تاریخچه ی:
احسان به مردم
احسان و نیکی به مردم از جمله وسائطی است که در قرب به خدا تاثیر سریع داشته، مانع نزول بلایا و موجب برطرف شدن سختیها و مشکلات می گردد؛ و از همه مهمتر محبوبیت در نزد خداوند متعال که منشأ رحمتهای بیکران اوست را به ارمغان می آورد. ((حسن خلق و سوء خلق|حسن خلق)) و خوشرفتاری با مردم، تلاش در برآوردن حاجات، مشگل گشائی از آنها، انفاق و ((صدقه))، قرض الحسنه و همیاریهای اقتصادی از مصادیق کامل احسان به خلق الله می باشد.
از ((حضرت امام جعفر صادق علیه السلام)) نقل شده است که خداوند تبارک و تعالی فرمود: « __الخلق عیالی فاحبهم الی الطفهم بهم و اسعاهم فی حوائجهم__»؛ بندگان من عیال من هستند پس محبوبترین مردم نزد من کسانی هستند که نسبت به آنها مهربانتر بوده و در رفع حوائج آنها بیشتر کوشش کنند.
((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|حضرت علی علیه السلام)) می فرمایند: « __بتقوی الله اثرتم و للاحسان و الطاعة خلقتم__»؛ به خدا پروایی فرمان دارید و برای نیکوکاری و فرمانبرداری از خدا آفریده شده اید.
((حضرت امام حسین علیه السلام|امام حسین علیه السلام)) می فرمایند: « __من نفس کربة مؤمن فرج الله عنه کرب الدنیا والاخرة ومن احسن احسن الله الیه و الله یحب المحسنین__»؛ هرکس گرفتاری و مشکل مؤمنی را برطرف نماید و بار غمی را از دوش او بردارد خداوند گرفتاریها و مشکلات دنیا و آخرت او را برطرف خواهد کرد و هر کس نیکی کند خداوند به او نیکی خواهد کرد و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
شیخ رجبعلی خیاط که یکی از اولیای خدا بوده است در اهمیت احسان به خلق خداوند می فرماید: « اگر می خواهی به حقیقت ((توحید)) راه پیدا کنی به خلق خدا احسان کن، بار توحید سنگین است و خطرناک و هر کس تحمل آنرا ندارد ولی احسان به خلق تحمل آن را آسان می کند. »
لذا در فرهنگ دینی ـ آیات قرآن کریم در روایات فروانی توصیه به احسان و نیکی نسبت به دیگران شده است انسان از نظر اخلاق دینی موظف است که هم در برخورد با مردم جز نیکی به آنها نگوید چنانچه خداوند در سوره بقره / 83 می فرماید: __قولوا الناس حسنا__؛ (مردم ـ خوبی و نیکی ـ بگویید) و هم در برخورد عملی با آنها باید که جز احسان رفتار دیگری نداشته باشد چنانچه خداوند در سوره بقره / 195 می فرماید: __و احسنوا ان الله یحب المحسنین__؛ (و نیکی کنید و خداوند نیکی کنندگان را دوست دارد).
البته روشن است که احسان هر انسانی به تناسب موقعیت اجتماعی و شغلی و شرایط مخصوص بخودش می باشد و احسان و نیکی یک انسان مسوول و مقصدی و مدیر که در ارتباط با مراجعه کنندگان مختلفی است به این است که با هر کس برخورد شایسته داشته باشد و تا آنجا که برایش ممکن است نسبت به انجام درخواست او اقدام و برای حل مشکل او تلاش کند و پاسخگوی نیاز او باشد.
((حضرت امام حسین علیه السلام)) می فرماید: __واعملوا ان حوائج الناس الیکم من نعم اله علیکم قالا تملوا النعم فتحور نقما__؛ (بدانید که نیازمندیهای مردم به شما از جمله نعمت های خداست بر شما، بنابراین با این نعمت ها با کسالت و ملول و خستگی مواجه نشوید که آن نعمت ها به گرفتاری و نعمت مبدل خواهد شد. )
مراجعه شود به
((پاداش احسان))
((سفارش به احسان به مردم))
منابع :
قرآن کریم، لمعات الحسین، ص 6