن راه را به او نمودیم ، او خود ی سپاسگزار است ی کافر نمت . ( ی راه اس را که نمودیم خواه ت و ب سعادت خوهد ری و یا کفان نعمت کرده منف میگر " (دهر / . 3 ) . |
- | . __8__ او از انی اقی برخوردار است ، ه کم اهامی فری ت و زیبا را درک میکند . " وگن ب نف اسا اعتدال که نپکیه و پکیها ا ه او لهم کرد( شمس / 8 و . 9 " ) . |
+ | . __7 __~~brown:او ازیک کرا اتی و شت ذاتی بر خوردار است ، ا ا را ر یاری ات ی ی اه ا ~~. |
- | . __9__ او ز با یا خدا ا چی دیر ام نمییرد . خوتای او بی نهایت ت ه ر چ بر از آ سی و ده ی گر نکه ب ذا ی و نهایت ا بیوندد . |
+ | او نگاه خویشتن واقی خود ا درک و ساسمیند و به ((خواسی)) میرسد که این کرامت و افت ا ر خد درک د خود را بر از ستیه و دتها سارت شهوترنیها بشا . ((زش واقعی انسان)) درمکتب لام متبور می شود. |
- | " همانانا ایا او دل رام یگید " (ر / . 28 ) |
+ | " همانا م بنی آد را کامت بخشیدیم و آنان ا بر صحرا و دریا ( خشک و تر ) مسلط کردی و ر سیاری از مخلوقات خیش برتری ادیم( اسر / . 70 ) |
- | " ای اان ! و ی پرور ار وی سر ک ی و اقبت او را دیدار خاهی کرد " (انقاق / . 6 ). |
+ | . __8__ ~~brown:او از دانی ی برخوردار ت ، ه حک هی ی زشت و یبا را درک یکن~~ . |
- | .__ 10__ نمهای زی رای انسان آریده شده ات . اه ((اان و نیا)) دراا ه دستی تعریف شد است. |
+ | " سوگن ه انسان اتال ن که ناکیها و پکیها را ا لهام کرد( مس / 8 . 9 " ) . |
- | " ماا اوست که آچه ر زمین اس ی شم آید " (جاثی / . 13 ) . |
+ | . __9__ ~~brown:او جز با یاد خدا با چیز دیگر آرا نمیگیرد ~~. خواستای او بی نهایت است ، به ر چه رسد از آن سی و له میشود مگ آکه ه ذات بی حد و نهای خدا بپیوندد . |
- | " آنچه در آسمانها و ه زمین ات مسخر او قرار داده ا ( پس ا ح بهرهگیری مروع همهء اینها ر دارد " . |
+ | " همانانها یا او دلها ا یگیر " (رد / . 28 ) |
- | . __11__ ا ا ای ین رید ه تنها دای خویش ا پرستش کند ا او را پذیرد . پ و ظیفه ااعت امر خداست . |
+ | " ای اان ! وه وی پرد ا خویش سیار کوشند تی عابت او را یدر وای ک " (انقاق / . 6 ). |
- | " ما ن و انس را نیفریدی مگ رای اینک ا پرسش کند " ( ریات / . 56 ) |
+ | .__ 10__ ~~brown:عمای مین برای انسان فرید ده ست . رابطه ((انسا نیا)) دراسلم ب درستی ریف شده است.~~ |
- | . __12__ او جز در راه رستش خدای خیش و جزبا یاد او و را نمییابد ،و ار خدای خیش ا راموش د خود را فاموش میکند و نمیداند که کیست و برای چی چه اید کند و کجا ای برود . |
+ | " هاا او در مین است برای م آید " (جای / . 13 ) . |
- | " همانا از آنا مید ک را رامو کردند ن وشا ازید وان بر " (ر / . 18 ). |
+ | " آنچه در آسمانها و آنچ می مسخر او را داد ( و ههگیی مرو همه اینها ر رد " . |
- | . __13__ او همینکه از این جهان رود و پردهء تن که اب چه ا ست دور افکنده ود بی ای پوید که اموز بر او نهن ات روی کا گدد . |
+ | . __11__ ~~brown:او را برای این فرید که تنها ای ی ا ستش کند و فرمان و ا بپید~~ . س ا ویها اات مر ا . |
- | " همانا د را کنار زدیم ، اکو ی تی ات " (ق / . 22 ) . |
+ | " همانا ج و س را نیافریدیم مگ برا اینک ت کنند " ( ذایات / . 56 ) |
- | . __14 __او نه رای سل مدی کر میکن یگانه مرک او وایج مادی زندگی نی . و ایانا ای هها آرمنیی ی میجنبد و میجوشد . او ممکن ست که از حرک و تلاش خود ز رضای آفریننه مطلوبی دیر داشته باشد . ((نیازهای مادی و معنوی انسان)) مجموعاً موجب حرکت انسانها می وند . |
+ | . __12__ ~~brown:او ر راه رس دای ی و جبا یا او ود را نمیید و اگ ای یش را رامو کند خ فاوش میکند و نمیدان که کیت و رای چی و چه باید کند و کجا باید رود ~~. |
- | " ای نفس آرامش یافته ! همانا به سوی پرورد گارت باز گرد با خشنودی متقابل : تو از او و او از تو خشنود " فجر / . 28 . |
+ | " همانا از آنان مباشید که خدا را فراموش کردند و خداوند خودشان را ازیاد خودشان برد " (حشر / . 18 ).
