تاریخچه ی:
ابوالهیثم بن تیهان
ابوالهیثم مالک بن تیهان از قبیله بنی زعورا از بنی عبدالله شهل از ((قبیله اوس|قبیله اوس)) و از اصحاب پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و از یاران ((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|علی علیه السلام)) به شمار می آید. گفته اند که ابو الهیثم و ((اسعد بن زراره ))نخستین افراد از ((انصار)) بودند که اسلام آوردند؛ وی در دو ((متن پیمان نامه اولین بیعت عقبه|بیعت عقبه)) حضور داشت و دست یاری به ((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم)) داد.
همچنین وی از ((نامهای دوازده نقیب مدینه|نقبای دوازده گانه)) ای به شمار می رود که در پیمان دوم عقبه از میان بیعت کنندگان برای نشر اسلام برگزیده شدند. پس از هجرت، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میان او و(( عثمان بن مظعون))، ((پیمان برادری)) برقرار ساخت. او در نبردهای ((جنگ بدر|بدر)) و ((جنگ احد|احد)) و دیگر غزوات اسلامی شرکت داشته است.
پس از شهادت ((عبدالله بن رواحه انصاری)) در ((نبرد موته|جنگ موته))، پیامبر (ص )، ابوالهیثم را به جای او به کار سنجش محصول ((خرما))ی خیبر و دریافت سهم یهودیان از آن محصول گماشت.
پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ابوالهیثم از جمله مخالفان ((ابوبکر)) بود؛ وی در زمان خلافت ابوبکر از کار سنجش محصول خیبر سر باز زد و در خواست او را نپذیرفت.
نام ابوالهیثم را در زمره کسانی بر می شماردند که به خلافت امام علی علیه السلام متمایل بوده اند و با آن حضرت ((بیعت)) نموده اند. او به همراه امام علی علیه السلام در نبردهای ((جنگ جمل|جمل)) و ((جنگ صفین|صفین)) شرکت جست و سرانجام در پیکار صفین به شهادت رسید.
امام علی علیه السلام بر مرگ او غمگین و محزون گشت و در یکی از خطبه های خود او را به نیکی یاد فرمود.
منابع :
الاستیعاب، اسد الغابه، معجم رجال الحدیث، تنقیح المقال