نگاه اجمالی
کار بزرگ
ماکسول این بود که نشان دهد،
اپتیک (نور شناخت) ، یعنی مطالعه
نور مرئی ، شاخهای از
الکترومغناطیس است و یک باریکه نور ، آرایشی از سیر
میدان الکتریکی و
میدان مغناطیسی است. نقش ماکسول در این زمینه چنان پر رنگ است که در
معادلات ماکسول در
الکترومغناطیس همانند
قوانین نیوتن در
مکانیک کلاسیک ، پایههای الکترومغناطیس به شمار میآیند. امروزه طیف کامل
امواج الکترومغناطیسی را ، با الهام از تخیلات یک نویسنده تحت عنوان
رنگین کمان ماکسول میشناسیم.
تابشهای الکترومغناطیسی پیرامون انسان
خورشید ، که تابشهایش محیط زندگی را میسازد و خود را با آن سازگار کردهایم، چشمهای غالب در تامین حیات ماست. از طرفی ما همواره در معرض
علائم رادیویی و تلویزیونی قرار داریم و
میکروموجها از دستگاههای
رادار و
رله تلفن نیز ممکن است به ما برسند. ما امواج الکترومغناطیسی چراغهای روشنایی ، قطعات داغ
موتور اتومبیل ، دستگاههای مولد
پرتوهای ایکس ،
فلاشهای عکاسی ، مواد پرتوزای مدفون در زمین را نیز دریافت میکنیم.
علاوه بر آن نور ستارگان و اشیا دیگر از کهکشان ما و حتی از کهکشانهای دیگر ، به ما میرسند. ما حتی تحت تابش ضعیف نور (با طول موج حداقل 2 میلیمتر) آتش گوی آغازین ، که به نظر خیلیها به
آفرینش جهان مربوط میشود، نیز قرار داریم. امواج الکترومغناطیسی در جهت دیگر نیز سیر میکنند.
علائم تلویزیونی گسیل شده از زمین ، از سال 1950 ، پیامهای زمینیها را به ساکنان سیارههای نزدیک به 400 ستاره ، که از نظر فنی به قدر کافی مجهز هستند، میرسانند.
خصوصیات رنگین کمان ماکسول
در رنگین کمان ماکسول ، یا طیف کامل امواج الکترومغناطیس هیچ شکافی وجود ندارد. به عنوان مثال ، ما میتوانیم تابشهای الکترومغناطیسی با طول موجهای میلیمتری را با روشهای میکرو موجی را با روشهای میکروموجی (نوسانگرهای میکرو موج) یا با روشهای فرو سرخی و چشمههای گرمایی) ایجاد کنیم. در عین حال همواره باید توجه داشته باشیم که کلیه امواج الکترومغناطیسی ، بدون توجه به محالی که در رنگین کمان ماکسول دارند، در فضای آزاد با سرعت یکسان C میکنند.
ناحیه مرئی رنگین کمان
حدود طیف مرئی در
رنگین کمان کاملا مشخص نیست. هرگاه حدود این طیف را بطور اختیاری بین موجهایی انتخاب کنیم که در آنها حساسیت
چشم به یک در صد مقدار ماکزیمم برسد این طول موجها تقریبا 430 و 690 نانومتر خواهند بود، که نسبت آنها کمتر از 2 است. اگر نورها شدت کافی داشته باشند، چشم میتواند طول موجهای فراتر از این حدود را نیز آشکار کند. در بسیاری از آزمایشهای فیزیک از
صفحات عکاسی یا
آشکارسازهای الکترونی حساس به نور به جای چشم انسان استفاده میشود.
مباحث مرتبط با عنوان