نفیسه خاتون دختر حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابیطالب است که به جلالت و بزرگی معروف است. او در سال 145 در
مکه متولد شد و در مدینه رشد یافت و به همسری
اسحق بن جعفر فرزند امام صادق درآمد. روزها روزه داشت و شبها را به عبادت می گذراند و صاحب مال فراوان بود و به مریضان و مستمندان و زمین گیران و عموم مردم احسان می کرد.
او سی و پنج مرتبه به حج مشرف شد که اکثرش پیاده بود.
زینب برادرزاده او نقل می کند: که من چهل سال عمه خود نفیسه خاتون را خدمت کردم و ندیدم که شب بخوابد و روزها روزه نباشد و پیوسته شبها را به عبادت بپا می داشت و روزها را روزه بود، به او گفتم: ای عمه چرا با خود مدارا نمی کنی؟ فرمود: چگونه با خودم مدارا کنم و حال آنکه از پیش عقباتی دارم که از آنها فقط فائزون عبور می کنند.
نفیسه خاتون از شوهرش دو فرزند آورد به نام قاسم و ام الکلثوم
وقتی با شوهرش به زیارت قبر
حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام مشرف شد، در مراجعت به
مصر آمد و در خانه ای منزل نمود. در همسایگی آنان دختر یهودی نابینائی بود که به آب وضوی نفیسه خاتون تبرک جست و فورا چشمانش بینا شد و نتیجتا یهودیان بسیاری اسلام آوردند و عقیده اهل مصر به ایشان زیاد شد و از او خواهش کردند تا در مصر اقامت کند و به قصد زیارت او مشرف می شدند و از او برکات می دیدند.
زینب برادرزاده او نقل می کند که نفیسه خاتون قبری برای خود و به دست خود کنده بود و پیوسته داخل آن قبر می شد و قرآن تلاوت می نمود تا اینکه شش هزار ختم قرآن در آن نمود و در
ماه رمضان سال 208 هجری وفات نمود.
در وقت احتضار روزه بود او را توصیه به افطار نمودند . فرمود: عجبا سی سال است تا بحال که از خداوند درخواست می کنم که با حال روزه از دنیا بروم و حال که روزه هستم افطار کنم؟ و سپس شروع به تلاوت سوره انعام نمود و چون رسید به آیه «
لهم دارالسلام عند ربهم؛ برایشان در نزد پروردگارشان خانه سلم و سلامت می باشد » وفات نمود.
پس از وفات مردم بسیاری از شهرها و قراء اجتماع کردند و شمعهای بسیاری در آن شب روشن نمودند و از هر خانه ای که در مصر بود صدای گریه شنیده می شد و غصه و حزن مصریان شدت یافت و بر او نماز گذاردند به جمعیتی که به مانند آن دیده نشده بود.
اسحق خواست که او را به
مدینه معظمه نقل مکان نماید و در
بقیع دفن نماید لیکن اهل مصر استدعا نمودند که این مخدره را برای تبرک و تیمن در مصر بگذارد و اموال بسیاری نیز بذل کردند . اسحق راضی نشد تا آنکه شب در خواب دید
رسول خدا صلی الله علیه و آله را که فرمود با اهل مصر در باب نفیسه معاوضه کن همانا به برکت او بر ایشان رحمت نازل می شود و لذا او را در همان قبری که به دست خود حفر نموده بود دفن نمودند.
مصریان به او اعتقاد زیادی دارند و معروف است که دعا در نزد قبر او مستجابست و اکنون در مصر دارای بقعه و بارگاه است . کراماتی که از نفیسه خاتون ظهور یافته در کتابی به نام « مأثرالنفیسه » ثبت شده است.
منابع:
نورالابصار - اسعاف الراغبین - منتهی الامال