|
|
تاریخچه ی: ابعاد جهان
تفاوت با نگارش: 3
| !دید کلی | | !دید کلی |
- | بعد از ((انفجار بزرگ)) ،موادی که بعدها کهکشانها از آن بوجود آمدند ، به سرعت در تمام جهات منتشر شدند. خود این ((کهکشان|کهکشانها)) هنوز هم در حال دور شدن از یکدیگر هستند. تعیین ابعاد و اندازه جهان ، به توانایی ما در تعیین فاصله دورترین کهکشانها با زمین بستگی دارد. ستاره شناسان نور رسیده از کهکشانها را بررسی می کنند تا به فاصله آنها از زمین پی ببرند. آنها تخمین میزنند که دورترین کهکشانها حدود 15 میلیارد ((سال نوری)) با ما فاصله داشته باشند.
در یک نگاه ساده اولیه در آسمان چیزی وجود ندارد که خیلی دور به نظر برسد. به همین علت است که کودکان ، پندارهای از این قبیل را که گاو بر پشت ((کره ماه|ماه)) جهید یا کسی آن قدر بالا پرید که دستش به ((آسمان)) رسید، به آسانی قبول میکنند. در یک نگاه اولیه چنین گمان میگردد که آسمان سایبان محکمی است که اجسام درخشان آسمانی ، همچون دانههای ((الماس)) ، بر سقف آن نصب شده است. در ((قرآن مجید)) نیز به تعبیر عرش از آسمان یاد میگردد. !تعدا سانها />از رهای هارم پیش از میلاد مسیح ، اتناان یوانی دد ک اید یشتر ز یک ایبا (ا) و داه ب. چون اا بی ((اه|رگن)) ک و زمین رکت یک هرا تییی میکند ام اضاع سی ((وید)) ، ه و پن دشا تاره انن ک امروز ((یار|سیرات)) ((طارد)) ، ((زه)) ، ((ری)) ((یر مشتری|می)) و ((ل)) میوید) تییر یک. در قرآن ید یز یی ک ت ا __یقت سمن__ یکن ف ان ای فگا کار برد یود. |
+ | بعد از ((انفجار بزرگ)) ، موادی که بعدها ((کهکشان|کهکشانها)) از آن بوجود آمدند، به سرعت در تمام جهات منتشر شدند. خود این کهکشانها هنوز هم در حال دور شدن از یکدیگر هستند. تعیین ابعاد و اندازه جهان ، به توانایی ما در تعیین فاصله دورترین کهکشانها با زمین بستگی دارد. ستاره شناسان نور رسیده از کهکشانها را بررسی می کنند تا به فاصله آنها از زمین پی ببرند. آنها تخمین میزنند که دورترین کهکشانها حدود 15 میلیارد ((سال نوری)) با ما فاصله داشته باشند.
در یک نگاه ساده اولیه در آسمان چیزی وجود ندارد که خیلی دور به نظر برسد. به همین علت است که کودکان ، پندارهای از این قبیل را که گاو بر پشت ((کره ماه|ماه)) جهید یا کسی آن قدر بالا پرید که دستش به ((آسمان)) رسید، به آسانی قبول میکنند. در یک نگاه اولیه چنین گمان میگردد که آسمان سایبان محکمی است که اجسام درخشان آسمانی ، همچون دانههای ((الماس)) ، بر سقف آن نصب شده است. در ((قرآن مجید)) نیز به تعبیر عرش از آسمان یاد میگردد. !تایخچه />نستی ((اندازه گیری فواصل کیهانی|انداز گیری عمی فاصلههای یهانی)) ، در ود 240 پیش از میلاد مسیح وسله __ااتون__ (__Eratostenes__) ، مدیر ((کتاخان اسکندری)) نم رت. در آ مان اسکندر پیشرفتهترین مکز علمی هان بد. ای ک راتوتن پیدا که بو ر حسب واحدی امی برای ((ناه گیی ق زمین|قطر مین)) و 800‚12 کیومر و برای حیط زمین ر حدد 00040 کیم وه است و ین نیجه تریبا دست ات. اا تأسفنه این اد پره ند.
