1- براساس وساطت فرانسه در تاریخ 31 اوت سال 1907 میلادی / 21 رجب 1325 هجری قمری در زمان نخست وزیری امین السلطان اتابک، در پطرزبورگ، پایتخت روسیه، قراردادی بین دولت روسیه و انگلیس منعقد شد.
2- براساس این قرارداد ثبت زیر نفوذ سیاسی بریتانیا رفت.
3- ایران به سه منطقه نفوذ روسیه، نفوذ انگلیس و یک منطقه ظاهراً بی طرف تقسیم گردید.
4- قرارداد مذکور شامل یک مقدمه و پنج ماده بود:
الف: دولت انگلیس متعهد می شود که در آن طرف خطی که از قصر شیرین از راه اصفهان و یزد به نقطه ای از سرحد ایران منتهی و سرحد روس و افغانستان را تقاطع می نماید برای خود یا کمک به رعایای خود یا معاونت به اتباع دولت دیگر درصدد تحلیل هیچ گونه امتیاز پلیتکی یا تجاری برنیاید.
دولت روس نیز متعهد است که در آن طر ف خط که از سرحد افغانستان از راه فاز یک و بیرجند و کرمان رمفته و به بندر عباس منتهی می شود. برای خود یا کمک به اتباع خود یا معاونت به رعایای دول دیگر در صدد تحصیل هیچ گونه امتیازات پلیتکی یا تجارتی برنیاید.
ج: دولت روس متعهد می شود که بدون اینکه قبلاً با دولت انگلیس مشاوره و تفهیمی شده باشدع به هیچ گونه امتیازی که به رعایای انگلیس در نواحی ایران واقعه فیمابین خطوط مذکوره داده شود ضدیتی نکند.
د: دولت انگلیس نیز به همین نحوم در باب امتیازاتی که به رعایای روسی در همان نواحی ایران داده می شود متعهد است.
این بود سند جنایت روس و انگلیس نسبت به ایران. اما انعقاد این قرارداد با واکنش داخلی و بین المللی روبرو گردید.
1. عوامل داخلی منجر به این قرارداد
2. عوامل خارجی منجر به این قرارداد
3. سیاست انگلیس در قرارداد 1907
4. واکنش های به این قرارداد
o واکنش مجلس
o واکنش مقامات انگلیسی
|
|
|
|
