منو
 کاربر Online
753 کاربر online

گسلهای البرز غربی و آذربایجان

تازه کردن چاپ
علوم طبیعت > زمین شناسی > زمین شناسی ایران
(cached)

گسل ارومیه – زرینه‎رود:

روند عمومى این گسل شمال غربی – جنوب شرقی است که از ماکو آغاز و پس از عبور از کناره غربی دریاچه ارومیه به رودخانه زرینه‎رود می‎رسد. فروافتادگى دریاچة ارومیه مدیون حرکت این گسل است.
روند عمومى آن هماهنگى با گسل‎هاى پرکامبرین دارد، ولى نقش آن در زمان پرکامبرین دانسته نیست. در هر حال، در نتیجه عملکرد این گسل، نواحى باختر دریاچه ارومیه به فرابوم‎هاى پرکامبرین تبدیل شده‎ که در بعضى نقاط تا پرمین ادامه داشته است.
در غرب این گسل، ستبراى رسوبات پرمین به چندین هزار متر می‎رسد و نشانگر آن است که در زمان پرمین، حوضه عمیقى در غرب این گسل وجود داشته است. در رخداد سیمرین پسین ، بار دیگر در اثر عملکرد این گسل غرب دریاچ ارومیه به فرابوم بلندى تبدیل شده که با حذف رسوبات ژوراسیکتریاس همراه بوده است. بررسى تاریخچه زمین‎شناسى نواحى محدود به این گسل نشان می‎دهد که حرکات آن بیشتر از نوع قائم بوده و چگونگى حرکت افقى این گسل مشخص نیست.
تصویر

وجود بازانیت، لوسیتیت و تفریت در حاشیه غربی دریاچه ارومیه و به سن 8/7 میلیون سال و نقش این گسل در شکل‎گیرى دریاچة ارومیه در 6500 تا 8500 سال قبل نتیجه جوان‎ترین حرکت‎هاى این گسل دانسته شده است.

گسل آستارا (تالش) :

گسل ترادیس آستارا، یکى از گسل‎هاى شمالى – جنوبى ایران است که در طول 1400 کیلومتر از ناحیة آستارا تا قفقاز کشیده شده است. درباره این گسل دانسته‎هاى زیادى در دست نیست ولى بدون شک در ژئومورفولوژی ناحیه نقش بزرگى داشته و فروافتادگى دریاى خزر در خاور آن بسیار آشکار است. ژئومورفولوژی ناحیه، اشاره به عملکرد یک گسل معکوس با افت خیلى زیاد بین ارتفاعات تالش و دریاى خزر دارد به طورى که، نهشته‎هاى پالئوزوییک را در کنار نهشته‎هاى جوان قرار می‎دهد.سازوکار ژرفى این گسل، نشانگر شیب بسیار ملایم صفحه گسل به سوى جنوب باختر است. این گسل توان لرزه‎اى دارد و در زمین‎لرزه‎هاى 1978 و 1953 قفقاز، سازوکار فشارى داشته است.

گسل تبریز:

گسل تبریز یکى از ساختارهاى خطى ایران است که در یک طول 100 کیلومترى از کوه‎هاى میشو (در غرب) تا بُستان‎آباد (در شرق) قابل ردیابى است. بهترین اثر آن در بلا فصل شمال تبریز دیده می‎شود به همین دلیل گسل تبریز نامگذارى شده است. روند عمومى آن شمال 115 درجة شرق و شیب آن قائم است. بخش جنوبى این گسل (دشت تبریز – صوفیان) حدود 40 متر فروافتاده، ولى از مقایسة کوه‎هاى مرو و میشو به یک جابه‎جایى راستگرد می توان رسید.از صوفیان به سمت غرب، این گسل پس از گذشتن از
تصویر

شهرستان خوى به طرف ماکو و سپس به کوه‎هاى آرارات در ترکیه می‎رسد. ادامه جنوب شرقی آن کوه‎هاى سلطانیه در جنوب شرق زنجان است که ممکن است به گسل زفره – قم برسد، گسل شمال تبریز یکى از گسل‎هاى قدیمى ایران می‎باشد که از فروافتادگى زنجان – ابهر، شمال تبریز، شمال باختر آذربایجان گذشته و تا قفقاز ادامه می‎یابد. در زماندونین زیرین، این گسل منطقه آذربایجان را به دو بلوک تقسیم می‎کرد. بلوک شمال شرقی فروافتاده و بلوک جنوب غربی، تا پایان کربونیفر فرابوم بوده است. بنابراین ممکن است فعالیت این گسل از دوره دونین آغاز شده باشد، هرچند که سن قدیمی‎تر آن محتمل است.اگرچه در شمال فرودگاه تبریز، سنگ‎هاى میوسن بر روى رسوبات آبرفتى کواترنرى رانده شده‎اند ولى، بررسى زمین‎لرزه‎هاى تاریخى و 100 سال گذشته تبریز، هیچ نشانى از فعالیت این گسل ندارد. گفتنى است که زمین شناسان، حرکت دوباره گسل همراه با زمین‎لرزه‎اى ویرانگر را محتمل می‎داند.

گسل سلطانیه :

گسل فشارى سلطانیه، گسلى است با درازاى حدود 140 کیلومتر و راستاى شمال غربی – جنوب شرقی که از فاصله 8 کیلومترى جنوب جنوب غربی شهر سلطانیه زنجان می‎گذرد. شیب این گسل به سمت جنوب غربی است و دیواره فرسوده گسل را می‎توان به روشنى در تمامى درازاى آن دید. جنبش‎هاى فشارى گسل سلطانیه ممکن است در شکل‎گیرى فرونشست ابهر – زنجان نقش داشته باشد. در ضمن احتمال دارد زمین‎لرزه سال 1803 میلادى سلطانیه به سبب جنبش این گسل باشد.

مباحث مرتبط با عنوان:













تعداد بازدید ها: 21425


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..