تاریخچه ی:
ام آر آی
تفاوت با نگارش: 1
- | ||__MRI__ روشی برای ((تصویربرداری)) از درون ((اندام)) غیر شفاف، در ((موجود زنده|موجودات زنده))، و نیز مقدار ((آب)) موجود در ((ساختار زمین شناسی|ساختارهای زمین شناسی)) می باشد.|| |
+ |
||__MRI__ روشی برای تصویربرداری از درون اندام غیر شفاف، در ((موجود زنده|موجودات زنده))، و نیز مقدار ((آب)) موجود در ساختارهای زمین شناسی می باشد.|| |
| !دیدکلی | | !دیدکلی |
| به تمامی بیمارانی که به بخش MRI وارد میشوند، قبل ز انجام MRI توصیه اکید میشود که از به همراه داشتن وسایل فلزی مانند ((ساعت)) و ... خودداری کنند و این سوالی برای تمامی این بیماران میباشد که چرا این همه توصیه. ممکن است با به همراه داشتن این وسایل چه اتفاقی برای آنها بیافتد؟ یا چه اثری ممکن است بر روی نتیجه تصویر برداری از آنها داشته باشد؟ | | به تمامی بیمارانی که به بخش MRI وارد میشوند، قبل ز انجام MRI توصیه اکید میشود که از به همراه داشتن وسایل فلزی مانند ((ساعت)) و ... خودداری کنند و این سوالی برای تمامی این بیماران میباشد که چرا این همه توصیه. ممکن است با به همراه داشتن این وسایل چه اتفاقی برای آنها بیافتد؟ یا چه اثری ممکن است بر روی نتیجه تصویر برداری از آنها داشته باشد؟ |
| !ریشه لغوی | | !ریشه لغوی |
| MRI مخفف کلمات Magnetic Resonance Imaging به معنی تصویر برداری تشدید مغناطیسی میباشد. به این روش NMR نیز اطلاق میشود که مخفف کلمات Nuclear magnetic Resonance به معنی ((تشدید هستهای مغناطیسی)) نیز میگویند، که در کتابها و کاربردهای پزشکی واژه MRI کاربرد بیشتری دارد. | | MRI مخفف کلمات Magnetic Resonance Imaging به معنی تصویر برداری تشدید مغناطیسی میباشد. به این روش NMR نیز اطلاق میشود که مخفف کلمات Nuclear magnetic Resonance به معنی ((تشدید هستهای مغناطیسی)) نیز میگویند، که در کتابها و کاربردهای پزشکی واژه MRI کاربرد بیشتری دارد. |
| !تاریخچه | | !تاریخچه |
| در سال 1937 میلادی اولین آزمایش در رابطه با MRI انجام شد. شخصی به نام __رابی__ حدود 7 سال بعد از آن گزارش کاری در مورد MRI ارایه کرد و برنده ((جایزه نوبل)) شد. در سال 1946 فرد دیگری به نام ((پلاک)) آزمایشی را در مورد اجسام حجیم انجام داد و در سال 1952 جایزه نوبل را گرفت. در سال 1971 ((جینریک)) تصویر دو بعدی از MRI گرفت، و در سال 1973 هم تصویری از دو ماده غیر همجنس گرفت، و اولین تصویر از ((حیوانات|حیوانات زنده)) در سال 1974 گرفته شد و بالاخره MRI تجارتی در دهه 1980 پایهریزی شد. | | در سال 1937 میلادی اولین آزمایش در رابطه با MRI انجام شد. شخصی به نام __رابی__ حدود 7 سال بعد از آن گزارش کاری در مورد MRI ارایه کرد و برنده ((جایزه نوبل)) شد. در سال 1946 فرد دیگری به نام ((پلاک)) آزمایشی را در مورد اجسام حجیم انجام داد و در سال 1952 جایزه نوبل را گرفت. در سال 1971 ((جینریک)) تصویر دو بعدی از MRI گرفت، و در سال 1973 هم تصویری از دو ماده غیر همجنس گرفت، و اولین تصویر از ((حیوانات|حیوانات زنده)) در سال 1974 گرفته شد و بالاخره MRI تجارتی در دهه 1980 پایهریزی شد. |
| !اساس تصویر برداری | | !اساس تصویر برداری |
| همانگونه که ((کره زمین)) دارای دو نوع ((حرکت وضعی زمین|حرکت وضعی)) (حرکت به دور خود) و ((حرکت انتقالی زمین|حرکت انتقالی)) (حرکت به دور خورشید) و نیز دو ((قطب مغناطیسی)) شمال و جنوب میباشد. ((هسته اتم|هسته)) هر اتم نیز دارای حرکت وضعی (چرخش به دور خود) و نیز دو قطب میباشد. هسته حاوی ((پروتون)) (بار مثبت) میباشد و بنابراین هسته به عنوان یک ذره مثبت در حال چرخش میباشد. از آنجایی که ((ذرات باردار)) متحرک در اطراف خود ((میدان مغناطیسی)) تولید میکنند. از این خاصیت هسته اتمهای بدن برای تصویر سازی به شیوه MRI استفاده میشود. از آنجا که 70 درصد ((وزن بدن انسان)) را ((آب)) تشکیل میدهد و آب نیز از دو ((اتم هیدروژن)) و یک ((اتم اکسیژن)) تشکیل شده ، بنابراین هسته اتم هیدروژن برای تصویر سازی مناسب میباشد. زیرا بطور طبیعی و به مقدار زیاد در ((بافت بدن|بافتهای بدن)) وجود دارد.