در د صد ل پیش از یلاد اختر شناس دیگر ینانی بام __پوزیدنیوس__ (__Posidonius__) کر اراتسن را تکار کرد، نیجه ک گرف ر د 000‚29 کیلومتر برای می مین بود. ((لیموس)) (__ptolemy__) رقم وکت را ذیرت لا در سراسر قرون طی مین قم مو ی قرا گت. ((کیستوف کلم)) (__Colombus__) یز رقم کک را ذیرف. دا اراد دیگری ی ابعاد زی ا مورد ارزیابی قرار داد. آا را بدست آوردند. |
|
| |
|
- | dir align=left>
+ |
| | | |
- | | | |
- | | |
| | | | | |
- | {picture file=img/daneshnameh_up/d/db//Meghyasejahan.jpg}
|
+ | ||{picture=Meghyasejahan.jpg}|| |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
- | <Center> |
+ | <center> |
| | | |
| محاسبه اندازه جهان فواصل بین اجسام آسمانی
| | محاسبه اندازه جهان فواصل بین اجسام آسمانی
|
| خارج از ((منظومه شمسی)) بقدری زیاد است که
| | خارج از ((منظومه شمسی)) بقدری زیاد است که
|
| بجای کیلومتر از سال نوری استفاده میشود. | | بجای کیلومتر از سال نوری استفاده میشود. |
| + | |
| + | |
| | | | | |
| | | |
| | | | |
|
| |
|
- | !تایخچه />نستی ((اندازه گیری فواصل کیهانی|انداز گیری عمی فاصلههای یهانی)) ، در ود 240 پیش از میلاد مسیح وسله __ااتون__ (__Eratostenes__) ، مدیر ((کتاخان اسکندری)) نم رت. در آ مان اسکندر پیشرفتهترین مکز علمی هان بد. ای ک راتوتن پیدا که بو ر حسب واحدی امی برای ((ناه گیی ق زمین|قطر مین)) و 800‚12 کیومر و برای حیط زمین ر حدد 00040 کیم وه است و ین نیجه تریبا دست ات. اا تأسفنه این اد پره ند.
در د صد ل پیش از یلاد اختر شناس دیگر ینانی بام __پوزیدنیوس__ (__Posidonius__) کر اراتسن را تکار کرد، نیجه ک گرف ر د 000‚29 کیلومتر برای می مین بود. ((لیموس)) (__ptolemy__) رقم وکت را ذیرت لا در سراسر قرون طی مین قم مو ی قرا گت. ((کیستوف کلم)) (__Colombus__) یز رقم کک را ذیرف. دا اراد دیگری ی ابعاد زی ا مورد ارزیابی قرار داد. آا را بدست آوردند. |
+ | !تعدا سانها />از رهای هارم پیش از میلاد مسیح ، اتناان ینانی دد ک اید یشتر ز یک ایبا (ا) و داه ب. چون اا بی ((اه|رگن)) ک و زمین رکت یک هرا تییی میکند ام اضاع سی ((وید)) ، ه و پن دشا تاره انن ک امروز ((یار|سیرات)) ((طارد)) ، ((زه)) ، ((ری)) ((یر مشتری|می)) و ((ل)) میوید) تییر یک. در قرآن ید یز یی ک ت ا __یقت سمن__ یکن ف ان ای فگا کار برد یود. |
| !روشهای مختلف اندازه گیری فواصل کیهانی | | !روشهای مختلف اندازه گیری فواصل کیهانی |
| در حدود صد و پنجاه سال پیش از میلاد ، __هیپارکوس__ (__Hyparchus__) ، فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین بدست آورد. وی روشی را بکار برد که یک قرن پیش از او ، بوسیله جسورترین اخترشناس یونانی __آریستارکوس__ (__Aristarchus__) ، پیشنهاد شده بود. آریستاکوس متوجه شده بود که انحنای سایه زمین ، وقتی که از ماه میگذرد، باید ابعاد نسبی زمین تا ماه را نشان دهد. با پذیرش این نظر و به کمک روشهای هندسی میتوان فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین محاسبه کرد.
