سازندگی

پيامبران كه به نيروها تحرك مي دهند و سامان مي‌بخشند، صرفاً درجهت ساختن فرد و ساختن جامعة انساني است، و به عبارت ديگر در جهت سعادت بشيي است؛ محال و ممتنع است كه در جهت فاسد كردن فرد و يا تباهي جامعه انساني صورت گيرد. عليهذا اگر اثر دعوت يك مدعي پيامبري، فاسد ساختن انسانها، از كار انداختن نيروهاي آنها يا به فحشاء و هرزگي افتادن انسانها و يا تباهي جامعة انساني و انحطاط مجتمع انساني باشد، خود دليل قاطعي است بر اينكه اين مدعي در دعوي خودش صادق نيست.
اقبال لاهوري در اينجا نيز سخن ارزنده‌اي دارد، مي‌گويد:
«راه ديگري براي داوري كردن در ارزش تجربه ديني يك پيغمبر (حقيقي بودن رسالتش و واقعيت داشتن اتصال دروني‌اش با خدا) آزمودن انواع انسانيتي است كه ايجاد كرده و نيز توجه به آن جهان فرهنگ و تمدني است كه از رسالت وي برخاسته است.»