ساختمان عدسی
عدسی عضوی است محدب الطرفین ، قابل انعطاف، بدون رگ و شفاف با قطر 9 میلیمتر و ضخامت 4 میلیمتر که ما بین مایع زلالیه و زجاجیه چشم قرار دارد. و توسط زنولها به شیارهای بین جسم مژگانی اتصال دارد. عدسی فرد بالغ دارای سه بخش کپسول، پوشش جلویی و ماده عدسی است. کپسول غشای پایه قابل انعطاف و سختی است که کل عدسی را می‌پوشاند فقط سطح جلویی عدسی به وسیله پوشش مکعبی پوشانیده شده است.
استوای عدسی، سلولهای مکعبی استوانه‌ای می‌شوند از حالت عمودی به حالت موازی با سطح عدسی در می‌آیند و رشته‌های عدسی را می‌سازند این رشته‌ها به شکل دوایر متحدالمرکز در پیرامون یک هسته مرکزی، عمود بر مردمک قرار می‌گیرند. رشته‌های پیر بدون هسته‌اند و رشته‌های جوان در استوای عدسی ساخته می‌شوند هر رشته یک منشور شش ضلعی بطول 7-10 میلیمتر است که تمامی قطر عدسی را طی می‌کنند. کپسول عدسی کمی از جدار
مویرگ نفوذ‌پذیرتر است. عدسی حاوی 65% آب ، 35% پروتئین ،
پتاسیم ،
اسید اسکوربیک ، گلوتاتیون اکسید و احیاء و ... می‌باشد. عدسی بدون رگ و عصب است و مواد غذایی را از زلالیه می‌گیرد. سلولهای اپی‌تلیال استوانه‌ای عدسی در تمام عمر تکثیر می‌شوند و فیبرهای مسن‌تر به داخل هسته عدسی می‌روند.
عمل عدسی در چشم
عدسی (بعد از قرنیه) دومین قدرت چشم است. عدسی در پشت
مردمک واقع شده است و
عمل تطابق و متمرکز کردن نور بر روی شبکیه را انجام می‌دهد. در هنگام مطالعه، عدسی با تغییر انحنا خود این امکان را ایجاد می‌نماید که بتوانیم اجسام نزدیک را بخوبی ببینیم. این قابلیت از سن 45-40 سالگی به بعد، کاهش می‌یابد و بنابراین
پیر چشمی عارض می‌گردد، بدین معنا که برای دید نزدیک و مطالعه نیاز به عینک جداگانه خواهد بود. هرگاه فردی به نزدیک نگاه می‌کند، انقباض عضله سیلیاری، کشش عدسی را کم می‌کند و لذا عدسی کروی‌تر شده و قدرت انکساری بیشتری پیدا می‌کند و تصویر جسم نزدیک را بر
شبکیه می‌اندازد (عمل تطابق). در نگاه به دور عکس این حالت اتفاق می‌افتد. با پیر شدن و کاهش حالت ارتجاعی عدسی ، قدرت تطابق آن کاهش می‌یابد و فرد تار می‌بیند.
بیماریهای عدسی چشم
- پیر چشمی با کاهش قدرت تطابق عدسی، باعث کاهش توانایی فرد در اجرای اعمال نزدیک می‌شود.
- آب مروارید یا کاتاراکت که یکی از شایعترین بیماریهای چشم می‌باشد بعلت کدر شدن عدسی چشم اتفاق می‌افتد. در آب مروارید، کدورت عدسی باعث تاری دید دور و نزدیک می‌شود.
- در رفتگی عدسی که با تاری دید شدید مشخص می‌شود.
- همچنین کاهش تطابق عدسی چشم می‌تواند باعث عیوب انکساری چشم (دوربینی، نزدیک بینی و ...) شود.
مباحث مرتبط با عنوان
