تاریخچه ی:
هیدروکربنهای آروماتیک چند هستهای
تفاوت با نگارش: 3
|
| |
|
| |
| {img src=img/daneshnameh_up/6/64/6h.gif} | | {img src=img/daneshnameh_up/6/64/6h.gif} |
| | | | |
|
| ||بطور کلی ((هیدروکربنها|هیدرو کربنهایی)) که خواص ((بنزن)) مانند از خودشان نشان میدهند، __~~green:هیدروکربنهای آروماتیک~~__ نامیده میشوند و آنهایی که حلقههای جوش خورده ((بنزن)) دارند، هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای یا ~~green:پلیسیکلیک~~ نامیده میشوند. بسیاری از __PAH ها__ مانند بنزن پایداری بالا و ساختار هندسی مسطح دارند. از میان هیدروکربنها فقط __نفتالین__ بصورت تجاری تولید میشود. برخی از PAH ها در مشتقات قطران زغالسنگ یافت میشوند.|| | | ||بطور کلی ((هیدروکربنها|هیدرو کربنهایی)) که خواص ((بنزن)) مانند از خودشان نشان میدهند، __~~green:هیدروکربنهای آروماتیک~~__ نامیده میشوند و آنهایی که حلقههای جوش خورده ((بنزن)) دارند، هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای یا ~~green:پلیسیکلیک~~ نامیده میشوند. بسیاری از __PAH ها__ مانند بنزن پایداری بالا و ساختار هندسی مسطح دارند. از میان هیدروکربنها فقط __نفتالین__ بصورت تجاری تولید میشود. برخی از PAH ها در مشتقات قطران زغالسنگ یافت میشوند.|| |
| !ساختار PAH ها | | !ساختار PAH ها |
| __PAH ها__ از دو یا چند حلقه شش عضوی تشکیل شدهاند که این حلقهها بوسیله اشتراک یک جفت اتمهای ((کربن)) مجاور بین حلقهها جوش خورده و بهم متصل شدهاند. سادهترین عضو این گروه ، __نفتالین__ __C10H8__ است. به کربنهای مشترک بین دو حلقه ، اتم هیدروژن متصل نیست. نفتالین ، جامد فراری است که بخار آن برای برخی ((حشرات)) ، سمی است و بهعنوان __ضد بید__ بکار میرود.
__آنتراسن__ (دارای سه حلقه بنزن بصورت خطی) و __فنانترن__ (دارای سه حلقه ولی بصورت انشعابی) ، هر دو جزو آلایندههای مربوط به ((احتراق و آلودگی هوا|احتراق)) ناقص ((شیمی چوب|چوب)) و ((زغال سنگ)) هستند و از ((پالایشگاه|پالایشگاههای نفت)) و کورههای زغالسنگ به محیط زیست وارد میشوند. | | __PAH ها__ از دو یا چند حلقه شش عضوی تشکیل شدهاند که این حلقهها بوسیله اشتراک یک جفت اتمهای ((کربن)) مجاور بین حلقهها جوش خورده و بهم متصل شدهاند. سادهترین عضو این گروه ، __نفتالین__ __C10H8__ است. به کربنهای مشترک بین دو حلقه ، اتم هیدروژن متصل نیست. نفتالین ، جامد فراری است که بخار آن برای برخی ((حشرات)) ، سمی است و بهعنوان __ضد بید__ بکار میرود.
