نگاه اجمالی
در سالهای اخیر ، انواعی از شیشههای بوروسیلیکات که برای کارهای عمومی و ساخت لوازم آزمایشگاهی مناسب هستند، تولید شده است. اکنون این شیشهها در سطح وسیعی مورد استفاده قرار میگیرند و اکثر مردم آنها را با نام عمومی
پیرکس میشناسند.
ترکیب شیشههای بور و سیلیکات
این شیشهها معمولا از 10 الی 20%
و 80 الی 87% سیلیکاتها و کمتر از 10% از
و مقدار جزئی از ترکیبات پایدار کننده و ... اضافه میشوند، تشکیل شده است.
خواص شیشههای بوروسیلیکات
این شیشهها دارای ضریب انبساطی پایین و مقاومت حرارتی زیاد میباشند. در نتیجه خطر شکستن آنها در هنگام گرم کردن یا سرد کردن ناگهانی کمتر است. مقاومت این شیشهها در تماس با
مواد شیمیایی بسیار زیاد است و امکان خرابی سطح شیشه به مرور زمان کمتر است.
این شیشهها نسبت به شیشههای قلیایی سختتر بوده و در مقابل افزایش فشار سطحی مقاومت مکانیکی آنها بیشتر است. با توجه به این خواص ، در ساختن وسایلی که مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی مهم باشد، میتوان از این شیشهها استفاده نمود. اشیای شیشهای را میتوان با جداره نازکتر درست کرد. بدون اینکه در مقاومت حرارتی آن تاثیری داشته باشد.
معایب شیشههای بوروسیلیکات
- این شیشهها گرانتر از شیشههای قلیایی هستند.
- در اتصالات شیشههای بوروسیلیکات باقیماندن سوراخهای سوزنی شکل رایج است.
- این شیشهها برای کار به دمای بالایی نیاز دارند.
گسترههای قابل تحمل
حداکثر دمایی که
شیشه تحمل میکند، در حدود 500 درجه سانتیگراد و با بعضی ترکیبات خاص تا 650 درجه سانتیگراد میرسد. شیشههای بوروسیلیکات برحسب نوع ترکیبات آن در دمای بالای 500 درجه سانتیگراد فرم میگیرند و نرم میشوند. ضریب انبساط حرارتی آن نیز بستگی به نوع ترکیب دارد و از
در هر درجه سانتیگراد برای شیشههای معمولی بوروسیلیکات تا
در هر درجه سانتیگراد برای انواع مخصوص که در جوشهای پیوندی بکار میرود متغیر است. دمای عملیات حرارتی تاباندن این شیشه به منظور بادوام کردن آن بر حسب نوع ترکیب از 650- 600 درجه سانتیگراد متغییر است.
کاربردهای ویژه
از این شیشهها برای ساخت وسایل پیچیده آزمایشگاهی ، لولهکشی گاز و اسید کارخانجات و همچنین در
دماسنجهایی که در درجه حرارت بالا بکار میروند، استفاده میشود. در ساخت صفحه لنز تلسکوپها و آینههای عظیم از آنها استفاده میشود. انواع بخصوصی از این شیشهها برای اتصال با آلیاژهای
آهن و
نیکل و
کروم و
تنگستن بکار میرود. در ساخت وسایل پخت و پز و ماشینهای لباسشویی کاربرد دارد.
مباحث مرتبط با عنوان