برای تعیین فاصله ((خورشید)) نیز ، آریستاکوس ، یک روش هندسی را بکار برد که از نظر تئوری درست بود. اما نیاز به اندازه گیری زاویههایی چنان کوچک داشت که جز با استفاده از وسایل امروزی ممکن نبود. هر چند که ارقام وی درست نبود، اما او نتیجه گرفت که خورشید حداقل باید هفت برابر بزرگتر از زمین باشد و لذا گردش خورشید به دور زمین که در آن زمان رایج بود، غیر منطقی دانست.
اختر شناسان بعدی حرکات ((اجرام آسمانی)) را بر مبنای این نظریه مورد مطالعه قرار دادند که زمین ساکن است و در مرکز عالم قرار دارد. نفوذ و سلطه این نظریه تا سال 1543 ، یعنی تا زمانی که ((کوپرنیک)) (__Nicilaus Copernicus__) کتاب خود را منتشر کرد و با پذیرش عقیده آریستاکوس ، زمین را برای همیشه از مرکز جهان بودن بیرون راند، حاکم بود.
| | در حدود صد و پنجاه سال پیش از میلاد ، __هیپارکوس__ (__Hyparchus__) ، فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین بدست آورد. وی روشی را بکار برد که یک قرن پیش از او ، بوسیله جسورترین اخترشناس یونانی __آریستارکوس__ (__Aristarchus__) ، پیشنهاد شده بود. آریستاکوس متوجه شده بود که انحنای سایه زمین ، وقتی که از ماه میگذرد، باید ابعاد نسبی زمین تا ماه را نشان دهد. با پذیرش این نظر و به کمک روشهای هندسی میتوان فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین محاسبه کرد.
برای تعیین فاصله ((خورشید)) نیز ، آریستاکوس ، یک روش هندسی را بکار برد که از نظر تئوری درست بود. اما نیاز به اندازه گیری زاویههایی چنان کوچک داشت که جز با استفاده از وسایل امروزی ممکن نبود. هر چند که ارقام وی درست نبود، اما او نتیجه گرفت که خورشید حداقل باید هفت برابر بزرگتر از زمین باشد و لذا گردش خورشید به دور زمین که در آن زمان رایج بود، غیر منطقی دانست.
اختر شناسان بعدی حرکات ((اجرام آسمانی)) را بر مبنای این نظریه مورد مطالعه قرار دادند که زمین ساکن است و در مرکز عالم قرار دارد. نفوذ و سلطه این نظریه تا سال 1543 ، یعنی تا زمانی که ((کوپرنیک)) (__Nicilaus Copernicus__) کتاب خود را منتشر کرد و با پذیرش عقیده آریستاکوس ، زمین را برای همیشه از مرکز جهان بودن بیرون راند، حاکم بود.
|
| *یکی دیگر از روشهایی که با آن میتوان فاصلههای کیهانی را محاسبه کرد، استفاده از روش ((پارالاکس)) (__Paralax__) است.
| | *یکی دیگر از روشهایی که با آن میتوان فاصلههای کیهانی را محاسبه کرد، استفاده از روش ((پارالاکس)) (__Paralax__) است.
|
| *روش دیگر استفاده از مثلثات است. ((بطلیموس)) با استفاده از مثلثات توانست فاصله راه را از روی پارالاکس آن تعیین کند و نتیجهاش با رقم پیشین ، که بوسیله __هیپارکوس__ بدست آمده بود، تطبیق میکرد.
البته امروزه روشهای مختلف دیگری که خیلی دقیقتر از روشهای فوق است، فاصله خورشید از زمین بطور متوسط تقریبا ، برابر 5‚149 میلیون کیلومتر است. این فاصله متوسط را ~~green:واحد نجومی~~ (با علامت اختصاری __A.U__) مینامند و فاصلههای دیگر ((منظومه شمسی)) را با این واحد میسنجند. | | *روش دیگر استفاده از مثلثات است. ((بطلیموس)) با استفاده از مثلثات توانست فاصله راه را از روی پارالاکس آن تعیین کند و نتیجهاش با رقم پیشین ، که بوسیله __هیپارکوس__ بدست آمده بود، تطبیق میکرد.
