دانشمندان اسلامی
- استاد مطهری در کتاب ایمان مذهبی می نویسد:انسان نمى تواند بدون داشتن ایده و آرمان و ایمان , زندگى سالم داشته باشد و یا کارى مفید و ثمر بخش براى بشریت و تمدن بشرى انجام دهد. انسان فاقد هرگونه ایده و ایمان , یا به صورت موجودى غرق در خودخواهى در مى آید که هیچوقت از لاک منافع فردى خارج نمى شود , و یا به صورت موجودى مردد و سرگردان که تکلیف خویش را در زندگى در مسائل اخلاقى و اجتماعى نمى داند.
انسان دائما با مسائل اخلاقى و اجتماعى برخورد مى نماید و ناچار باید عکس العمل خاصى در برابر اینگونه مسائل نشان بدهد انسان اگر به
مکتب و عقیده و ایمانى پیوسته باشد، تکلیفش روشن است و اما اگر مکتب و
آئینى تکلیفش را روشن نکرده باشد ، همواره مردد و سردر گم می باشد.
- استاد محمد تقی شریعتی در تفسیر آ یه 29 سوره روم می نویسد: هرکس با قرآن سروکار داشته و به معانی آیات شریفه آن مختصر آشنایی دارد می داند که این کتاب کریم دین را بسیار بزرگتر و برتر از همه امور زندگی و شؤون حیاتی می داند و پیروان خویش را به تعظیم شأن دین و تعلیم و تعلم آن و دقت فوق العاده و توجه کامل نسبت به مسائل و مطالب دینی مکلف فرموده است. لذا دین امر مهمی است که شایسته دقت تمام و توجه کامل است و نباید سرسری به آن نگریست .
اینکه قرآن از پیروان خود توجه کامل و دائم و مستمر به دین را خواسته است حاکی از شأن عظیم و اهمیت تام دین می باشد،چرا که طبق مضمون این آیه کریمه تنها راه راست و درست که بشر را به سر منزل سعادت می رساند راه دین است و بس و هر راه دیگر غیر از راه
دین باطل و گمراهی است. نه علوم بشری و نه مرامها و
مسلکهای سیاسی و نه روشهای فلسفی هیچ یک بدون دین انسان را نیکبخت نمی سازد.و...
دانشمندان غربی
دانشمندان غربی نیز هر کدام راجع به دین چیزی را بیان نموده اند:
- آنهایی که اعتقادی به خداوند ندارند مانند، مادیون و ضد مذهبیها مى گویند: دین تریاک جامعه است , تخدیر است , عامل رکود و توقف است , توجیه گر مظالم و تبعیضات است , نگهبان جهل است , افیون توده هاست،دین مربوط به جوامع ابتدایی بود و جوامع مترقی امروز از آن بی نیاز است،دین با پیشرفت و تمدن منافات دارد ، دین با علم و دانش سازگار نیست، وجدان اخلاقی می تواند جانشین دین شود ،دین غرایز و تمایلات نفسانی را سرکوب می کند،دین مجموعه خرافات و اوهام است،و...
- ولی کسانی که اعتقاد به خداوند و ماوراءالطبیعه دارند همچون میرچا الیاده مىگویند: دین هم کهنترین و هم نافذترین و اثرگذارترین نهاد اجتماعى بشر است (دین پژوهی، ترجمه بهاالدین خرمشاهی، ص7) .
- ارنست رنان نویسنده مشهور فرانسوی می نویسد: ممکن است روزی هرچه را دوست می دارم نابود و از هم پاشیده و هرچه را که نزد من لذت بخش تر و بهترین نعمتهای حیاتست از میان برود و نیز ممکن است آزادی بکار بردن عقل و دانش و هنر بیهوده گردد ولی محال است که علاقه به دین متلاشی یا محو شود بلکه همواره و همیشه باقی خواهد ماند.
- یا ژان ژاک روسو در خصوص خداوند می گوید: ما از حقیقت جهان و روح بیخبریم جز اینکه به وجود ذاتی که دارای ادراک و حکمت است و در کارهای عالم مؤثر است و متصرف می باشد می توان یقین کرد که در حرکات عالم و جریان امور آثار تدبیر و حکمت هویدا است(سیر حکمت در اروپا،فروغی ،ج1).
- دکتر رابرت.ا. هیوم مىگوید: در تاریخ بشر، هرگز حتى قبیلهاى وجود نداشته که به گونهاى دین نداشته باشد،حتى بوتهنشینان نواحى مرکزى استرالیا و سرخپوستان آمریکا که داراى پست تریناشکال موجود زندگى بشر هستند نیز به نوعى به عالم ارواح اعتقاد داشته و بهصورتى، مشغول پرستش مىباشند. در قدیمترین آثار باستانىاى که از بشر متمدن بهدست آمده، نظیر آنچه در اهرام مصر و یا متون اولیه وداهاى هند به چشممىخورد،اعتقادات و آرزوها و اعمال دینى، آشکارا وجود دارد (ادیان زنده جهان ،ترجمه عبدالرحیم گواهی ،19-20)و ....
