{img src=img/daneshnameh_up/6/60/evaporator_2.jpg}

نوعی دستگاه تبخیر کننده ، دارای کاربرد در شیمی صنعتی

!نگاه اجمالی
آشنایی با روشها و نحوه عملیات واحدها تولیدی در ((صنایع شیمیایی)) یکی از مباحث ضروری است که باید هر شیمیست یا مهندس شیمی اطلاعات و دانش لازم را در مورد آن داشته باشد تا بتواند با شناخت فناوری و نحوه تغییر ((مواد خام)) به محصولات طی فرایندهای صنعتی ، ساده‌ترین ، اقتصادی‌ترین و کاراترین روش را انتخاب کند. اغلب واکنشها در ((محلولها)) انجام می‌شود و مواد واکنشی در طی فرآیند ، میان واکنشگاه ، لوله‌های انتقال و سایر عناصر جریانی ، به حرکت در می‌آیند. در واقع کنترل دقیق چنین فرآیندی مستلزم داشتن اطلاعات کافی نسبت به مباحث ((شیمی صنعتی)) مثل ((مکانیک سیالات)) ، ((اندازه گیری دبی)) و سایر پارامترهای وابسته به آن و ... می‌باشد.
!تکنولوژی شیمی صنعتی
شیمی صنعتی شاخه‌ای از ((شیمی)) است که در مورد مراحل شیمیایی ، نقش پدیده‌های فیزیکی در یک فرآیند ، واکنش‌هایی که ماده خام را به محصول تبدیل می‌کنند و مهمتر از همه واکنشگاهها یعنی جایی که فرآیند صورت می‌گیرد بحث می‌کند. یک مرحله شیمیایی ترکیبی از واکشنهای شیمیایی مثل ((سنتز مواد|سنتز)) ، ((اکسیداسیون)) ، ((هیدراسیون)) و ... می‌باشد. در این مرحله عملیات بر پایه پدیده‌های فیزیکی مثل ((تبخیر)) ، ((تبلور)) ، ((تقطیر)) و ((استخراج)) قرار گرفته است، که معمولا ماده خام مثل ((نفت خام|نفت)) را به محصولات جدید تبدیل می‌کند.
!مرحله شیمیایی صنعتی
دستگاههای مورد مصرف ، ویژگی یک مرحله شیمیایی را تعیین می‌کنند. یک مرحله در مقیاس آزمایشگاهی معمولا از دستگاههای کوچک و شیشه‌ای و در شرایط نسبتا ملایم انجام می‌گیرد. در حالی که اگر در مرحله‌ای شرایط سخت باشد، دستگاههای بکار رفته معمولا فلزی یا سرامیکی و در مقیاس بزرگ خواهد بود و محصول به دست آمده نیز در حد تن ، در این صورت مرحله ، مرحله شیمیایی صنعتی نامیده می‌شود.

{img src=img/daneshnameh_up/7/7f/falling-film-evaporator.jpg}

نوعی دستگاه تبخیر کننده

!راکتورها
راکتورها دستگاههایی هستند که در ((صنایع شیمیایی|کارخانجات شیمیایی ـ صنعتی)) ، واکنش‌ها در آنها صورت می‌گیرد. بنابراین ساختار یک کارخانه با راکتورها هویت می‌یابد.
!عمل اساسی راکتورها
*ایجاد بیشترین تماس بین اجزایی که در واکنش‌ها در فاز همگن شرکت می‌کنند. (((واکنش‌گرها)) و ((کاتالیزور|کاتالیت‌ها)))


*اطمینان اینکه واکنش تحت شرایط فیزیکی خواسته شده صورت گرفته است (((دما)) ، ((فشار)) ، زمان تماس) انتخاب نوع راکتور باید طوری باشد که از نقطه نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد.
!طبقه بندی راکتورها
راکتورها را معمولا با توجه به 3 عامل زیر طبقه بندی می کنند.
__بر حسب روشی که طی آن مرحله واکنش صورت می‌گیرد:__


*راکتورهای طبقه الف :


**__راکتورهای پیوسته :__
بر حسب مصرف کاتالیت و بر حسب اینکه واکنش در چند فاز صورت می‌گیرد دو نوعند: همگن و ناهمگن.
**__راکتورهای نیمه پیوسته :__
ویژگی ورود پیوسته مواد و خروج پیوسته برخی مواد هستند. ((راکتور خمره‌ای|راکتورهای خمره‌ای)) معمولا از این نوع هستند.
**__راکتورهای ناپیوسته :__
برای موادی طراحی شده‌اند که در مدت معینی طبق برنامه ریزی انجام شده در راکتورها باقی بمانند تا اینکه واکنش کامل شود. اغلب به شکل خمره‌ای و استوانه‌ای هستند.


__طبقه بندی بر حسب ((سیستم تبادل حرارتی)) که انتخاب شده است :__


*__راکتورهای طبقه ب :__
**__((راکتورهای آدیاباتیک)) :__
طراحی آنها طوری است که در طول مدت کنترل دما ، بدنه راکتور در ((انتقال گرما)) شرکت نمی‌کند.
**__راکتورهای غیر آدیاباتیک :__
بدنه راکتور در انتقال گرما شرکت می‌کند.
~~lgit red:راکتورهای ذکر شده در ((سنتز آمونیاک)) و اکسیداسیون SO₂ به SO₃ مورد استفاده قرار می‌گیرد.~~


__طبقه بندی بر حسب ویژگی فیزیکی موادی که برای واکنش انتخاب شده‌اند.__


*__راکتورهای طبقه ج :__


**((راکتور شیمیایی|راکتورهای واکنش‌های همگن))
**((راکتور شیمیایی|راکتورهای واکنش‌های نا همگن))


اگر قرار باشد واکنشی در فاز همگن صورت گیرد بر حسب نوع مراحل از راکتورهای پیوسته یا ناپیوسته طبقه الف استفاده می‌کنند اما اگر واکنش‌ها در بیش از یک فاز صورت گیرد، گستره راکتورهای مورد مصرف زیاد خوااهد بود. مثلا بر حسب اینکه ((کاتالیزور|کاتالیت)) ، پودر یا ((گرانول)) باشد. نوع راکتور فرق خواهد کرد.
!طبقه بندیهای دیگر
طبقه بندیهای دیگری هم با توجه به وضعیت تغذیه راکتور یا عملیات سینماتیک یا تخلیه مواد شرکت کننده در واکنش وجود دارند، همچنین می‌توان آنها را بر حسب ((انواع حلال|حلال‌ها)) و ((رقیق کننده‌ها)) و ... انتخاب کرد. در هر حال راکتورها را برای اهداف مختلف بر حسب نوع کارخانه و شرایط آن انتخاب می‌کنند.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((اندازه گیری دبی))
*((انواع حلال))
*((انواع راکتورهای هسته‌ای))
*((راکتور خمره‌ای))
*((راکتورهای آدیاباتیک))
*((راکتور شیمیایی))
*((رقیق کننده‌ها))
*((سنتز آمونیاک))
*((سنتز مواد))
*((شیمی صنعتی))
*((شیمی و لیزر))
*((صنایع پتروشیمی))
*((صنایع شیمیایی))
*((مهندسی شیمی))