در آیات و روایات اسلامی اسباب و عوامل زیادی برای اخلاص ذکر شده است که در اینجا به خلاصه‌ای آنها اشاره می‌کنیم. اخلاص محصول؛ تعیین-قدرت ایمان-علم-قطع امید از مردم (غیر از خداوند) کم کردن آرزوها و عبادت پرودگار است.
در رابطه با آثار و فوائد اخلاص هم موارد زیر از جمله مهمترین عناوین ذکر شده است:
1)بصیرت و نور انیت دل
2)حکمت و معرفت
3)درمانده نشدن در کارها
4)سعادت و کامیابی
5)بالا رفتن اعمال و قبولی آنها
از آنجا که اخلاص گرانبهاترین گوهری است که در خزانه قلب و روح انسان پیدا می‌شود و آثار فوق‌العاده‌ای نیز دارد که در روایات اسلامی با تعبیرات کوتاه و بسیار پر معنی به آن اشاره شده است.
در حدیث معروفی از
رسول خدا صل‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم آمده: «بنده‌ای از بندگان خدا چهل روز اخلاص را پیشه خود نمی‌سازد مگر این‌که چشمه‌های حکمت و دانش از قلبش بر زبانش جاری می‌شود.»
و در حدیث دیگری از
حضرت علی‌علیه‌السلام آمده است: «فی اخلاص النیات نجاح الامور» در اخلاص نیت پیروزی در کارها است./ این نکته روشن است که هر قدر نیت خالصتر باشد به باطن کارها اهمیت بیشتری داده می‌شود تا به ظاهر کار و به تعبیر دیگر محکم‌کاری در حد اعلی خواهد بود، به همین دلیل پیروزی در کار تضمین خواهد شد.
