!دید کلی
وقتی که صحبت از مفهوم ((انرژی)) به میان میآید، نمونههای آشنای انرژی مثل ((انرژی گرمایی)) ، ((نور)) و یا ((انرژی مکانیکی)) و ((انرژی الکتریکی|الکتریکی)) در شهودمان مرور میشود. اگر ما انرژی هستهای و امکاناتی که این انرژی در اختیارش قرار میدهد، آشنا شویم، شیفته آن خواهیم شد.
!آیا میدانید که
{picture file=img/daneshnameh_up//energihaastehi.jpg}
*انرژی گرمایی تولید شده از ((واکنشهای هستهای)) در مقایسه با گرمای حاصل از سوختن ((زغال سنگ)) در چه مرتبه بزرگی قرار دارد؟
*منابع تولید انرژی هستهای که بر اثر سیلابها و رودخانه از صخره شسته شده و به بستر ((دریا)) میرود، چقدر ((برق)) میتواند تولید کند؟
*کشورهایی که بیشترین استفاده را از انرژی هستهای را میبرند، کدامند؟ و ... .
!نحوه آزاد شدن انرژی هستهای
میدانیم که ((هسته)) از ((پروتون)) (با بار مثبت) و ((نوترون)) (بدون بار الکتریکی) تشکیل شده است. بنابراین ((بار الکتریکی)) آن مثبت است. اگر بتوانیم هسته را به طریقی به دو تکه تقسیم کنیم، تکهها در اثر ((نیروی الکتریکی|نیروی دافعه الکتریکی)) خیلی سریع از هم فاصله گرفته و ((انرژی جنبشی)) فوق العادهای پیدا میکنند. در کنار این تکهها ذرات دیگری مثل نوترون و ((اشعه گاما|اشعههای گاما)) و ((ذره بتا|بتا)) نیز تولید میشود. انرژی جنبشی تکهها و انرژی ذرات و پرتوهای بوجود آمده ، در اثر برهمکنش ذرات با مواد اطراف ، سرانجام به انرژی گرمایی تبدیل میشود. مثلا در واکنش هستهای که در طی آن ~~brown:__
235U__~~ به دو تکه تبدیل میشود، انرژی کلی معادل با 200MeV را آزاد میکند. این مقدار انرژی میتواند حدود 20 میلیارد کیلوگالری گرما را در ازای هر کیلوگرم ((سوخت)) تولید کند. این مقدار گرما 2800000 بار برگتر از حدود 7000 کیلوگالری گرمایی است که از سوختن هر کیلوگرم زغال سنگ حاصل میشود.
{picture file=img/daneshnameh_up//pressurized.gif}
|
!((نیروگاه حرارتی|کاربرد حرارتی انرژی هستهای))
گرمای حاصل از واکنش هستهای در محیط ((راکتور هستهای)) تولید و پرداخته میشود. بعبارتی در طی مراحلی در راکتور این گرما پس از مهارشدن انرژی آزاد شده واکنش هستهای تولید و پس از خنک سازی کافی با آهنگ مناسبی به خارج منتقل میشود. گرمای حاصله آبی را که در مرحله خنک سازی بعنوان خنک کننده بکار میرود را به ((بخار آب)) تبدیل میکند. بخار آب تولید شده ، همانند آنچه در تولید برق از زعال سنگ ، ((نفت)) یا ((گاز)) متداول است، بسوی ((توربین بخار|توربین)) فرستاده میشود تا با راه اندازی مولد ، ((توان الکتریکی)) مورد نیاز را تولید کند. در واقع ، راکتور همراه با مولد بخار ، جانشین دیگ بخار در نیروگاههای معمولی شده است.
!سوخت راکتورهای هستهای
مادهای که به عنوان ((سوخت هستهای|سوخت)) در راکتورهای هستهای مورد استفاده قرار میگیرد باید شکاف پذیر باشد یا به طریقی شکاف پذیر شود.~~brown:__
235U__~~ شکاف پذیر است ولی اکثر هستههای ((اورانیوم)) در سوخت از انواع ~~brown:__
238U__~~ است. این اورانیوم بر اثر واکنشهایی که به ترتیب با تولید ((اشعه گاما|پرتوهای گاما)) و ((اشعه بتا|بتا)) به ~~brown:__
239Pu__~~ تبدیل میشود. ((پلوتونیوم)) هم مثل ~~brown:__
235U__~~ شکافت پذیر است. به علت پلوتنیوم اضافی که در سطح جهان وجود دارد نخستین مخلوطهای مورد استفاده آنهایی هستند که مصرف در آنها منحصر به پلوتنیوم است.
میزان اورانیومی که از صخرهها شسته میشود و از طریق رودخانهها به دریا حمل میشود، به اندازهای است که می تواند 25 برابر کل مصرف برق کنونی جهان را تأمین کند. با استفاده از این نوع موضوع ، ((راکتور هستهای زاینده|راکتورهای زایندهای)) که بر اساس ((استخراج اورانیوم از آب دریا|استخراج اورانیوم از آب دریاها)) راه اندازی شوند قادر خواهند بود تمام انرژی مورد نیاز بشر را برای همیشه تأمین کنند، بی آنکه قیمت برق به علت هزینه سوخت خام آن حتی به اندازه یک درصد هم افزایش یابد.
!مزیتهای انرژی هستهای بر سایر انرژیها
{picture file=img/daneshnameh_up/PH_E_Hasteh.jpg}
بر خلاف آنچه که رسانههای گروهی در مورد خطرات مربوط به حوادث راکتورها و ((دفن زبالههای هستهای|دفن پسماندهای پرتوزا)) مطرح میکند از نظر آماری مرگ ناشی ازخطرات ((فناوری هستهای|تکنولوژی هستهای)) از 1 درصد مرگهای ناشی از سوختن زغال سنگ جهت تولید برق کمتر است. در سرتاسر جهان تعداد ((نیروگاه اتمی|نیروگاههای هستهای)) فعال بیش از 419 میباشد که قادر به تولید بیش از 322 هزار مگاوات توان الکتریکی هستند. بالای 70 درصد این نیروگاهها در کشور فرانسه و بالای 20 درصد آنها در کشور آمریکا قرار دارد.
! مباحث مرتبط با عنوان
*((استخراج اورانیوم از آب دریا))
*((اورانیوم))
*((انرژی هبستگی هسته))
*((انفجارهای هستهای))
*((توربین بخار))
*((دفن زبالههای هستهای))
*((راکتور هستهای))
*((راکتور هستهای زاینده))
*((سوخت هستهای))
*((شکافت هستهای))
*((فناوری هستهای))
*((نیروگاه اتمی))
*((نیروگاه حرارتی))
*((واکنشهای هستهای))
*((همجوشی هستهای))