منو
 صفحه های تصادفی
اثرات و عوارض قرص شادی بخش
اهمیت خانواده
تایر
آلمونتیت
منزلت خانوادگی امام حسین علیه السلام
نقش فسفر در بدن
سازه های متداول برای ساختمانهای بلند
اویلر
آغاز و شکل‌ گیری کائنات
ختمی چینی گل سرخی
 کاربر Online
228 کاربر online

ختمی طبی

تازه کردن چاپ
علوم طبیعت > زیست شناسی > علوم گیاهی
(cached)

گیاه ختمی طبی



img/daneshnameh_up/d/d2/Althaeaofficinalis.jpg

شناسنامه

پنیرک Malvaceae:تیره
Althaea officinalis L.:نام لاتین
Marsh mallow – Marsh atthaea:نام انگلیسی
ختمی طبی:نام فارسی
خطمی – العناسول - الحضرس:نام عربی

شرح گیاه

گیاهی است علفی، پایا و دارای ساقه ای به ارتفاع 5/0 تا 5/1 متر و پوشیده از کرک های نرم که ریشه ای دراز، دوکی شکل و به ضخامت انگشت و به رنگ خاکستری مایل به زرد دارد. برگهائی با پهنک بزرگ منقسم به 3 تا 5 لوب دندانه دار و گلهائی درشت به رنگ سفید گلی یا مایل به ارغوانی دارد. گلهای آن در قسمتهای انتهایی ساقه، به صورت دسته های غالباً 3 تایی ظاهر می گردد. گلها از زاویه برگها و به صورت مجتمع و از اوایل تابستان (تیر) ظاهر میشوند و گل دهی تا اواخر تابستان (شهریور) ادامه می یابد.میوه این گیاه قهوه ای رنگ، مدور ، مسطح و چند لایه ای است چین هایی در اطراف آن وجود دارد.

نیازهای اکولوزیکی

بذر ختمی(خطمی) طبی 10 تا 15 روز پس از کاشت در دمای مناسب و وجود رطوبت کافی سبز می شود. خاکهای سبک، عمیق و حاوی ترکیبات هوموسی خاکهای مناسبی برای کشت این گیاه هستند. هوای گرم و رطوبت کافی برای رویش گیاه مناسب است بلکه در افزایش کمیت و کیفیت مواد موثره آن تاثیر مطلوبی دارد.

آماده سازی خاک

در فصل پائیز هنگام آماده سازی زمین 20 تا 30 تن کود حیوانی پوسیده به خاک اضافه کرده و در صورت ضرورت و عدم استفاده از کود حیوانی 30 تا 40 کیلوگرم در هکتار ازت، 50 تا 60 کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و 80 تا 100 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس به عنوان مقادیر پایه به زمین اضافه نموده ، شخم عمیق (به عمق 40 تا 60 سانتی متر) زده می شود. جمع آوری سنگها و قلوه سنگهای خاک نه تنها سبب گسترش ریشه و افزایش عملکرد آن می شود بلکه در رویش گیاه موثر است و سبب افزایش عملکرد برگ و گل و گیاه می شود. در اوایل بهار زمین را تسطیح و بستر خاک را برای کشت گیاه آماده می نمایند.

تاریخ و فواصل کاشت

ختمی(خطی) طبی را به هر گیاهی می توان به تناوب کشت کرد ولی بهتر است با گیاهانی که دوره رویشی کوتاهی دارند به تناوب کشت کرد تا پس از برداشت زمان کافی برای آماده سازی زمین وجود داشته باشد.فصل بهار(نیمه اول فروردین) یا اواخر پائیز (آذر) زمان مناسبی برای کشت مستقیم ختمی طبی است فاصله ردیف ها از یکدیگر 60 تا 70 سانتی متر مناسب است. در کشت مستقیم برای هر هکتار زمین به 5 تا 6 کیلوگرم بذر نیاز است در کشت غیر مستقیم در اواخر بهار و اوایل تابستان (خرداد – تیر) زمان مناسبت برای کشت گیاه در خزانه هوای آزاد است. بذرها را در ردیفهایی به فاصله 15 سانتی متر کشت می کنند. بذر مورد نیاز برای هر هکتار زمین یک کیلوگرم است. 5/2 تا 3 ماه پس از سبز شدن در فصل پائیز (مهر – آبان) یا اوایل بهار سال بعد نشاء ها را می توان به زمین اصلی منتقل کرد اگر چه دراوایل بهار نشاء هارا می توان منتقل نمود ولی فصل پائیز زمان مناسبی برای انتقال آنها به زمین اصلی است زیرا شوک حاصل از عمل انتقال در فصل پائیز بمراتب کمتر از بهار است. نشاء ها را در ردیفهایی به فاصله60 تا 70 سانتی متر در زمین اصلی باید کشت کرد. فاصله دو بوته روی ردیف کاشت 40 تا 50 سانتی متر مناسب است. اوایل پائیز (مهر)زمان مناسبی برای تکثیر رویشی گیاه است . در تکثیر رویشی فاصله ردیف ها از یکدیگر 60 سانتی متر و فاصله دو بوته درطول ردیف 50 سانتی متر مناسب می باشد.

