تاریخچه ی:
امام سجاد علیه السلام، پناهگاه مردم هنگام حمله یزید به مدینه
پس از نهضت ((حضرت امام حسین علیه السلام|امام حسین)) و حادثه ((عاشورا)) و بازگشت اسرای کاروان به ((مدینه))، مردم مدینه دست به یک انقلاب عمومی علیه سلطه اموی زدند و شهر را تسخیر کردند. با توجه به این انقلاب و شورش های اجتماعی، ناامنی زیادی در جامعه ایجاد شد و بسیاری از مردم همسران و فرزندان خود را به خانه امام سجاد علیه السلام فرستادند و امام نیز آنان را پناه داد.
« ابن اعرابی » نقل کرده است:
در زمانی که سپاه ((یزید بن معاویه|یزید)) به سوی مدینه راه افتاد تا به جان و مال و ناموس اهل مدینه تجاوز کند، حضرت علی بن الحسین علیه السلام چهار صد نفر را در میان خانه و خاندانش پناه داد و تا زمان بازگشت سپاه و خروج آنان از مدینه از این چهار صد نفر پذیرایی کرد.
مهماننوازی امام به گونه ای بود که برخی از پناهندگان میگفتند:« ما چنین آسایشی را که در خانه علی بن الحسین علیه السلام دیدیم، در خانه پدرمان هم ندیدهایم!»
در بین این پناهندگان، همسر ((مروان بن حکم|مروان))نیز حضور داشت. (در جریانی که به اخراج هزار نفر از بنی امیه منجر شد، مروان برای همسر خود که دختر ((عثمان بن عفان|عثمان)) بود، ابتدا نزد ((عبدالله بن عمر)) در خواست پناهندگی کرد ولی او نپذیرفت. آنگاه خدمت حضرت زین العابدین آمد و از او درخواست کرد. امام نیز پذیرفت.)
این رفتار امام با فردی که پرونده سیاهی از دشمنی و عناد و هتاکی و مبارزه با خاندان اهل بیت دارد، نشانه کمال مروّت و بزرگی و رحمت و عطوفت این ولّی خداست. آری، دریای رحمت ((امامت)) است که حتی استمداد این فرد را هم بی پاسخ نمی گذارد.
منابع:
بحارالانوار، ج 46، ص 101 به نقل از کشف الغمه
تاریخ طبری، ج 7، ص 409
مراجعه شود به:
((کارهای منحصر به فرد امام سجاد علیه السلام))