V{maketoc}
!~~blue:جمهوری آذربایجان Republic of Azerbaijan~~
||::~~blue:پرچم جمهوری آذربایجان~~::
::{picture file=img/daneshnameh_up/aj-lgflag-min.jpg}::
::~~blue:نقشه جغرافیایی جمهوری آذربایجان~~::
::{picture file=img/daneshnameh_up/AZER1M.jpg}::||
|
!مشخصات آماری جمهوری آذربایجان
||::__نام رسمی __::|::~~green:جمهوری آذربایجان (Republic of Azerbaijan )~~::
::__عضو__::|::((سازمان ملل متحد ))، کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا::
::__مساحت__::|::86600 کیلومتر ::
::__خط ساحلی__::|::خط ساحلی ندارد::
::__مختصات جغرافیایی__::|::40 درجه و30 دقیقه شمالی و 47 درجه و 30 دقیقه شرقی::
::__جمعیت__::|::در سال ۲۰۰۲، ۸۱۶۷۰۰۰ نفر( هشتاد و ششمین کشور از نظر جمعیت )::
::__پایتخت__::|::__باکو__::
::__شهرهای عمده __::|::__سومقاییت__ ، __مینگه چویر__::
::__زبان__::|:: __آذری__ ( 83%) ،(رسمی 6 % )،__ارمنی__ (2 %)::
::__مذهب__::|::۹۳٫۴ درصد مسلمان و ۴٫۸ درصد ارتدکس و بقیه (۲٫۴ درصد) پیرو کیشهای دیگرند.::
::__امید طول عمر__ ::|:: 71 سال::
::__واحد پول__::|::__منات__ آذربایجان::
::__[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-download_file.php?fileId=69|سرود ملی جمهوری آذربایجان]__::||
|
!حکومت
نوع حکومت آن جمهوری فدرال چند حزبی با یک مجلس قانونگذاری است.رئیس جمهور و 350 عضو پارلمان با رأی تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب میشوند . سیاست حزبی در مراحل اولیه است و احزاب کوچک آذری و گروهبندیهای سیاسی بسیاری وجود دارد . __احزاب عمده __عبارتند از :
__جبهه خلق آذربایجان__ و __ گروه سیاسیال دموکرات __.
!آموزش
__میزان باسوادی__ : بیش از 99 % ( 1970 )
__سنین تحصیل اجباری __: 5 تا 15 سال .
__تعداد دانشگاه __: 2 .
!دفاع
__خدمت سربازی__ :مدت انجام خدمت سریازی 2 سال میباشد.
!جغرافی
آذربایجان متشکل است از زمینهای پست کرانه ((دریای خزر ))، بخشی از __کوههای قفقاز __در شمال و قفقاز کوچک در جنوب غربی . این جمهوری شامل سرزمین__ نخجوان __در غرب ((ارمنستان)) است .
__رودهای مهم__ : کوراارس .
__بلند ترین نقطه __: __قله بازار دیوزی __، 44480 متر .
__آب و هوا __: آذربایجان آب و هوای متنوعی دارد از جمله نیمه استوایی خشک و مرطوب در کنار دریای خزر و تنوع دمایی در کوهها.
!اقتصاد
ذخایر مهم ((نفت)) و __گاز طبیعی __نقطه اتکای اقتصاد و اساس صنایع سنگین است . هر چند صنعت بر اقتصاد حکم فرماست ، بخش کشاورزی کالاهای مختلف صادراتی از جمله __پنبه__ و __تنباکو __را تولید می کند . ((ماهی خاویار)) برای صنعت مهم خاویار در دریای خزر صید می گردد . اقدامات اولیه برای ایجاد اقتصاد بازار انجام گرفته ،و موافقتنامه های تجاری با ((ترکیه)) به امضا رسیده است .
!تاریخچه
مدارک تاریخی نشان میدهد که جمهوری آذربایجان در زمانهای کهن __آلبانیا__ نام داشت.مردم آنجا نخست از نژاد قفقازی (آسیانی) و همتبار با گرجیها و چچنها و داغستانیهای امروز بودند.
سپس با آمدن تیره های آریایی به جنوب، آلبانیا نیز مانند بقیه ایران آریایی نشین شد و خون بیشینه مردم آلبانیا از تبار همان آریایی های مهاجر است. بعدها این بخش بارها تغییر نام داده و هر بار بخشی از خاک مناطق همکنار خود بشمار میرفته. گاه بخشی از ارمنستان، گاه تالش، گاه آذرپایگان و جز اینها.
استفاده از نام استان ایرانی آذربایجان برای این منطقه بوسیله عثمانیهای مهاجم که بخشهایی از ایران را اشغال کرده بودند انجام پذیرفت و شوروی نیزهمیمن کار را ادامه داد و هدف از آن ادعا پیدا کردن بر روی استان و منطقه ایرانی آذربایجان بود.
!تاریخ معاصر
((روسیه ))در اوایل قرن نوزدهم آذربایجان شمالی را تسخیر کرد ، ولی بخش اعظم سرزمین آذریها تحت حکومت ایرانیان باقی ماند . طی جنگ جهانی اول ، جنبش ملی گرای آذری با ترکها متحد شد .
در 1918 کشور مستقل آذری با کمک ترکها ایجاد شد ، ولی در 1920 به تسخیر ارتش سرخ شوروی در آمد . آذربایجان از 1922 تا 1936 بخشی از جمهوری ماوراء قفقاز شوروی بود و سپس به صورت یکی از جمهوریهای شوروی در آمد . آذربایجان به دنبال کودتای نافرجام کمونیستهای تندرو در مسکو ( سپتامبر 1991 ) اعلام استقلال کرد و در زمان انحلال شوروی ( دسامبر 1991 ) از سوی جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شد .
از 1990 نیرهای آذری و ارمنی بر سر حاکمیت __قره باغ علیا__ درگیر کشمکش خشونت باری بوده اند .
این سرزمین که اکثریت جمعیت آن را ارمنیان مسیحی ارتودوکس تشکیل می دهد در محاصره آذریهای شیعه قرار دارد . در 1992 آذربایجان از جامعه کشورهای مستقل مشترک المنافع خارج شد و روابط نزدیکی با ترکیه ایجاد کرد .