البته امروزه روشهای مختلف دیگری که خیلی دقیقتر از روشهای فوق است، فاصله خورشید از زمین بطور متوسط تقریبا ، برابر 5‚149 میلیون کیلومتر است. این فاصله متوسط را ~~green:واحد نجومی~~ (با علامت اختصاری __A.U__) مینامند و فاصلههای دیگر ((منظومه شمسی)) را با این واحد میسنجند. |
| !سیر تحولی و رشد | | !سیر تحولی و رشد |
| با گسترش روز افزون علم و ساخت ((تلسکوپ|تلسکوپهای)) دقیق ، ((دانشمندان)) ، در اندازه گیری ابعاد جهان روز به روز به نتایج جدیدتری نائل میشدند. با ساخته شدن و گسترش این وسایل اندازه گیری ، دید بشر نسبت به جهان نیز تغییر یافت. به عنوان مثال با چشم غیر مسلح تقریبا میتوانیم در حدود 6 هزار ((ستاره)) را ببینیم، اما اختراع تلسکوپ ناگهان آشکار کرد که این فقط جزیی از جهان است.
هر چند با بوجود آمدن وسایل دقیق اندازه گیری ، دانش نیز نسبت به جهان هستی ، گسترش پیدا میکرد، اما نظریههای مختلفی توسط دانشمندان ارائه میگردد. از جمله دانشمندانی که نسبت به ارایه این نظریهها اقدام کردند میتوان به ((ویلیام هرشل)) (__Wiliam Herschel__) ، اختر شناس آلمانی الاصل انگلیسی یا __کوبوس کورنلیس کاپیتن__ (__Jacobus cornelis kapteyn__) ، اخترشناس هلندی ، __شارل مسیر__ (__Charles Messier__) و ((هابل)) و … اشاره کرد. | | با گسترش روز افزون علم و ساخت ((تلسکوپ|تلسکوپهای)) دقیق ، ((دانشمندان)) ، در اندازه گیری ابعاد جهان روز به روز به نتایج جدیدتری نائل میشدند. با ساخته شدن و گسترش این وسایل اندازه گیری ، دید بشر نسبت به جهان نیز تغییر یافت. به عنوان مثال با چشم غیر مسلح تقریبا میتوانیم در حدود 6 هزار ((ستاره)) را ببینیم، اما اختراع تلسکوپ ناگهان آشکار کرد که این فقط جزیی از جهان است.
هر چند با بوجود آمدن وسایل دقیق اندازه گیری ، دانش نیز نسبت به جهان هستی ، گسترش پیدا میکرد، اما نظریههای مختلفی توسط دانشمندان ارائه میگردد. از جمله دانشمندانی که نسبت به ارایه این نظریهها اقدام کردند میتوان به ((ویلیام هرشل)) (__Wiliam Herschel__) ، اختر شناس آلمانی الاصل انگلیسی یا __کوبوس کورنلیس کاپیتن__ (__Jacobus cornelis kapteyn__) ، اخترشناس هلندی ، __شارل مسیر__ (__Charles Messier__) و ((هابل)) و … اشاره کرد. |
| !پایان جهان کجاست؟ | | !پایان جهان کجاست؟ |
| سرانجام بعد از تحقیقات گسترده توسط پیچیدهترین تلسکوپها ، دانشمندان دریافتند که:
| | سرانجام بعد از تحقیقات گسترده توسط پیچیدهترین تلسکوپها ، دانشمندان دریافتند که:
|
| *غیر از ((کهکشان)) ما ، کهکشانهای دیگری نیز وجود دارد. | | *غیر از ((کهکشان)) ما ، کهکشانهای دیگری نیز وجود دارد. |
| *کهکشانهایی وجود دارند که ((اندازه گیری جرم کهکشان|جرم)) آنها بیشتر از کهکشان ماست. | | *کهکشانهایی وجود دارند که ((اندازه گیری جرم کهکشان|جرم)) آنها بیشتر از کهکشان ماست. |
| *بر اساس مقیاس جدید فاصلهها ، سن زمین حد اقل 5 میلیارد سال است و این حد با حدسیات زمین شناسان در مورد سن زمین مطابقت دارد.
