منو
 کاربر Online
716 کاربر online
تاریخچه ی: اسم

نگارش: 5




انواع اسم

اسم کلمه اى است که معنى مستقل دارد; زمان خاصّى را نشان نمى دهد; براى نامیدن موجودات به کار مى رود.
گروه اسمى = اسم + وابسته.

گروه اسمى دو گونه است:
موصوف + صفت
مضاف + مضافٌ الیه.

اسم مشتق

اسمى است که در ساخت آن، بن فعل وجود داشته باشد:
«من به برکت این پیام خداوند، آرامش یافتم.»


اسم جامد

اسمی است که در ساختمانش بن فعل نباشد.

اسم ساده

اسمى است که داراى بیش از یک جزء معنادار نباشد.

اسم مرکّب

اسمى است که در عین برخوردارى از مفهوم واحد، داراى بیش از یک جزء باشد، خواه چند جزء معنادار و خواه یک جزء معنادار به اضافه جزء معناساز (= وَند). مثال: روزگار، روزنامه، دسته، گریه.

اسم نکره

اسمى است که نزد مخاطب، بر فردى نامعیّن از یک جنس دلالت کند.

اسم معرفه

اسمی است که نزد مخاطب نشانگر فردى معیّن از یک جنس باشد.

معمولا اسم نکره علامت ندارد و آن را از معنى باید شناخت.

اسم مفرد

اسمی است که بر یک موجود دلالت کند.

اسم جمع

اسمی است که هم بر بیش از یک موجود دلالت کند و هم داراى نشانه جمع (ها ـ ان) باشد.

گاهی اسم جمع اسمى است که بر واحدى دلالت دارد که آن واحد بیش از یک فرد یا شىء را شامل مى شود. اسم جمع داراى نشانه جمع نیست. مثال: رمه، لشکر، مردم. اسم جمع مى تواند جمع بسته شود.


اسم مصدر

اسمى است که حاصل و نتیجه معناى مصدر را نشان مى دهد، بى آن که خود داراى علامت مصدر باشد.

حاصل مصدر همان اسم مصدر است، منتها ساختى خاص از آن، یعنى: اسم یا صفت + ى; همچون: شادى (نتیجه شاد بودن)، مَردى (نتیجه مَرد بودن).

دیگر ساخت هاى مشهور اسم مصدر از این قرارند:

1. بن مضارع + ـِ ش: دانش.
2. بن مضارع + هاى غیر ملفوظ: گریه.
3. بن ماضى + آر: گفتار.
4. بن مضارع + آن: حنابندان.
5. اسم + آن: چراغان.
6. بن مضارع: دو.
7. بن ماضى + و + بن مضارع: گفتگو.


نقش هاى اسم


نقشِ اسم یعنى وظیفه اى که اسم در جمله بر عهده دارد. این وظیفه در دانش نحو (Syntax) بررسى مى شود، در مقابل دانش صرف یا تکواژشناسى (Morphology) که صرفاً نوع کلمه را بررسى مى کند. نقش هاى گوناگون اسم از این قرارند:

نهاد

اسمى که فعل به آن نسبت داده مى شود:

الف. کننده کار (فاعل)
ب. پذیرنده کار (نایب فاعل)
ج. داراى صفت یا حالتى (مسندٌالیه)


. مُسند

اسمى که با فعل ربطى به نهاد نسبت داده مى شود.

مفعول

اسمى که فعل بر آن واقع شود:

تنها افعال متعدّى، مفعول مى پذیرند. مفعول معمولا پیش از حرف نشانه را مى آید.


. مُتَمِّم (مفعول با واسطه)

اسمى که به وسیله حرف اضافه، معنى فعل را در جمله تکمیل کند.

هم فعل متعدّى چنین مفعولى را مى پذیرد و هم فعل لازم.

وجوه معانىِ فعل که با متمّم تکمیل مى شوند، از این قبیلند: زمان، مکان، غرض و منظور، ابزار، و چگونگى وقوع فعل.

حروف اضافه مشهور این هایند: از،به، با، در، براى، بر.


قید

اسم یا گروه اسمى که بدون واسطه حرف اضافه، راجع به فعل و گاه غیرِ فعل توضیح دهد:

«در همان دقایق اوّل، یکدیگر را شناختیم.»

قید، ممکن است همچون مثال بالا شاملِ حرف اضافه و متمم باشد.


. بَدَل

اسمى که پیش یا پس از اسم دیگر مى آید تا آن را بهتر بشناساند، مثلا لقب، مقام، یا پیشه اش را بیان کند:

«پدرم ...به پشتوانه ابوطالب، بزرگِ سرزمینِ بَطحا، در برابر طوفان قامت راست مى کرد.»

کلمه اى که بدل آن را مى شناساند، مبدَلٌ منه نام دارد. مبدَلٌ منه مُرادِ اصلى است، گر چه گاه پس از بدل قرار مى گیرد.


. مضافٌ الیه

اسمى که به اسم دیگر مى پیوندد تا مفهومى از این قبیل را به آن بیفزاید: ملکیّت (کتابِ حسین)، تشبیه (کتاب گل)، استعاره (کتابِ جدایى)، اختصاص (کتابِ درس)، توضیح (کتابِ مکاسب)، بیان جنس (کتابِ زر)، فرزندى (محمّدِ زکریّا).

اسمى که پیش از مضافٌ الیه قرار دارد، مضاف نامیده مى شود که خود مى تواند نقش هایى بپذیرد. گاه نیز مضافٌ الیه پیش از مضاف مى آید که آن را اضافه مَقلوب مى نامند; همچون: کوهپایه (= پایه کوه)، دریا کنار (= کنارِ دریا)



تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 دوشنبه 29 آبان 1385 [05:15 ]   7   لیلا مهرمحمدی      جاری 
 دوشنبه 29 آبان 1385 [05:10 ]   6   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 24 مرداد 1385 [07:47 ]   5   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 24 مرداد 1385 [07:45 ]   4   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 24 مرداد 1385 [07:42 ]   3   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 24 مرداد 1385 [07:38 ]   2   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 24 مرداد 1385 [07:29 ]   1   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..