حال چنانچه این اتمهای هیدروژن در یک میدان مغناطیسی خارجی بسیار قوی قرار داده شوند، تعدادی از این هستهها با نظمی خاص در ((محور مغناطیسی)) جدید قرار گرفته و از حالت تصادفی اولیه خود خارج میشوند. در همان جهت به چرخش خود ادامه خواهند داد. حال اگر یک ((خود القا|سیمپیچ القائی)) بدور این اتمهای هیدروژن چرخان قرار دهیم و در همین حال یک ((امواج رادیویی|موج رادیویی)) با ((طول موج)) معین به اتمهای مذکور طوری برخورد کند که موجب انحراف محور اتمهای هیدروژن به میزان 90 درجه گردد. در این صورت پروتونها یک ((نیروی الکترو موتوری)) کوچک را تولید کند که بوسیله سیمپیچ القائی قابل اندازهگیری میباشد. پس از تقویت این جریان ضعیف میتوان آن را بوسیله ((اسیلوسکوپ)) نمایان کرد که این جریان به صورت نزولی کم میشود تا صفر شود و مدت زمانی که طول میکشد تا این جریان به صفر برسد را زمان T2 یا ((زمان استراحت عرضی)) مینامند.
حالا اگر ما یک موج رادیویی با طول موجی دوبرابر طول موج اولی به پروتونهایی که در همان جهت مغناطیسی میچرخند وارد کنیم، محور مغناطیسی آنها این بار 180 درجه تغییر جهت خواهد داد که دوباره مدت زمانی طول میکشد تا پروتونها به حالت اولیه بازگردند. این زمان نسبت به حالت قبلی افزایش مییابد و زمان استراحت شبکه چرخشی یا T1 نامیده میشود. زمانهای T1 و T2 برای بافتهای مختلف بدن ، متفاوت میباشد. لذا این زمانها پس از ورود به کامپیوتر مورد سنجش قرار گرفته و نوع بافت و عضو مربوط در ((کامپیوتر)) مشخص میشود. این اطلاعات به نقاط سیاه و سفید یا رنگی تبدیل و بر روی صفحه ((تلویزیون)) نشان داده میشود که در واقع تصویر یک مقطع از عضو مورد نظر میباشد. هر چه تعداد اتمهای هیدروژن در یک عضو بیشتر باشد، زمانهای T1 و T2 بیشتر و جزئیات یک تصویر مشهود تر میباشد. در MRI از سه جهت ((ساژیتال)) ، ((کورونال)) و ((ابلیک)) (مایل) میتوان از یک عضو تصویر سازی کرد. | | همانگونه که ((کره زمین)) دارای دو نوع ((حرکت وضعی زمین|حرکت وضعی)) (حرکت به دور خود) و ((حرکت انتقالی زمین|حرکت انتقالی)) (حرکت به دور خورشید) و نیز دو ((قطب مغناطیسی)) شمال و جنوب میباشد. ((هسته اتم|هسته)) هر اتم نیز دارای حرکت وضعی (چرخش به دور خود) و نیز دو قطب میباشد. هسته حاوی ((پروتون)) (بار مثبت) میباشد و بنابراین هسته به عنوان یک ذره مثبت در حال چرخش میباشد. از آنجایی که ((ذرات باردار)) متحرک در اطراف خود ((میدان مغناطیسی)) تولید میکنند. از این خاصیت هسته اتمهای بدن برای تصویر سازی به شیوه MRI استفاده میشود. از آنجا که 70 درصد ((وزن بدن انسان)) را ((آب)) تشکیل میدهد و آب نیز از دو ((اتم هیدروژن)) و یک ((اتم اکسیژن)) تشکیل شده ، بنابراین هسته اتم هیدروژن برای تصویر سازی مناسب میباشد. زیرا بطور طبیعی و به مقدار زیاد در ((بافت بدن|بافتهای بدن)) وجود دارد.
