V{maketoc}
__موج زلزله__ ((موج))ی است که از طریق ((زمین)) حرکت می کند، که اغلب سبب ایجاد ((زمین لرزه)) یا انفجار می شود. امواج زلزله توسط ((زلزله شناس))ان مطالعه میشوند، و توسط ((لرزه نگار)) و ((زلزله سنج)) اندازه گیری می شوند.

بطور کلی پس از اینکه در داخل زمین زلزله ای به وجود آمد و انرژی زمین آزاد شد، این انرژی آزاد شده به صورت امواج ارتعاشی در کلیه جهات منتشر شده و انرژی زلزله را با خود منتقل مینمایند. امواج زمین لرزه با توجه به حرکتشان در داخل یا سطح زمین به دو دسته تقسیم میشوند:
;__امواج داخلی یا پیکری__: دسته ای از امواح لرزه ای هستند که در درون زمین حرکت کرده و در تمامی جهات منتشر میشوند و با سرعتی بیش از موجهای سطحی حرکت می نمایند. امواج داخلی نیز به دو گروه __امواج طولی__ یا اولیه و __امواج عرضی__ یا ثانویه قابل تقسیم هستند.
;__امواج سطحی__: بیشترین انرژی ناشی از تکانهای کم عمق را دارا بوده و عامل اصلی خرابی¬های ناشی از زمین لرزه بخصوص در مناطق مسکونی میباشند. این گروه از امواج پس از تداخل موجهای داخلی در امتداد حدفاصلها، شروع به ارتعاش کرده و عمق نفوذ محدودی دارند، از این رو همواره در نزدیکی سطح های ناپیوستگی متمرکز میشوند. بدین جهت در محیطهای همگن موجهای سطحی نخواهیم داشت. این امواج که به نامهای موجهای محدود شده و یا موجهای هدایت شده نیز معروفند خود به گروههای مختلفی چون "موج لاو " و "امواج ریلی " تفکیک میگردند.
این امواج توسط ویژگیهایی چون سرعت، دامنه، طول موج، دوره تناوب و فرکانس از یکدیگر تمییز داده میشوند.
در زیر به تفصیل به بررسی این چهار نوع موج می¬پردازیم:


همزمان با گسیختگی سنگ بعلت آزاد شدن ناگهانی ((انرژی)) ذخیره شده ((امواج طولی)) و امواج برشی ایجاد می شود .
!! امواج طولی(P) :
این امواج باعث کشش ها و انقباضهای متوالی درامتداد حرکت ((موج)) می شود . سرعت انتشار این امواج زیادتر ازامواج دیگر است و اولین امواجی هستند که به ایستگاه لرزه نگار می رسد .
!! امواج برشی(S) :
این امواج باعث می شود که سنگ خم شود و شکل خود را از دست بدهد . این امواج فقط ازجامدات می گذر ند. .
تقریباً اثر تخریبی تمام زلزله ها بر اثرامواج برشی است و به این معنی که وقتی لحظه شکستن سنگ فرا برسد سنگ شکاف بر میدارد ونقاط مجاور شکاف بطور جانبی نسبت بهم حرکت می نمایند . در این زمان است که دو نوع موج P وS ایجاد می شوند.
!! امواج سطحی(L ) :
امواج دیگری درسطح بنام لاو (L ) که باعث تکان افقی سطح زمین می شوند و امواج رایله ( R ) که آنهم در سطح زمین عبور می کند . حرکت این دو موج بسیار پیچیده و قدرت تخریبی این امواج و موج S بسیار زیادتر از امواج P است .
سرعت امواج سطحی از امواج عرضی کمتر است وشدت آن نسبت به عمق و نسبت به فاصله از مرکز به سرعت کاهش می یابد . این امواج درتحت شرایط خاص ودر فصل مشترک دو محیط گازی ومایع ،در اثر ارتعاشات ناشی از زلزله بوجود می آید .
در فاصله ای در حدود 120 کیلومتری مرکز زلزله ،اولین موجی که ازکانون زلزله ( با عمق 18 کیلومتر ) به ایستگاه زلزله نگار می رسد موج P است . سرعت این موج 6 تا 6.5 کیلومتر است . بعداز آن موج sوسپس موجهای L و R می رسند . سرعت امواج P در حدود 1.73 برابر امواج S است.
!پیوست مربوط به زمین لرزه:
*((زمین لرزه ))
*((ساختمان زمین))
*((مناطق زلزله خیز کره زمین))
*((لرزه نگاشت))
*((کانون زلزله))
*((شدت زمین لرزه))
*((آثار زلزله))
*((پیش بینی زلزله))