منافقان و یهودیان مدینه از شکست مسلمانان در
احد و کشته شدن مبلغین اسلام در
حادثه بئرمعونه سخت خوشحال بودند و به دنبال فرصت می گشتند تا در مدینه شورشی بر پا کنند،
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله برای آگاهی از اهداف یهودیان
بنی النضیر، همراه عده‌ای از یاران خود عازم قلعه آنها شد. هدف ظاهری پیامبر از این ملاقات کمک گرفتن از این قبیله برای گرفتن خون‌بهای دو عربی بود که به دست
عمرو بن امیه به اشتباه کشته شده بودند؛ زیرا بنی نضیر هم‌پیمان پیامبر بودند و در امنیت حکومت اسلامی زندگی می‌کردند.
پیامبر خدا در برابر دژ بنی نضیر فرود اّمد و مطلب خود را با سران اّنان در میان گذارد.
اّنان قول دادند که در پرداخت دیه کمک کنند اما یهودیان که
نقشه قتل پیامبر را کشیده بودند، در اجرای آن ناکام ماندند. آن‌گاه پیامبر در
عکس العمل برابر قصد توطئه و ترور توسط محمد بن مسلمه پیام زیر را برای یهود بنی نضیر فرستاد:
باید ظرف مدت ده روز مدینه را ترک کنید؛ زیرا پیمان شکنی کرده اید و اگر در این ده روز این مرز و بوم را ترک نکنید خون شما هدر است.
منافقین و در راس آنها
عبدالله بن ابی و مالک بن ابی نوفل به یهودیان بنی نضیر دلگرمی دادند و آنها را از خروج از مدینه منصرف کردند.
پیامبر نیز ابن ام مکتوم را جانشین خود در مدینه قرار داد و به‌سوی قلعه بنی نضیر رفت. حدود 15 روز قلعه یهودیان را محاصره کرد تا سرانجام آنها مجبور شدند با گذاشتن اموال و اسلحه‌ی خود به سوی
خیبر و
شام روانه شوند.
رسول خدا نیز اموال و مزارع آنها را میان مهاجران که زندگی سختی داشتند، تقسیم کرد.
