V{maketoc}
!کلیات گیاه شناسی
{picture file=img/daneshnameh_up/artishoo.jpg}
|
آرتیشو گیاه بومی مناطق مرکزی مدیترانه است ولی در حال حاضر در بیشتر نقاط معتدل دنیا کشت یم شود . رومی ها در حدود 2000 سال پیش این گیاه را پرورش می دادند و بعنوان سبزی در سالاد استفاده می کردند .آرتیشو در قرن شانزدهم در انگلستان و فرانسه برده شد و سپس در قرن نوزدهم در آمریکا کشت شد . اکنون کالیفرنیا و سواحل اقیانوس آرام مرکز کشت آرتیشو می باشد . کلمه Artichoke از کلمه ایتالیایی Articicco مشتق شده که بمعنی میوه کاج می باشد و آرتیشو هم مانند میوه کاج است .
آرتیشو برای رشد احتیاج به آب و باران فراوان درد . آرتیشو گیاهای است چند ساله درای ساقه ای راست که ارتفاع آن بحدود یک متر می رسد . برگهای آن پهن و دراز مانند برگهای کاهو است که برنگ سبز تیره است . در انتهای ساقه میوه آن که بشکل میوه کاج یا سیب فلس در است مشاهده می شود .گلبرگهای آن ضخیم و گوشتی بوده و انتهای گلبرگها ضخیم تراست که مصرف خوراکی درد . برای خرید آرتیشو دقت کنید که برگها با نشده و سفت و سبز باشد . هنگامیکه برگهای آرتیشو قهوه ای است نشان دهنده کهنه بودن آن می باشد . فصل آرتیشو معمولا ماههای فرودرین و اردیبهشت ( آپریل و می )است .
! ترکیبات شیمیایی:
برگهای خوردنی آرتیشو درای اینولین ، اینولاز و ماده ای تلخ بنام سینارین Cynarine می باشد . سینارین خاصی زیاد کننده ترشحات صفرارا درد و علت صفرا بری آرتیشو داشتن این ماده است . در صد گرم آرتیشو پخته مواد زیر موجود است :
||انرژی|14 کالری
پروتئین|1/5 گرم
آب|86 گرم
مواد چرب|0/1 گرم
مواد نشاسته ای|5 گرم
کلسیم|22 میلی گرم
فسفر |40 میلی گرم
آهن|0/6 میلی گرم
سدیم|30 میلی گرم
پتاسیم|0 25 میلی گرم
ویتامین آ|40 واحد بین المللی
ویتامین ب 1 |0/04 میلی گرم
ویتامین ب 2 |0/02 میلی گرم
ویتامین ب 3 |0/6 میلی گرم
ویتامین ث|5/2 میلی گرم ||
|
! خواص داروئی:
آرتیشو از نظر طب قدیم ایران گرم و کمی خشک است . قسمت مورد استفاده آرتیشو برگها و قسمت سوط آن است که بنام قلب آرتیشو معروق می باشد .
# کبد را تمیز و اعمال کبد را تنظیم می کند .
#ترشح صفرا را افزایش می دهد .
# از جمع شده چربی در کبد جلوگیری می کند و آنهایی که کبد چرب دارند بهتر است از آرتیشو استفاده کنند
# یرقان مزمن را درمان می کند .
# تقویت کننده بدن است .
# موجب دفع ادرار می شود .
# تب بر است .
# در درمان رماتیسم موثر است .
# یبوست های ناشی از عدم صفرا را درمان می کند.
# در درمان ورم روده موثر است .
# باعث دفع سنگهای کیسه صفرا می شود .
# نیروی جنسی را افزایش می دهد .
# کلیه و مثانه را گرم می کند .
# گاز و نفخ معده و روده را از بین می برد .
# باعث هضم غذا می شود .
# بیماریهای کبدی را درمان یم کند .
# کلسترول خون را پائین می آورد .
# داروی لاغری است و کسانیکه می خواهند وزن کم کنند و لاغر شوند می توانند هر روز آرتیشو بخورند .
# سرگیجه را برطرف می کند .
# آنهائیکه گوششان زنگ می زند اگر آرتیشو را بخورند آنرا برطرف می کند .
# مبتلایان به بیماری قند می توانند با خوردن آرتیشو قند خود را تنظیم کنند .
# در درمان میگرن موثر است .
# در برطرف کردن بیماری آسم اثر مفید درد .
# نقرس را برطرف می کند .
# آرتیشو رگها را تمیز کرده و تصلب شرائین را درمان می کند .
# در برطرف کردن اگزمت موثر است .
# در درمان اکثر بیماریهای پوستی اثر مفید درد .
# سموم بدن را دفع می کند .
# زخم های ریه و روده را درمان می کند .
# برای جلوگیری از ریزش مو ار برگهای آرتیشو ضماد تهیه کرده و به سر بمالید .
# برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید .
# عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می کند .
# برای رفع آب آوردن بدن از جوشانده آرتیشو بمقدر سه فنجان در روز استفاده کنید .
__مضرات : __آرتیشو چون گرم است ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند لذا بهتر است با سرکه خورده شود ضمنا طعم آرتیشو را دوست ندارند . اینگونه اشخاص اگر بخواهند از مزایای آرتیشو استفاده کننده تنطور قرص یا کپسول آرتیشو مصرف نمایند .