مقدمه
زنگ لوبیا (Uromyces phaseoli) برای اولین بار در سال 1795 از آلمان گزارش گردید و در هر کشور که رطوبت نسبی برای مدت 8 تا 10 ساعت بالا باشد، دیده می‌شود. هنگامی که شرایط فصل فراهم باشد زنگ می‌تواند تمام محصول را از بین ببرد. زنگ حداقل می‌تواند به 12 گونه لوبیا حمله کند که اینها شامل لوبیا خشک معمولی ،
لوبیا سبز و لوبیا اسپانیولی می‌باشد. در ایران این بیماری برای اولین بار در سال 1325 گزارش شد. عامل این بیماری از
قارچهای بازیدیومیست می‌باشد.
نشانه های بیماری
جوشهای مربوط به بیماری در همه قسمتهای هوایی ظاهر می‌شود. آنها بیشتر در سطح زیر برگ دیده می‌شوند. در غلافها تعداد آنها کمتر از
برگها می‌باشد و روی ساقه‌ها تعداد آنها کمتر است. نشانه‌های اولیه بیماری به صورت جوشهای کمی برجسته ، تقریبا سفید و کوچک و که بعدا به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای درمی‌آیند، ظاهر می‌شود. هر کدام از جوشها تعداد زیادی اسپور به همراه دارند که هر چیزی که با آن تماس پیدا کند، گردی به رنگ قهوه‌ای شبیه به حالت زنگ‌زدگی روی آن مشاهده می‌شود. هنگامی که برگها کاملا به زنگ آلوده شوند می‌ریزند. در صورت حمله شدید بیماری ، بیشتر شاخه‌ها از بین می‌روند و محصول شدیدا کاهش می‌یابد.
عامل بیماری
عامل بیماری قارچی است به نام Uromyces phaseoli که تمام طول زندگی خود را روی لوبیا می‌گذراند. جوشهای قهوه‌ای مایل به قرمز در لوبیا دارای اسپورهای تابستانه هستند. اسپورها به محض اینکه به مرحله بلوغ رسیدند می‌توانند جوانه بزنند. در شرایط مناسب لوله جوانه وارد روزنه شده و بعد از 5 روز نشانه‌های بیماری ظاهر می‌شود. باد عامل اصلی پخش اسپور به فواصل دور می‌باشد. بارانهای شدید که سبب شستن اسپورها و افتادن آنها بر روی زمین می‌شوند برای اپیدمی بیماری زنگ در مقایسه با هوای ابری و روزهای مرطوب که
شبنم روی برگها تا صبح دیر باقی می‌ماند چندان مناسب نیست. دمای متوسط تا دمای نسبتا بالا برای آلودگی شدید لازم است.
مبارزه
اسپورهای Uromyces می‌توانند بوسیله باد به فواصل دوردست حمل شوند و گیاهان لوبیا را حتی در مناطقی که قبلا کشت نشده است، آلوده نمایند. به هر حال موقعی که بعد از محصول لوبیا دوباره در همان مزرعه کشت شود مقدار ماده تلقیحی به میزان زیادی افزایش می‌یابد و در نتیجه سبب انهدام محصول می‌گردد. بنابراین استفاده از تناوب طولانی مفید است. لوبیای خشک و لوبیا نباید بیش از یکبار در طول سه سال کاشته شوند. بعد از برداشت محصول مزرعه را باید شخم زد تا همه بقایای گیاهان زیر خاک برود.
بازدید منظم مزرعه در مدت داشت برای مشاهده اولین علایم بیماری لازم است. چون به محض بروز بیماری باید از قارچ‌کش برای مبارزه با بیماری استفاده کرد. از زمان بروز اولین شکوفه (8 هفته قبل از برداشت) تا 4 هفته قبل از برداشت، زمان بحرانی است که باید
سمپاشی انجام شود. در خلال این مدت بازدید هفتگی اجباری است. هنگامی که بطور متوسط دو لکه در هر برگ در مزرعه مشاهده شود، سمپاشی باید شروع شود و در مدت بحرانی سمپاشی باید ادامه یابد.
سموم مورد استفاده بر علیه این قارچ
سمومی که برای مبارزه با زنگ مناسب هستند شامل
کلورتالونیل ،
ترکیبات مس و
گوگرد می‌باشند. این سموم قبل از اینکه گیاه آلوده شود باید روی گیاه پاشیده شود. مواد چسبنده اگر به محلول سمی اضافه شود، معمولا مفید است.
سم اکسی کربوکسین نیز علیه بیماری زنگ لوبیا تا 3 روز بعد از تلقیح موثر می‌باشد. نژادهای فیزیولوژیک بسیاری برای قارج عامل این بیماری شناخته شده است که از نظر بیماریزایی متفاوت می‌باشند.
واریته‌های مختلفی از لوبیا برای تشخیص نژادهای زنگ و علایم کلروز و نکروز روی برگ بکار می‌روند. مقاومت ژنتیکی به نژادهای اختصاص معمولا ساده و غالب می‌باشد. بیشتر واریته‌ها به یک یا چند نژاد مقاوم هستند. هیچکدام از واریته‌های بدست آمده ایمن نبوده و به همه نژادهای عامل بیماری مقاوم نیستند. بسیاری از واریته‌ها نسبت به نژادهای خاص موجود در منطقه از خود مقاومت نشان می‌دهند.
مباحث مرتبط با عنوان