. __13__ ~~brown:او همینکه از این جهان برود و پردهء تن که حجاب چهرهء جان است دور افکنده شود ، بسی حقایق پوشیده که امروز بر او نهان است بروی آشکار گردد~~ .
" همانا پرده را کنار زدیم ، اکنون دیدهات تیز است " (ق / . 22 ) .
. __14 __~~brown:او تنها برای مسائل مادی کار نمیکند ، یگانه محرک او حوایج مادی زندگی نیست~~ .
او احیانا برای هدفها و آرمانهایی بس علی میجنبد و میجوشد . او ممکن است که از حرکت و تلاش خود جز رضای آفریننده ، مطلوبی دیگر نداشته باشد . ((نیازهای مادی و معنوی انسان)) مجموعاً موجب حرکت انسانها می شوند .
" ای نفس آرامش یافته ! همانا به سوی پرورد گارت باز گرد با خشنودی متقابل : تو از او و او از تو خشنود " فجر / . 28 .
" خداوند به مردان و زنان با ایمان باغها وعده کرده است که در آنها نهرها جاری است ، جاویدان در آنجا خواهند بود و هم مسکنهای پاکیزه ، اما خشنودی خدا از همهء اینها برتر و بالاتر است . آن است رستگاری بزرگ " توبه / . 72 .
^~~green:بنابر آنچه گفته شد از نظر قرآن انسان موجودی است برگزیده از طرف خداوند ، خلیفه و جانشین او در زمین ، نیمه ملکوتی و نیمه مادی ، دارای فطرتی خدا آشنا ، آزاد ، مستقل ، امانتدار خدا و مسؤول خویشتن و جهان ، مسلط بر طبیعت و زمین و آسمان ، ملهم به خیر و شر ، و جودش از ضعف و ناتوانی آغاز میشود و به سوی قوت و کمال سیر میکند و بالا میرود اما جز در بارگاه الهی و جز با یاد او آرام نمیگیرد ، ظرفیت علمی و عملیاش نا محدود است ، از شرافت و کرامتی ذاتی بر خوردار است ، احیانا انگیزه هایش هیچ گونه رنگ مادی و طبیعی ندارد ، حق بهره گیری مشروع از نعمتهای خدا به او داده شده است ولی در برابر خدای خودش و ظیفه دار است . ~~^ |
- | " خداوند به مردان و زنان با ایمان باغها وعده کرده است که در آنها نهرها جاری است ، جاویدان در آنجا خواهند بود و هم مسکنهای پاکیزه ، اما خشنودی خدا از همهء اینها برتر و بالاتر است . آن است رستگاری بزرگ " توبه / . 72 . | |
- | بنابر آنچه گفته شد از نظر قرآن انسان موجودی است برگزیده از طرف خداوند ، خلیفه و جانشین او در زمین ، نیمه ملکوتی و نیمه مادی ، دارای فطرتی خدا آشنا ، آزاد ، مستقل ، امانتدار خدا و مسؤول خویشتن و جهان ، مسلط بر طبیعت و زمین و آسمان ، ملهم به خیر و شر ، و جودش از ضعف و ناتوانی آغاز میشود و به سوی قوت و کمال سیر میکند و بالا میرود اما جز در بارگاه الهی و جز با یاد او آرام نمیگیرد ، ظرفیت علمی و عملیاش نا محدود است ، از شرافت و کرامتی ذاتی بر خوردار است ، احیانا انگیزه هایش هیچ گونه رنگ مادی و طبیعی ندارد ، حق بهره گیری مشروع از نعمتهای خدا به او داده شده است ولی در برابر خدای خودش و ظیفه دار است . | |
| !ضد ارزشها | | !ضد ارزشها |
- | در عین حال ، همین موجود در قرآن مورد بزرگترین نکوهشها و ملامتها قرار گرفته است . |
+ | ''~~brown:در عین حال ، همین موجود در قرآن مورد بزرگترین نکوهشها و ملامتها قرار گرفته است ~~. '' |
- | " او بسیار ستمگر و بسیار نادان است " احزاب / . 72 . |
+ | " او بسیار ستمگر و بسیار نادان است " احزاب / . 72 . |
- | " او نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است " حج / 66 |
