دلالت التزامی در صورتی تحقق می یابد که این شروط رعایت شده باشد:
1- میان معنای اصلی
لفظ؛ یعنی آنچه لفظ اولا و اساسا برای آن وضع گردیده(موضوع له) و معنای ملازم آن در
ذهن، تلازم و همراهی برقرار باشد.
بنابراین، اگر میان دو شیء، تلازم ذهنی برقرار نباشد، ذهن از یکی به دیگری منتقل نشده و دلالت التزامی برقرار نخواهد بود.
(به عنوان مثال، به دلیل این که شیر، شجاعت دارد، ما می توانیم به شخص شجاع شیر بگوییم و میان شجاعت و شیر در ذهن، تلازم و مقارنه و همراهی برقرار شده است.
اما میان شجاعت و گوسفند، هیچ ارتباطی برقرار نمی باشد و هیچ کسی با گفتن کلمه گوسفند، اراده معنای شجاعت را ندارد.)
2- دلالت التزامی همچنین مشروط بر آن است که تلازم و همراهی موجود میان معنای لفظ و معنای بیرون از آن، روشن و کاملا بین و واضح باشد؛ بدین معنا که ذهن هنگام تصور معنای لفظ، بدون نیاز به وساطت معنای دیگری به معنای لازم و همراه آن منتقل گردد.
در واقع دلالت التزامی در صورتی محقق می شود که لازم لفظ،
لازم بین به معنای اخص باشد.
در این زمینه نگاه کنید به:
منابع
- منطق مظفر، ج1، صفحه 65
- کلیات منطق صوری، صفحه 77
