اسید بن خضیر بن سماک از صحابه مشهور پیامبر است. او در عهد جاهلیت و اسلام از اشراف و بزرگان
قبیله اوس از اهل یثرب بود و از عقلاء عرب و صاحب رای محسوب می شد؛ وی با
سعد بن معاذ دوست صمیمی بود و هر دو بدست
مصعب بن عمیر مسلمان شدند و خویشان خود را نیز به دین اسلام دعوت کردند. در
بیعت عقبه دوم همراه با هفتاد تن از انصار به حضور پیامبر رسید و با ایشان بیعت کرد. در
غزوه بدر و
احد و
خندق و بسیاری از جنگهای دیگر داشت.
او پس از پیامبر همراه با بسیاری از
انصار در
سقیفه حاضر شد و از معدود کسانی بود که با خلافت یکی از انصار مخالفت کرد. او گفت: « خلافت باید در قریش بماند؛ لذا وقتی
عمر و
ابوبکر در سقیفه حاضر شدند و در دفاع از خلافت خود سخن گفتند، اسید بن خضیر به همراه بشیر بن سعد اولین افراد انصاری بودند که با ابوبکر بیعت کردند.
بعدها که انصار از تسلط قریش ناراضی گشتند، خزرجیان می گفتند: تقصیر اسید بن خضیر بود که اول بار با ابوبکر بیعت کرد. اوسیان نیز تقصیر را به گردن بشیر بن سعد خزرجی می انداختند.
وی در سال 20 هجری در خلافت عمر در گذشت و عمر تمامی دیون او را پرداخت کرد.
بخاری و مسلم ازعلمای اهل تسنن 18 حدیث از او نقل کرده اند.
منابع :
اعلام زرکلی؛ قاموس الاعلام ترکی؛ الفائق فی غریب الحدیث، 1، ص 108