حال چنانچه این اتمهای هیدروژن در یک میدان مغناطیسی خارجی بسیار قوی قرار داده شوند، تعدادی از این هستهها با نظمی خاص در ((محور مغناطیسی)) جدید قرار گرفته و از حالت تصادفی اولیه خود خارج میشوند. در همان جهت به چرخش خود ادامه خواهند داد. حال اگر یک ((خود القا|سیمپیچ القائی)) بدور این اتمهای هیدروژن چرخان قرار دهیم و در همین حال یک ((امواج رادیویی|موج رادیویی)) با ((طول موج)) معین به اتمهای مذکور طوری برخورد کند که موجب انحراف محور اتمهای هیدروژن به میزان 90 درجه گردد. در این صورت پروتونها یک ((نیروی الکترو موتوری)) کوچک را تولید کند که بوسیله سیمپیچ القائی قابل اندازهگیری میباشد. پس از تقویت این جریان ضعیف میتوان آن را بوسیله ((اسیلوسکوپ)) نمایان کرد که این جریان به صورت نزولی کم میشود تا صفر شود و مدت زمانی که طول میکشد تا این جریان به صفر برسد را زمان T2 یا ((زمان استراحت عرضی)) مینامند.
حالا اگر ما یک موج رادیویی با طول موجی دوبرابر طول موج اولی به پروتونهایی که در همان جهت مغناطیسی میچرخند وارد کنیم، محور مغناطیسی آنها این بار 180 درجه تغییر جهت خواهد داد که دوباره مدت زمانی طول میکشد تا پروتونها به حالت اولیه بازگردند. این زمان نسبت به حالت قبلی افزایش مییابد و زمان استراحت شبکه چرخشی یا T1 نامیده میشود. زمانهای T1 و T2 برای بافتهای مختلف بدن ، متفاوت میباشد. لذا این زمانها پس از ورود به کامپیوتر مورد سنجش قرار گرفته و نوع بافت و عضو مربوط در ((کامپیوتر)) مشخص میشود. این اطلاعات به نقاط سیاه و سفید یا رنگی تبدیل و بر روی صفحه ((تلویزیون)) نشان داده میشود که در واقع تصویر یک مقطع از عضو مورد نظر میباشد. هر چه تعداد اتمهای هیدروژن در یک عضو بیشتر باشد، زمانهای T1 و T2 بیشتر و جزئیات یک تصویر مشهود تر میباشد. در MRI از سه جهت ((ساژیتال)) ، ((کورونال)) و ((ابلیک)) (مایل) میتوان از یک عضو تصویر سازی کرد. |
| !کاربرد | | !کاربرد |
| این شیوه تصویربرداری برای بررسی ((بیماری کبدی|بیماریهای کبدی)) ، ((بیماری کلیوی|کلیوی)) ، ((بیماری ریوی|ریوی)) ، ((نارسایی قلبی|نارساییهای قلبی)) ، ((بررسی جریان خون)) ، ((بیماری وبا)) و ((کمخونی راسی شکل)) بسیار مؤثر میباشد. همچنین برای بررسی ((ماهیچه)) ، ((عروق)) ، ((تاندون)) و ((رباط|رباطها)) کاربرد دارد. اگر چه MRI نمیتواند ((استخوان)) را به تصویر بکشد، ولی با استفاده از آن میتوان ((مغز استخوان)) و ساختمانهای خیلی ریز را نمایان ساخت. | | این شیوه تصویربرداری برای بررسی ((بیماری کبدی|بیماریهای کبدی)) ، ((بیماری کلیوی|کلیوی)) ، ((بیماری ریوی|ریوی)) ، ((نارسایی قلبی|نارساییهای قلبی)) ، ((بررسی جریان خون)) ، ((بیماری وبا)) و ((کمخونی راسی شکل)) بسیار مؤثر میباشد. همچنین برای بررسی ((ماهیچه)) ، ((عروق)) ، ((تاندون)) و ((رباط|رباطها)) کاربرد دارد. اگر چه MRI نمیتواند ((استخوان)) را به تصویر بکشد، ولی با استفاده از آن میتوان ((مغز استخوان)) و ساختمانهای خیلی ریز را نمایان ساخت. |