__آنتراسن__ (دارای سه حلقه بنزن بصورت خطی) و __فنانترن__ (دارای سه حلقه ولی بصورت انشعابی) ، هر دو جزو آلایندههای مربوط به ((احتراق و آلودگی هوا|احتراق)) ناقص ((شیمی چوب|چوب)) و ((زغال سنگ)) هستند و از ((پالایشگاه|پالایشگاههای نفت)) و کورههای زغالسنگ به محیط زیست وارد میشوند. |
| !مکانیسم تشکیل PAH در جریان احتراق | | !مکانیسم تشکیل PAH در جریان احتراق |
| مکانیسم تشکیل PAH در جریان احتراق پیچیده است، اما ظاهرا بطور عمده به علت بسپارش (((فرایند پلیمریزاسیون|پلیمریزاسیون))) مجدد قطعههای ((هیدروکربنها|هیدروکربنی)) است که به هنگام ((قطران زغالسنگ|کراکینگ)) یعنی شکسته شدن مولکولهای بزرگتر سوخت در اثر گرما به چندین قسمت تبدیل میشوند. این قطعات هیدروکربنی با کاهش نسبت ((اکسیژن)) به سوخت ، دوباره با یکدیگر ترکیب میشوند و با از دست دادن ((هیدروژن)) ، قطعههای غنی از کربن به یکدیگر جوش خورده ، ~~green:__ترکیبات هیدروکربنی آروماتیک چند هستهای__~~ را تشکیل میدهند که مولکولهای بسیار پایداری بشمار میروند. | | مکانیسم تشکیل PAH در جریان احتراق پیچیده است، اما ظاهرا بطور عمده به علت بسپارش (((فرایند پلیمریزاسیون|پلیمریزاسیون))) مجدد قطعههای ((هیدروکربنها|هیدروکربنی)) است که به هنگام ((قطران زغالسنگ|کراکینگ)) یعنی شکسته شدن مولکولهای بزرگتر سوخت در اثر گرما به چندین قسمت تبدیل میشوند. این قطعات هیدروکربنی با کاهش نسبت ((اکسیژن)) به سوخت ، دوباره با یکدیگر ترکیب میشوند و با از دست دادن ((هیدروژن)) ، قطعههای غنی از کربن به یکدیگر جوش خورده ، ~~green:__ترکیبات هیدروکربنی آروماتیک چند هستهای__~~ را تشکیل میدهند که مولکولهای بسیار پایداری بشمار میروند. |
| !PAH ها به عنوان آلایندههای هوا | | !PAH ها به عنوان آلایندههای هوا |
| این ترکیبات از آلایندههای متداول هوا هستند و در شهرهای بزرگ و صنعتی ، غلظت آنها در هوا روز به روز بیشتر میشود. PAH هایی که تعداد حلقههایشان 4 یا کمتر از آن است وقتی رها میشوند در هوا بصورت گاز باقی مانده و معمولا کمتر از یک روز توسط واکنشهای رادیکالی تخریب میشوند. اما PAH های با بیش از 4 حلقه بنزن بر خلاف همردههای کوچکتر خود برای مدت طولانی در هوا به صورت مولکولهای گازی دوام نمیآورند و بعلت کم بودن ((فشار بخار)) به سرعت متراکم شده ، جذب سطحی ((دوده)) و خاکستر میشوند و بعلت ریز بودن برخی ذرات دوده ، ممکن است از راه تنفس وارد ششها شوند. | | این ترکیبات از آلایندههای متداول هوا هستند و در شهرهای بزرگ و صنعتی ، غلظت آنها در هوا روز به روز بیشتر میشود. PAH هایی که تعداد حلقههایشان 4 یا کمتر از آن است وقتی رها میشوند در هوا بصورت گاز باقی مانده و معمولا کمتر از یک روز توسط واکنشهای رادیکالی تخریب میشوند. اما PAH های با بیش از 4 حلقه بنزن بر خلاف همردههای کوچکتر خود برای مدت طولانی در هوا به صورت مولکولهای گازی دوام نمیآورند و بعلت کم بودن ((فشار بخار)) به سرعت متراکم شده ، جذب سطحی ((دوده)) و خاکستر میشوند و بعلت ریز بودن برخی ذرات دوده ، ممکن است از راه تنفس وارد ششها شوند. |
| !PAH ها به عنوان آلایندههای آب | | !PAH ها به عنوان آلایندههای آب |