همچنین تلسکوپهای جدید وجود ((خوشه کهکشانی|خوشههای کهکشانی)) را نشان میدهد. ((کهکشان راه شیری|کهکشان ما)) نیز ظاهرا جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ((ابرهای ماژلان)) ، ((کهکشان امرأة المسلسله)) و سهها ، کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر هست که روی هم رفته نوزده عضو را تشکیل میدهند.
اگر کهکشانها خوشه ها را و خوشهها نیز خوشههای بزرگتری را تشکیل میدهند، آیا میتوان گفت که جهان و به تبع آن فضا ، تا بینهایت گسترده شده است؟ یا اینکه چرا برای جهان و چه برای فضا انتهایی وجود ندارد؟ در هر حال ، دانشمندان با وجود اینکه با تخمین میتوانند تا فاصله 9 میلیارد ((سال نوری)) ، چیزهایی را تشخیص دهند، ولی هنوز هم نشانهای از پایان جهان پیدا نکردهاند. | | *بر اساس مقیاس جدید فاصلهها ، سن زمین حد اقل 5 میلیارد سال است و این حد با حدسیات زمین شناسان در مورد سن زمین مطابقت دارد.
همچنین تلسکوپهای جدید وجود ((خوشه کهکشانی|خوشههای کهکشانی)) را نشان میدهد. ((کهکشان راه شیری|کهکشان ما)) نیز ظاهرا جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ((ابرهای ماژلان)) ، ((کهکشان امرأة المسلسله)) و سهها ، کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر هست که روی هم رفته نوزده عضو را تشکیل میدهند.
اگر کهکشانها خوشه ها را و خوشهها نیز خوشههای بزرگتری را تشکیل میدهند، آیا میتوان گفت که جهان و به تبع آن فضا ، تا بینهایت گسترده شده است؟ یا اینکه چرا برای جهان و چه برای فضا انتهایی وجود ندارد؟ در هر حال ، دانشمندان با وجود اینکه با تخمین میتوانند تا فاصله 9 میلیارد ((سال نوری)) ، چیزهایی را تشخیص دهند، ولی هنوز هم نشانهای از پایان جهان پیدا نکردهاند. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| *((آسمان)) | | *((آسمان)) |
| *((اندازه گیری ابعاد جهان)) | | *((اندازه گیری ابعاد جهان)) |
| *((اندازه گیری جرم کهکشان)) | | *((اندازه گیری جرم کهکشان)) |
| *((اندازه گیری فواصل کیهانی)) | | *((اندازه گیری فواصل کیهانی)) |
| *((تلسکوپ)) | | *((تلسکوپ)) |
| *((تلسکوپ پیشرفته)) | | *((تلسکوپ پیشرفته)) |
| *((پارالاکس)) | | *((پارالاکس)) |
| *((پایان جهان کجاست؟)) | | *((پایان جهان کجاست؟)) |
| *((پیدایش جهان)) | | *((پیدایش جهان)) |
| *((چگالی جهان)) | | *((چگالی جهان)) |
- | *((جهان های موازی)) |
+ | *((جهانهای موازی)) |
| *((جهان هستی)) | | *((جهان هستی)) |
| *((حرکات اجرام آسمانی)) | | *((حرکات اجرام آسمانی)) |
| *((حقیقت آسمان)) | | *((حقیقت آسمان)) |
| *((ساختار جهان)) | | *((ساختار جهان)) |
| *((سال نوری)) | | *((سال نوری)) |
| *((سرعت نور)) | | *((سرعت نور)) |
| * ((فاصله در فضا)) | | * ((فاصله در فضا)) |
| *((کهکشان)) | | *((کهکشان)) |
| *((مرکز علمی جهان)) | | *((مرکز علمی جهان)) |
| *((واحد نجومی)) | | *((واحد نجومی)) |