| !مزایا | | !مزایا |
| #فقدان اشعه یونیزان یا هرگونه خطر بیولوژیک دیگر. | | #فقدان اشعه یونیزان یا هرگونه خطر بیولوژیک دیگر. |
| #به کمک این سیستم علاوه بر ((آناتومی)) عضو مورد نظر ، ((بیوشیمی)) و ((فیزیولوژی)) آن را نیز میتوان مورد بررسی قرار داد. | | #به کمک این سیستم علاوه بر ((آناتومی)) عضو مورد نظر ، ((بیوشیمی)) و ((فیزیولوژی)) آن را نیز میتوان مورد بررسی قرار داد. |
| #علاوه بر ایجاد تصویر ((اگزیال)) از این مزیت برخوردار است که میتوان براحتی در هر قطع مثل ساژیتال و کورونال نیز تصویر تهیه کرد. | | #علاوه بر ایجاد تصویر ((اگزیال)) از این مزیت برخوردار است که میتوان براحتی در هر قطع مثل ساژیتال و کورونال نیز تصویر تهیه کرد. |
| #عدم نیاز به آمادگی قبلی برای گرفتن تصویر مانند خوردن ((روغن کرچک)) و غیره. | | #عدم نیاز به آمادگی قبلی برای گرفتن تصویر مانند خوردن ((روغن کرچک)) و غیره. |
| #عاری بودن تصاویر MRI از هرگونه ((آرتی فکت)) (هرگونه تصویر مزاحمی غیر از تصویر اصلی). | | #عاری بودن تصاویر MRI از هرگونه ((آرتی فکت)) (هرگونه تصویر مزاحمی غیر از تصویر اصلی). |
| #تفاوت بین ساختمانهای عروقی و غیر عروقی بدون نیاز به ((مواد کنتراست زا)) و بر عکس ((سی تی اسکن)) . | | #تفاوت بین ساختمانهای عروقی و غیر عروقی بدون نیاز به ((مواد کنتراست زا)) و بر عکس ((سی تی اسکن)) . |
| !معایب | | !معایب |
| #به علت استفاده از ((میدان مغناطیسی)) قوی نمیتوان آن را در مورد تمام بیماران اجرا کرد. از جمله این بیماران افراد دارای باطرهای قلبی ، پارگی در ((عروق مغزی)) یا اشیا و پیوندهای فلزی در ((چشم)). زیرا این میدان قوی مغناطیسی میتواند باعث گرم شدن ، کشیدن یا جابجایی اجزای فلزی شود یا منجر به آسیبهای بافتی ، یا بد عمل کردن آنها و حتی ((مرگ)) شود. | | #به علت استفاده از ((میدان مغناطیسی)) قوی نمیتوان آن را در مورد تمام بیماران اجرا کرد. از جمله این بیماران افراد دارای باطرهای قلبی ، پارگی در ((عروق مغزی)) یا اشیا و پیوندهای فلزی در ((چشم)). زیرا این میدان قوی مغناطیسی میتواند باعث گرم شدن ، کشیدن یا جابجایی اجزای فلزی شود یا منجر به آسیبهای بافتی ، یا بد عمل کردن آنها و حتی ((مرگ)) شود. |
| #عدم توانایی در تصویربر داری از استخوان. | | #عدم توانایی در تصویربر داری از استخوان. |
| #وجود هر گونه وسایل فلزی در اتاق محل آزمایش که میدان مغناطیسی سبب کشیده شدن آن وسایل به طرف دستگاه شده و ممکن است خطرات جانبی برای بیمار بوجود آید. | | #وجود هر گونه وسایل فلزی در اتاق محل آزمایش که میدان مغناطیسی سبب کشیده شدن آن وسایل به طرف دستگاه شده و ممکن است خطرات جانبی برای بیمار بوجود آید. |
| #وزن بسیار زیاد ، مغناطیس درون دستگاه (در حدود 4 تن) و قیمت بالای آن. | | #وزن بسیار زیاد ، مغناطیس درون دستگاه (در حدود 4 تن) و قیمت بالای آن. |
