محیط فیزیکی:
شاید تصور این نکته کمی دشوار باشد، اما
معماری خانه، درختان، اسباب بازی ها، و دیگر چیزهایی که کودکان با آن در ارتباط مستقیم اند، تاثیری چشمگیر بر روند یادگیری زبان دارد.
محیط اجتماعی:
زبان آموزیِ کودکی که مادر خانه دار دارد و کودکی که مادرش کارمند است، زبان آموزیِ کودکی که یکی یک دانه است و کودکی که خواهر و برادر دارد، زبان آموزیِ کودکی که اقوام او علاقمند به سرو کله زدن با بچه ها هستند و کودکی که خانواده ای خشک یا به قول دوستان ”با کلاس“ دارد، بسیار بسیار متفاوت است. البته تاثیر هر یک از عوامل یادشده، در یک دوره ی سنی بیشتر است. برای نمونه آنقدر که مادر در دوران نوزادی بر زبان آموزی کودک خویش تاثیر می گذارد، هیچ عامل دیگری تاثیرگذار نیست. ...
اقتصاد:
خانواده ای که از فقر اقتصادی رنج می برد، نمی تواند همان محیط فیزیکی را برای کودک خود فراهم آورد که یک خانواده معمولی می تواند. شاید دغدغه مالی، حتی باعث شود که پدر و مادر از توجه به زبان آموزی کودک خویش غافل شوند.
از راست به چپ : 1) مادری که وقت ندارد با کودک خود سروکله بزند؛ بچه داری و کار طاقت فرسا دشوار و دردسرآفرین است. 2) کودکی که در ارتباط با دیگران است و احتمالا در خانواده ای پر رفت و آمد زندگی می کند. 3) کودکی که نه تنها رنج اقتصادی را حس نمی کند و نه تنها اعضای خانواده با او سر و کله می زنند، بلکه بستگانی دارد (مثلا مادربزرگ) که با او در ارتباط اند و با او بازی می کنند.
نیازهای دورنی:
;نیاز به خوراک، نیاز به سرپناه، نیاز به محبت، و... چیزهایی است که برای زبان آموزیِ کودک، حکم ”
انگیزه“ را دارد.
بهداشت روحی و جسمی:
;بحث پیرامون تاثیر بهداشت روحی و جسمی بر روند یادگیری زبان در کودکان، جستاری است که به ده ها صفحه جا نیاز دارد و در این محدوده نمی گنجد. در اینجا تنها به این نکته بسنده می کنم که اگر همه عوامل یادشده در بالا در اندازه های ایده آل فراهم شود، یک شوک روحی به کودک و یا یک ضربه به بخشی از سر وی کافی است تا همه این عوامل را بی اثر کند.
