تاریخچه ی:
نجوم اسلامی
تفاوت با نگارش: 2
- | dir align=left>
+ | !مقدمه در خلال سال 180 میلادی تا قرن شانزدهم ، اعراب در زمینه ((ستاره شناسی)) برتری یافتند. مرکز فرهنگیشان بغداد (در عراق امروزی) بود، جایی که در قرن هشتم کتاب ((المجسطی بطلمیوس)) به زبان عربی ترجمه شد. __البتانی__ (929 ـ 850 میلادی) پرآوازهترین منجم عرب، تا حدود زیادی بر محتوای این کتاب افزود. آنها ابزارهایی نظیر ((اسطرلاب)) ، که اختراع یونانیان باستان بود، را تکامل بخشیده ، دقیقتر از یونانیان موقعیت ستارگان را رصد کردند. اسطرلاب الگویی 2 بعدی از آسمان شب است که در قرون وسطی برای تعیین موقعیت خورشید و ستارگان بکار میرفت.
| | | |
| | | | | |
- | {picture=Nojoomeeslami.jpg} |
+ | {picture file=img/daneshnameh_up/7/7d//Nojoomeeslami.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | | |
- | در لال سا 180 میلادی تا رن اندهم، اعراب در زمینه ستاره شناسی برتری یافتند. مز فرهنگی شان ((بداد)) (در عراق امروزی) بود جاییکه در قرن هت کتاب ((الجسی بلمیو)) ه بان عربی ترجمه شد. ((التانی)) (929 850 یلای) رواه تری ((منجم)) عرب، ا ود زیادی بر تای این کتا افزود. نها اارهایی نیر اسرا، که اتاع ((یانیان باستان)) و، را تکمل یده دی ر از یونانیان مویت ستاران را رد کردند.
اسرلا الیی 2 بدی از سمان ب اس که در رن سی برای تیی موقیت ورشید و ستارگان بکار می رفت. |
+ |
یکی از مباحث حائز اهمیت در انشهای اسلامی ، دانش نجوم اسلامی است چرا ک اهم مسایل عبادی به این دانش وابسته است . خستین علومی که ساکنان بلاد اسلامی به آنها توجه کردند علوم عملی و بخصوص طب و کیمیا و ((نوم)) بود، که احکام ن علوم را بر دیگر علوم ترجیح میدادند. !علم نجوم در ایران علم نجوم در ایران مانند دیگر نقاط جهان سابقه طولانی دارد. در واقع از آنجا که ((ابزار کار منجمان|ابزار کار)) آن آسمانی اک و دو شم سالم خداداد است، از اولین علومی است که توسط انسان مورد توجه قرار گرفته است. ستاره شناسان ایرانی عمده ستاره شناسان اسلامی را تشکیل میدهند. پس از دوران خلافت مامون که دارالترجمه مشهور خود را برای ترجمه آثار علمی ملل مختلف بنیان نهاد، پیشرفت نجوم بمانند علوم یر سرعت زیادی گرفت.
اولین محاسبات دقیق قطر زمین در همین زمان و توسط برادران بنوشاکر انجام گرفت. یکی از دلایل توجه ویژه به نجوم در دوران اسلامی تعیین تقویم و اوقات شرعی است که مستلزم مشاهدات و محاسبات دقیق نجومی است. "((مثلثات کروی|هندسه کروی))" که توسط ابولوفای بوزجانی معرفی شد این محاسبات را بطور عمده تسهیل کرد.
بطور سنتی در دربار شاهان و امرای ایرانی همیشه شاعران و منجمان سلطنتی وجود داشتند و این امر به رونق پیشه منجمی میافزود. البته از مشورت منجمان برای تعیین زمانهای سعد و نحس استفاده میشد؛ ولی خود این امر مستلزم سالهای متمادی تحصیل و مطالعه بوده است. زیجهای بسیاری در دوران اسلامی نوشته شدهاند که آخرین آنها در قرن 18 میلادی و در هن تیه شده است. !ارتباط احکام شریعت اسلامی با مسائل جومی بر هر کس که تی اندکی به مائل دینی اسلامی توه کده اشد، این مطلب پوشیده نیست که میان بعضی از احکام عبادتی شریعت اسلامی با برخی از نمودهای آسمانی ارتباطی واضح و آشکار وجود دارد. اوقات نمازهای پنجگانه روزانه ، از یک شهر به شهر دیگر و از یک روز به روز دیگر ، تفاوت پیدا میکند. و محاسبه آن مستلم شناختن عرض جغرافیایی مکان و حرکت ((خورشید)) در ((دایرة ابروج)) و شق و فلق ات و از شرایط ماز گزارن رو به قبله ایتادن است.
دانستن جهت قبله خود مبتنی بر حل مسئلهای از سائل علم نجوم است و به ((مثلثات کروی)) مربو م ود و اینکه نم ((کسوف)) و ((خسوف)) واجب است، خود مستلزم آن است که پیش ا وقت آمادی برای شخت زمان این دو حادثه آسمانی را داشته باشند، که جز از راه شناختن حرکا خورشید و ماه و استفاده از زیجهای صحیح میسر نمیشود.
روزه گفتن و روزه گشودن در ماه رمضان ملمنان را به محاسبات فلکی بر میانگیزد. ابتدا و انهای روزه با ((رویت هلال)) اس، نه از ری گاهمر عرفی و ... . خلاصه آنکه ، اتاط بعضی از احکام شریعت اسای با مسائل نجومی ، سبب زیاد شدن توجه مسامانان به شناسایی امور آسمانی و ستارگان د و لمی دین را بر آن داشت که ودمندی این علم مود ستایش قرار دهن. />
{img src=img/daneshnameh_up/5/50/circum_anim.gif}
|
!تیای سمان از منظر قرآن مناظر زیبا در عالم هستی فراوان است، اا هی منظرهای مانند آسمان ، جذاب و دپیر نیست. قرآن کریم که نقش بسیار موثری در تربیت غرایز و تمایلات فطری بشر ارد، در میان زیباییهای بسیاری که در عالم آفرین موجود است، به موضوع "~~green:زیبایی آسمانها~~" تاکید فراوان دارد و در آیات خود از زیبایی کاخ پرشکوه آسمان خن میوید:
*"~~green:و زیناها للناظرین~~" ما آسمنها را برای بینندگان زینت دادیم. *"~~green:و زینا السما الیا بمصابیح~~"؛ ما آسمان نزدیک را به وود نورافکنهایی آراستیم. *"~~green:و لقد زینا لسماء الدنیا ممابیح~~"؛ ما آسمن نزدیک را بوسیله چراغهایی تزئی کردی. *"~~green:انا زیا السم الدنیا بزینه الکواکب~~"؛ ما آسمان نزدیک را به زیور سترگان آرایش دادی.
منظور قآن مجید از این تذکرات ین است که توجه مردم را به شگفتیهای این کاخ با عظمت جلب کند و افکار آنان را برای درک اسرار ((فضا)) و ((ستاره|ستارگانی)) که در این اقیانوس پهناور شناور میباشند بکار بیندازد. !مباحث مرتبط با عنوان *((ابزار کار منجمان)) *((اجرام آسمانی)) />*((اسطرلاب)) *((خسوف)) *((خورشید)) *((دانشمندان نجوم)) *((دایرة البروج)) *((ستاره)) *((فضا)) *((کسوف)) *((نجوم)) |