| هیدروکربنهای آروماتیک پلیسیکلیک همچنین از آلایندههای جدی ((آب)) بشمار میروند. PAH ها به مقدار قابل ملاحظهای در تولید مشتقات قطران زغالسنگ مانند __کرئوزوت__ که محافظ چوب است، بوجود میآید. استفاده از کرئوزوت برای محافظت الوارهای غوطهور در آب لنگرها باعث نفوذ PAH ها به آب و باعث آلودگی سختپوستان میشود. این ترکیبات همچنین از ریخته شدن ((نفت خام|نفت)) از نفتکشها و پالایشگاهها و محلهای حفر چاه واقع در فلات قاره ، وارد ((محیط زیست|محیط زیست آبی)) میشوند. PAH های بزرگتر در بافتهای چربی برخی موجودات دریایی تجمع زیستی دارند. | | هیدروکربنهای آروماتیک پلیسیکلیک همچنین از آلایندههای جدی ((آب)) بشمار میروند. PAH ها به مقدار قابل ملاحظهای در تولید مشتقات قطران زغالسنگ مانند __کرئوزوت__ که محافظ چوب است، بوجود میآید. استفاده از کرئوزوت برای محافظت الوارهای غوطهور در آب لنگرها باعث نفوذ PAH ها به آب و باعث آلودگی سختپوستان میشود. این ترکیبات همچنین از ریخته شدن ((نفت خام|نفت)) از نفتکشها و پالایشگاهها و محلهای حفر چاه واقع در فلات قاره ، وارد ((محیط زیست|محیط زیست آبی)) میشوند. PAH های بزرگتر در بافتهای چربی برخی موجودات دریایی تجمع زیستی دارند. |
| |
| {img src=img/daneshnameh_up/5/50/antrathene.jpg} | | {img src=img/daneshnameh_up/5/50/antrathene.jpg} |
| | | | |
|
| !منبع مهم PAH | | !منبع مهم PAH |
- | گازهای خروجی از موتورهای بنزین سوز و دیزلی ، قطران دود سیگار ، سطح غذای سوخته ، دود ناشی از سوختن چوب یا زغال سنگ یا سایر فراوردههای احتراق که در آنها کربن موجود در سوخت بطور کامل به __CO__ یا __CO2__ تبدیل نمیشود، از منابع PAHها هستند. اگر چه این مواد تنها حدود 0.1 % مواد معلق موجود در هوا را تشکیل میدهند، وجود آنها بهعنوان ((آلایندههای شیمیایی هوا|آلایندههای جوی)) موجب نگرانی است.، زیرا شواهدی از سرطانزایی آنها دستکم در حیوانات آزمایشگاهی در دست است. |
+ | گازهای خروجی از موتورهای بنزین سوز و دیزلی ، قطران دود سیگار ، سطح غذای سوخته ، دود ناشی از سوختن چوب یا زغال سنگ یا سایر فراوردههای احتراق که در آنها کربن موجود در سوخت بطور کامل به __CO__ یا __CO2__ تبدیل نمیشود، از منابع PAHها هستند. اگر چه این مواد تنها حدود 0.1 % مواد معلق موجود در هوا را تشکیل میدهند، وجود آنها بهعنوان ((آلاینده های شیمیایی هوا|آلایندههای جوی)) موجب نگرانی است.، زیرا شواهدی از سرطانزایی آنها دستکم در حیوانات آزمایشگاهی در دست است. |
| !دوده | | !دوده |
| دوده بطور عمده ، کربن گرافیت مانند است و از خرده بلورهایی که هر کدام از آنها از لایههای روی هم انباشته اتمهای کربن است، تشکیل یافته است که تمام آنها در حلقههای جوش خورده بنزن شرکت دارند. گرافیت ، PAH نهایی است. هر کدام از صفحههای موازی حلقههای جوش خورده بنزن دارای تعداد بیشماری اتمهای کربن است. در گرافیت هیچ اتم هیدروژنی بجز در پیرامون لایهها وجود ندارد. سطوح ذرههای دوده ، جاذبههای مناسبی برای مولکولهای گازی است. | | دوده بطور عمده ، کربن گرافیت مانند است و از خرده بلورهایی که هر کدام از آنها از لایههای روی هم انباشته اتمهای کربن است، تشکیل یافته است که تمام آنها در حلقههای جوش خورده بنزن شرکت دارند. گرافیت ، PAH نهایی است. هر کدام از صفحههای موازی حلقههای جوش خورده بنزن دارای تعداد بیشماری اتمهای کربن است. در گرافیت هیچ اتم هیدروژنی بجز در پیرامون لایهها وجود ندارد. سطوح ذرههای دوده ، جاذبههای مناسبی برای مولکولهای گازی است. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| *((آلاینده های شیمیایی هوا)) | | *((آلاینده های شیمیایی هوا)) |
| *((آلودگی آب)) | | *((آلودگی آب)) |
| *((آلودگی محیط زیست)) | | *((آلودگی محیط زیست)) |
| *((آلودگی هوا)) | | *((آلودگی هوا)) |
| *((بنزن)) | | *((بنزن)) |
| *((پالایش نفت)) | | *((پالایش نفت)) |
| *((پالایشگاه)) | | *((پالایشگاه)) |
| *((دوده)) | | *((دوده)) |
| *((سرطانزایی ترکیبات آروماتیک چند هستهای)) | | *((سرطانزایی ترکیبات آروماتیک چند هستهای)) |
| *((سیگار)) | | *((سیگار)) |
| *((قطران زغالسنگ)) | | *((قطران زغالسنگ)) |
| *((هیدروکربنها)) | | *((هیدروکربنها)) |