تاریخچه ی:
آزمایش تشخیص کربوهیدراتها
__کربوهیدراتها ، مونو - دی و پلی ساکاریدها__
!تئوری آزمایش
((کربوهیدرات|کربوهیدراتها)) از منابع مهم انرژی غذا هستند. کربوهیدراتها به اشکال مختلفی در غذاها وجود دارند، که از جمله میتوان به منوساکاریدها (تک قندیها) ، دی ساکاریدها (دو قندیها) و پلی ساکاریدها (چند قندیها) اشاره کرد. در این آزمایش ، تشخیص انواع مختلف کربوهیدرات را انجام خواهید داد.
!هدف آزمایش
آزمایش تعیین وجود منوساکاریدها (تک مولکولهای ساده قند). در این آزمایش ، ((گلوکز)) و ((فروکتوز)) مورد نظر هستند.
^
__مواد لازم__
*یک قابلمه یک لیتری.
*دو قاشق غذا خوری (30 میلی لیتر) از هر کدام از مواد نوشابه ، عسل ، نوشابه رژیمی بدون قند و آب سیب.
*یک قاشق غذاخوری (15 میلی لیتر) یا تکهای به اندازه یک نخود از هر یک از مواد غذایی جامد موز ، شکر و ماکارونی.
*پیاز.
*انبرک.
*((آب مقطر)).
*محلول شناساگر منوساکارید.
*8 ظرف شیشهای غذای بچه.^
!شرح آزمایش
#درون قابلمه تا ارتفاع 5 سانتیمتری آن ((آب)) بریزید.
#قابلمه را روی شعله قرار دهید تا آب جوش بیاید.
#تا وقتی آب جوش بیاید ، هر یک از نمونههای غذایی را در یکی از ظروف غذای بچه بگذارید.
#به هر یک از ظروف که نمونه غذایی جامد دارند، یک قاشق غذا خوری (15 میلی لیتری) آب مقطر اضافه کنید.
#یک جدول دادهها مانند نمونه زیر تهیه کرده و تمام هشت نمونه غذا را در جدول بنویسید.
||
::__جدول دادهها__::
| ::نتایج::
نمونه مواد اولیه|رنگ اولیه|رنگ نهایی|غلظت قند
نوشابه معمولی| | |
نوشابه رژیمی| | |
عسل| | |
آب سیب| | |
||
!روش تشخیص وجود منوساکاریدها را در هر یک از نمونههای غذایی
*یک قاشق غذاخوری (15cm) معرف به ظرف اضافه کنید.
*رنگ محلول هر ظرف را مشاهده کنید.
*هر ظرف را در یک ظرف حاوی آب جوش بگذارید و به مدت سه دقیقه گرم کنید.
*ظرف داغ را با انبرک بردارید.
*رنگ محلول را برای بار دوم مشاهده کنید.
#با مقایسه رنگ نهایی محلول با رنگهای معروف ، غلظت منوساکارید را در هر یک از مواد غذایی تعیین کنید. مثلا رنگ آبی نشاندهنده غلظت صفر منوساکارید ، رنگ سبز نشاندهنده غلظت کم منوساکارید ، رنگ زرد کمرنگ تا پر رنگ ، نشاندهنده غلظت متوسط منوساکارید و بلاخره رنگ نارنجی تا قرمز نشاندهنده غلظت زیاد منوساکارید است.
!نتیجه آزمایش
در آزمایشی که مولف این مقاله انجام داد، مشاهده کرد که نوشابه گازدار ، عسل ، آب سیب و پیاز بیشترین مقدار قندهای ساده را دارند. موز مقدار متوسط و ماکارونی ، نوشابه رژیمی و شکر خوراکی (ساکارز) هیچ منوساکاریدی ندارند. (البته باید توجه داشت که نتایج ، به نوع تجارتی ماده غذایی و شرایط نگهداری ، تازه یا کهنه بودن غذا بستگی دارد).
!!علت
معرفهای منوساکارید ، یون مس دو ظرفیتی (2+Cu)دارند. محلولهایی که یون مس دو ظرفیتی دارند، آبی رنگ هستند. قندهایی چون گلوکز و فروکتوز ، یونهای لازم را برای تبدیل 2+Cu به +Cu و عنصر مس در اختیار آن میگذارند. به این دلیل قندهای ساده به صورت مواد احیا کننده عمل میکنند و هنگام واکنش شیمیایی ((الکترون)) میدهند. رنگ شناساگر مس در هنگام تبدیل یون مس دو ظرفیتی به یک ظرفیتی و در نهایت به عنصر مس از آبی به قرمز تبدیل میشود. در مورد دی ساکاریدها و پلی ساکاریدها رنگ محلول شناساگر آبی میماند.
~~green:نویسنده: فیروزه نجفی خسروشاهی~~
((فعالیتهای لذت بخش شیمی - ترجمه طاهره رستگار- انتشارات مدرسه- پاییز 1380~منبع))