+ | " او نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است " حج / 66 |
- | " او آنگاه که خود را مستغنی میبیند طغیان میکند " علق / . 7 . |
+ | " او آنگاه که خود را مستغنی میبیند طغیان میکند " علق / . 7 . |
- | " او عجول و شتابگر است " اسراء / . 11 . |
+ | " او عجول و شتابگر است " اسراء / . 11 . |
- | " او هرگاه به سختی بیفتد و خود را گرفتار ببیند ، ما را در هر حال ( به یک پهلو افتاده و یا نشسته و یا ایستاده ) میخواند . همینکه گرفتاری را از او بر طرف کنیم گویی چنین حادثهای پیش نیامده است " یونس / . 12 . |
+ | " او هرگاه به سختی بیفتد و خود را گرفتار ببیند ، ما را در هر حال ( به یک پهلو افتاده و یا نشسته و یا ایستاده ) میخواند . همینکه گرفتاری را از او بر طرف کنیم گویی چنین حادثهای پیش نیامده است " یونس / . 12 . |
| | | |
| !انسان زشت است یا زیبا ؟ | | !انسان زشت است یا زیبا ؟ |
| چگونه است ؟ آیا انسان از نظر قرآن یک موجود زشت و زیباست ، آن هم زشت زشت و زیبای زیبا ؟ | | چگونه است ؟ آیا انسان از نظر قرآن یک موجود زشت و زیباست ، آن هم زشت زشت و زیبای زیبا ؟ |
| آیا انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش نور است و نیمی ظلمت ؟ چگونه است که قرآن ، هم او را منتها درجه مدح میکند و هم منتها درجه مذمت ؟ ! | | آیا انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش نور است و نیمی ظلمت ؟ چگونه است که قرآن ، هم او را منتها درجه مدح میکند و هم منتها درجه مذمت ؟ ! |
| حقیقت این است که این مدح و ذم ، از آن نیست که انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش ستودنی است و نیم دیگر نکوهیدنی ، نظر قرآن به این است که انسان همهء کمالات را بالقوه دارد و باید آنها را به فعلیت برساند ، و این خود اوست که باید سازنده و معمار خویشتن باشد . | | حقیقت این است که این مدح و ذم ، از آن نیست که انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش ستودنی است و نیم دیگر نکوهیدنی ، نظر قرآن به این است که انسان همهء کمالات را بالقوه دارد و باید آنها را به فعلیت برساند ، و این خود اوست که باید سازنده و معمار خویشتن باشد . |
- | شرط اصلی وصول انسان به کمالاتی ک ه بالقوه دارد " ایمان " است . از ایمان ، تقوا و عمل صالح و کوشش در راه خدا بر میخیزد ، به وسیلهء ایمان است که علم از صورت یک ابزار ناروا در دست نفس اماره خارج میشود و به صورت یک ابزار مفید در میآید . و ((علم و ایمان)) لازم و ملزوم یکدیگرند. | |
- | پس انسان حقیقی که خلیفة الله است ، مسجود ملائکه است ، همه چیز برای اوست و بالاخرش دارندهء همهء کمالات انسانی است ، انسان بعلاوهء ایمان است ، نه انسان منهای ایمان . انسان منهای ایمان ، کاستی گرفته و ناقص است . چنین انسانی حریص است ، خونریز است ، بخیل و ممسک است ، کافر است ، از حیوان پستتر است . |
+ | شرط اصلی وصول انسان به کمالاتی که بالقوه دارد " ایمان " است . از ایمان ، تقوا و عمل صالح و کوشش در راه خدا بر میخیزد ، به وسیلهء ایمان است که علم از صورت یک ابزار ناروا در دست نفس اماره خارج میشود و به صورت یک ابزار مفید در میآید . و ((علم و ایمان)) لازم و ملزوم یکدیگرند.