| #زمان طولانی مورد نیاز جهت تصویر برداری (بطور معمول 45 دقیقه یا یک ساعت). | | #زمان طولانی مورد نیاز جهت تصویر برداری (بطور معمول 45 دقیقه یا یک ساعت). |
| !تحولات | | !تحولات |
| #از آنجایی که به کمک MRI موفق به اندازه گیری ((فسفر)) بدن نیز گشتهاند، تحقیقات برای اندازه گیری دیگر عناصر بدن در حال انجام است. | | #از آنجایی که به کمک MRI موفق به اندازه گیری ((فسفر)) بدن نیز گشتهاند، تحقیقات برای اندازه گیری دیگر عناصر بدن در حال انجام است. |
| #تصویربرداری MRI میتواند ((سرطان علاجپذیر|سرطانهای علاجپذیر)) را که در بعضی موارد توسط ((ماموگرافی)) یا معاینه یافت نشدهاند، نمایان سازد. بنابراین MRI میتواند به عنوان مکمل ماموگرافی در افرادی که احتمال ابتلا به ((سرطان پستان)) در آنها زیاد است، مورد استفاده قرار بگیرد. | | #تصویربرداری MRI میتواند ((سرطان علاجپذیر|سرطانهای علاجپذیر)) را که در بعضی موارد توسط ((ماموگرافی)) یا معاینه یافت نشدهاند، نمایان سازد. بنابراین MRI میتواند به عنوان مکمل ماموگرافی در افرادی که احتمال ابتلا به ((سرطان پستان)) در آنها زیاد است، مورد استفاده قرار بگیرد. |
| #انجام MRI برای بیماران دارای ((باطری قلبی|باطریهای قلبی)) (Pacemaker) در آینده نزدیک ، بیمارانی که دارای اینگونه جراحیها میباشند از تصویربرداری MRI بدون ایجاد هیچگونه مشکلی میتوانند استفاده کنند. بر اساس گزارش محققان ، آزمایشهای انجام شده بر روی حیوانات و در شرایط آزمایشگاهی نشان داده که میتوان با تحقیقات بیشتر و پیشرفت ساخت ((تجهیزات پزشکی)) در آینده نزدیک ، شاهد ساخت باطریهایی از جنس ((تیتانیوم)) باشند که میدان مغناطیسی بر آنها بیتآثیر میباشد و در طول MRI از حرکات احتمالی آنها جلوگیری میشود. | | #انجام MRI برای بیماران دارای ((باطری قلبی|باطریهای قلبی)) (Pacemaker) در آینده نزدیک ، بیمارانی که دارای اینگونه جراحیها میباشند از تصویربرداری MRI بدون ایجاد هیچگونه مشکلی میتوانند استفاده کنند. بر اساس گزارش محققان ، آزمایشهای انجام شده بر روی حیوانات و در شرایط آزمایشگاهی نشان داده که میتوان با تحقیقات بیشتر و پیشرفت ساخت ((تجهیزات پزشکی)) در آینده نزدیک ، شاهد ساخت باطریهایی از جنس ((تیتانیوم)) باشند که میدان مغناطیسی بر آنها بیتآثیر میباشد و در طول MRI از حرکات احتمالی آنها جلوگیری میشود. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| *((آناتومی)) | | *((آناتومی)) |
| *((پاتولوژی)) | | *((پاتولوژی)) |
| *((پزشکی هستهای)) | | *((پزشکی هستهای)) |
| *((بیوشیمی)) | | *((بیوشیمی)) |
| *((رادیوبیولوژی)) | | *((رادیوبیولوژی)) |
| *((رادیولوژی)) | | *((رادیولوژی)) |
| *((سی تی اسکن)) | | *((سی تی اسکن)) |
| *((فیزیک پزشکی)) | | *((فیزیک پزشکی)) |
| *((فیزیولوژِی)) | | *((فیزیولوژِی)) |
| *((ماموگرافی)) | | *((ماموگرافی)) |
| *((میدان مغناطیسی)) | | *((میدان مغناطیسی)) |
| *((مهندسی پزشکی)) | | *((مهندسی پزشکی)) |