منو
 صفحه های تصادفی
دغداغان
انحلال شرکت تعاونی
طلحه
تنزیل
بیماری تی-ساکس
رتینوپاتی دیابتی
ارتعاش صوت
سری
منکو قاآن
رشد زبان
 کاربر Online
677 کاربر online
تاریخچه ی: ادبیات حماسی

نگارش: 4




تصویر


حماسه اساطیری


که قدیمی ترین و اصیل ترین نوع حماسه است. این گونه حماسه مربوط به دوران ما قبل تاریخ است و بر مبنای اساطیر شکل گرفته است. مثل حماسه سومری گیل گمش و بخش اول شاهنامه فردوسی (تا داستان فریدون). در این قسمت شاهنامه از "اوایل" سخن رفته است و مثلاً گفته شده است که اول کسی که گرمابه ساخت یا نوشتن آموخت که بوده است. قسمت هایی از ایلیاد و اودیه قسمت هایی از تورات، رامایانا و مهابهاراتا را هم می توان جزو حماسه های اساطیری دانست. البته گاهی نمی توان ردپای قهرمان را دقیقاً در تاریخ جستجو کرد. در حماسه های پهلوانی، قهرمان معمولاً یک پهلوان مردمی است و برای او مرگ بهتر از ننگ است.

حماسه پهلوانی


که در آن زندگی پهلوانان سخن رفته است. حماسه پهلوانانی ممکن است جنبه اساطیری داشته باشد، مثل زندگی رستم در شاهنامه و ممکن است جنبه تاریخی داشته باشد، مثل ظفرنامه حمدالله مستوفی و شهنشاهنامه صبا که قهرمانان آنها وجود تاریخی داشته اند.

حماسه دینی یا مذهبی


که قهرمان آن یکی از رجال مذهبی است و ساخت داستان حماسه بر مبنای اصول یکی از مذاهب است، مثل کمدی الهی دانته، خاوران نامه ابن حسام (شاعر قرن نهم) خداوند نامه ملک الشعراء صبای کاشانی.
برخی از محققان، به حماسه های اخلاقی هم قائل شده اند و مهابهاراتا و رامایانا را مثال زده اند. به نظر ما حماسه های اخلاقی همان حماسه های دینی هستند و حتی می توان به آنها حماسه فلسفی هم گفت، زیرا در آنها مسایل عمیقی تفکر بشری از قبیل مرگ و زندگی و خیر و شر مطرح شده است.
معمولاً اقوامی که دارای زندگی فعال بودند و با اقوام دیگر ماجراهایی از جنگ و صلح داشتند، دارای حماسه پهلوانی هستند؛ مانند یونانیان و ایرانیان باستان. اما اقوامی که فعالیت های برون مرزی نداشتند و به اصطلاح در خود بودند، بیشتر حماسه های دینی و فلسفی دارند، مانند چینیان و مصریان و هندیان باستان. در ایران هم بعد از حملات خانمانسوری از قبیل حمله غزان و مغولان و تیموریان، زندگی دورنی و درونگرایی بر زندگی بیرونی و برونگرایی غالب آمد و حماسه های عرفانی، جای حماسه های پهلوانی را گرفت.

حماسه های عرفانی


که در ادبیات فارسی فراوان است. در این گونه حماسه، قهرمانان بعد از شکست دادن دیو نفس و طی سفری مخاطره آمیز در جاده طریقت، نهایه به پیروزی که همانا حصول جاودانگی، از طریق فنا فی الله است، دست می یابد. مثل حماسه حلاج در تذکره الاولیا، منطق الطیر هم یک حماسه عرفانی است. منتها به شیوه تمثیلی سروده شده است. بگهوت گیتا را هم که از متون مذهبی هند محسوب می شود، گاهی حماسه عرفانی خوانده اند.

ممکن است انواع دیگری از حماسه هم وجود داشته باشند. مثلاً در ادبیات اروپایی نوعی از حماسه هست که به آن حماسه طنز و مسخره Mock Epic می گویند. این تنوع حماسه بر خلاف حماسه های واقعی، از زندگی امروزین انسان مایه می گیرد و جنبه طنز و مسخره دارد. بودلر می گوید:"حماسه طنز آن است که از زندگی امروزی بیشر، ابعاد حماسی را استخراح و مشخص کنیم و به خود نشان دهیم که چگونه با کراوات و پوتین های واکس زده شاعرانه زندگی می کنیم و بزرگیم." این نوع حماسه در ادبیات فارسی چندان موسوم نیست، اما به هر حال ما هم نوعی حماسه مسخره داریم که قهرمان آن به اصطلاح یک "پهلوان پنبه" است، یا کسی است که در توهمات خود اوضاع و احوال دیگری را می بیند، مثل رمان معروف دایی جان ناپلئون نوشته ایرج پزشکزاد. در ادبیات عرب، دن کیشوت سروانتس را هم شاید بتوان از این مقوله محسوب داشت.

در نوع دیگری از حماسه، که من به آن حماسه دروغ می گویم، قهرمان یک پهلوان دروغین است، مثل مجموعه قصاید غرایی که در باب رشادت ها و جنگ های پادشاهان حقیر سروده شده است.
در اینجا توضیح این نکته ضروری است که حماسه در هر صورت، چه فلسفی باشد چه عرفانی و چه اساطیری باید همواره در بافتی از شهسواری ها و بهادری ها و خطر کردن ها ارائه شود. به عبارت دیگر دل به دریازدن ها و تن به خطر سپردن ها، مشخصه اصلی حماسه است.



تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 سه شنبه 07 شهریور 1385 [07:08 ]   18   لیلا مهرمحمدی      جاری 
 سه شنبه 07 شهریور 1385 [07:03 ]   17   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 دوشنبه 30 مرداد 1385 [10:30 ]   16   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 دوشنبه 09 مرداد 1385 [06:43 ]   15   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:25 ]   14   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:24 ]   13   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:23 ]   12   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:11 ]   11   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:11 ]   10   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:07 ]   9   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:06 ]   8   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:05 ]   7   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:04 ]   6   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:04 ]   5   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 یکشنبه 08 مرداد 1385 [10:03 ]   4   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 27 تیر 1385 [05:37 ]   3   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 27 تیر 1385 [04:51 ]   2   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 
 سه شنبه 27 تیر 1385 [04:49 ]   1   لیلا مهرمحمدی      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..