''~~darkorange:پس انسان حقیقی که خلیفة الله است ، مسجود ملائکه است ، همه چیز برای اوست و بالاخرش دارندهء همهء کمالات انسانی است ، انسان بعلاوهء ایمان است ، نه انسان منهای ایمان . انسان منهای ایمان ، کاستی گرفته و ناقص است . چنین انسانی حریص است ، خونریز است ، بخیل و ممسک است ، کافر است ، از حیوان پستتر است . ~~''
در قرآن آیاتی آمده است که روشن میکند انسان ممدوح چه انسانی است و انسان مذموم چه انسانی است . از این آیات استنباط میشود که انسان فاقد ایمان وجدا از خدا انسان واقعی نیست . |
- | در قرآن آیاتی آمده است که روشن میکند انسان ممدوح چه انسانی است و انسان مذموم چه انسانی است . از این آیات استنباط میشود که انسان فاقد ایمان وجدا از خدا انسان واقعی نیست . انسان اگر به یگانه حقیقتی که با ایمان به او ویاد او آرام میگیرد بپیوندد ، دارندهء همهء کمالات است و اگر از آن حقیقت - یعنی خدا - جدا بماند ، درختی را ماند که از ریشهء خویشتن جدا شده است . ما به عنوان نمونه دو آیه را ذکر میکنیم : |
+ | انسان اگر به یگانه حقیقتی که با ایمان به او ویاد او آرام میگیرد بپیوندد ، دارندهء همهء کمالات است و اگر از آن حقیقت - یعنی خدا - جدا بماند ، درختی را ماند که از ریشهء خویشتن جدا شده است . ما به عنوان نمونه دو آیه را ذکر میکنیم : |
- | « و العصر إن الانسان لفی خسر إلا الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر » (سورهء عصر) . |
+ | __~~green:« و العصر إن الانسان لفی خسر إلا الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر » (سورهء عصر) . ~~ __ |
- | سوگند به عصر ، همانا انسان در زیان است ، مگر آنان که ایمان آورده و شایسته عمل کرده و یکدیگر را به حق و صبر و مقاومت توصیه کردهاند . |
+ | __~~green:سوگند به عصر ، همانا انسان در زیان است ، مگر آنان که ایمان آورده و شایسته عمل کرده و یکدیگر را به حق و صبر و مقاومت توصیه کردهاند . ~~__ |
| ²ولقد ذرأنا لجهنم کثیرا من الجن و الانس ، لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم أعین لا یبصرون بها و لهم آذان لا یسمعون بها أولئک کالانعام بل هم أضل اعراف / . 179 . | | ²ولقد ذرأنا لجهنم کثیرا من الجن و الانس ، لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم أعین لا یبصرون بها و لهم آذان لا یسمعون بها أولئک کالانعام بل هم أضل اعراف / . 179 . |
- | " همانا بسیاری از جنیان و آدمیان را برای جهنم آفریدهایم ( پایان کارشان جهنم است ) ، زیرا دلها دارند و با آنها فهم نمیکنند ، چشمها دارند و با آنها نمیبینند ، گوشها دارند و با آنها نمیشنوند . اینها مانند چهار پایان بلکه راه گم کردهترند " . |
+ | " همانا بسیاری از جنیان و آدمیان را برای جهنم آفریدهایم ( پایان کارشان جهنم است ) ، زیرا دلها دارند و با آنها فهم نمیکنند ، چشمها دارند و با آنها نمیبینند ، گوشها دارند و با آنها نمیشنوند . اینها مانند چهار پایان بلکه راه گم کردهترند " . |
| منبع:کتاب انسان در قرآن نویسنده : شهید مطهری صفحه 8-15 | | منبع:کتاب انسان در قرآن نویسنده : شهید مطهری صفحه 8-15 |
| کتاب: انسان شناسی نویسنده: محمود رجبی صفحه: 21 | | کتاب: انسان شناسی نویسنده: محمود رجبی صفحه: 21 |
| !در همین ارتباط ببینید: | | !در همین ارتباط ببینید: |
| ((شکسته شدن حرمت انسان)) | | ((شکسته شدن حرمت انسان)) |
| ((حرمت مؤمن)) | | ((حرمت مؤمن)) |
- | ((ارتباط ماده و معنا)) | |
| ((اصالت فرد یا اجتماع)) | | ((اصالت فرد یا اجتماع)) |