در
ربیع الاول سال 164 هجری قمری در
بغداد متولد شد او صاحب یکی از مذاهب چهارگانه
اهل سنت و به امام محدثین معروف است. وی از بغداد به
کوفه و
بصره و
مکه و
مدینه و
یمن و
شام رفت و از علمای آن بلاد حدیث آموخت و سپس به بغداد مراجعت کرد .
از اصحاب خاص امام شافعی است و هنگامی که شافعی می خواست از بغداد به مصر برود گفت: کسی با تقواتر و فقیه تر از ابن حنبل در بغداد نیست.
محمد بن اسماعیل بخاری و مسلم بن حجاج نیشابوری، صاحب کتابهای صحیح نجاری و صحیح مسلم، از شاگردان او بوده و از او حدیث نقل کرده اند. در سن 78 سالگی بسال 241 هجری در بغداد وفات یافت و پس از تشییع جنازه ای با شکوه و در باب حرب دفن شد. از کتابهای اوست: « کتاب لاشربه الصغیر »، « کتاب العلل »، « کتاب التفسیر »، « کتاب الایمان »، « کتاب مناقب علی بن ابی طالب ».
منابع: لغت نامه دهخدا.