کاشت

ختمی طبی را توسط بذر یا از طریق رویشی می توان تکثیر نمود. تکثیر با بذر مناسب تر است بذرهای تازه این گیاه قوه رویشی نامناسبی دارند از این رو برای کاشت باید از بذرهای دو تا سه ساله استفاده کرد.تکثیر بذر به دو روش مستقیم و غیر مستقیم صورت می گیرد. کشت مستقیم : بذرهای گیاه را در فصل بهار (نیمه اول فروردین) یا اواخر پائیز (آذر) به صورت ردیفی با فاصله 60 تا 70 سانتی متر کشت می کنند. عمق بذر متفاوت است و به بافت خاک و رطوبت آن بستگی دارد و بین یک تا دو سانتی متر مناسب است. پس از کشت آبیاری مناسب ضرورت دارد و سبب تسریع و هماهنگی در سبز شدن بذرها می شود. کشت غیرمستقیم : در اواخر بهار و اوایل تابستان (خرداد ، تیر) بذرهای گیاه را در خزانه هوای آزاد که بستر آن به همین منظور آماده شده کشت می کنند. پس از کاشت به منظور ایجاد تراکم در بستر سطحی خاک غلتک مناسبی زده میشود. آبیاری منظم و وجین علفهای هرز در طول رویش گباهان نقش عمده ای در سرعت رشد گیاه و افزایش عملکرد (اعم از ریشه ، برگ و گل) دارد. بذرهای گیاه با تاخیر و پس از سه تا چهار هفته سبز میشوند از اینرو بهتر است بذر این گیاه را با بذرهای گیاهان دارای رشد سریع مانند خردل مخلوط نمود. تا با مشاهده فاصله ردیف ها بهتر بتوان به وجین علف های هرز اقدام نمود. تکثیر رویشی : تکثیر رویشی با تقسیم ریشه انجام می گیرد. اوایل پائیز پس از خارج کردن ریشه گیاهان دو تا سه ساله ریشه را به چند قطعه تقسیم کرده و در ردیفهایی به فاصله 60 سانتی متر و فاصله دو بوته در طول ردیفهای کاشت 50 سانتی متر کشت می شود. از این روش به علت هزینه زیاد فقط در سطوح کوچک استفاده میشود.
img/daneshnameh_up/e/e4/althaeaofficinalis1.jpg

داشت

اگر از کشت مستقیم بذر در زمین اصلی استفاده شده باشد و گیاهان در طول ردیف ها متراکم باشند آنها را در مرحله دو تا سه برگی طوری باید تنک کرد که فاصله دو بوته در طول ردیف 20 تا 25 سانتی متر گردد. در طول رویش گیاهان باید دو تا سه بار علفهای هرز را وجین کرد چون گیاه به علف کش ها حساس است وجین مکانیکی علف های هرز ضرورت دارد. از آفات گیاه بیماریهای قارچی از قبیل زنگ ختمی است که برای مبارزه با آن از سم تیلت به مقدار 8/0 تا 1 لیتر در هکتار یا وثریل (Vigil) و یا اپمیاکت (Impact) به مقدار 1 تا 2/1 لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده نمود. دو تا سه هفته پس از مصرف این سموم می توان مجدداً از آنها استفاده نمود. از دیگر بیماریهای قارچی ، قارچ عامل بوته میری است.

برداشت

برگها را در طول تابستان باید برداشت کرد. پس از برداشت آنها را خشک می نمایند از هر چهار تا شش کیلوگرم برگ تازه یک کیلوگرم برگ خشک بدست می آید. در تیر ماه هنگامیکه گیاه در مرحله گل دهی است پیکر رویشی گیاه را از فاصله 10 تا 20 سانتی متری از سطح زمین باید برداشت نمود. با‌آبیاری منظم و به موقع گیاهان مجدداً شاخ و برگهای جدید تولید می کنند بطوریکه فصل پائیز (شهریور ، مهر که به شرایط آب و هوائی محل رویش گیاه بستگی دارد) محصول را برای دومین بار می توان برداشت کرد. پس از برداشت محصول را باید خشک کرد. برای خشک کردن گلها، شاخه های جوان و برگها می توان از سایه و نسیم ملایم با دیا از خشک کن های الکتریکی دردمای 40 تا 50 درجه سانتی گراد استفاده نمود. از هر هفت کیلوگرم گل تازه یک کیلوگرم گل خشک بدست می آید. برداشت ریشه ها در صورت مساعد بودن هوا در فصل پائیز سال دوم رویش انجام میگیرد. چنانچه هوا نامساعد باشد در اوایل بهار نیز می توان ریشه ها را برداشت کرد. پس از خارج کردن ریشه ها از خاک آنها را باید تمیز و ریشه های فرعی و سایر قسمتهای پوسیده را از آن جدا کرد. ریشه های ضخیم و نرم و ریشه هایی که مقدار کمتری ریشه فرعی دارند از نظر کیفیت و کمیت مواد موثره مطلوب هستند پس از شستن ریشه ها با آب جاری پوست آنها را باید جدا کرد.سپس آنها را قطعه قطعه (به قطعات 15 تا 20 سانتی متری و به ضخامت 5/1 سانتی متری)و خشک نمود. رطوبت مجاز در ریشه های خشک شده 12 درصد است. برای خشک کردن ریشه ها می توان از خشک کن های الکتریکی در دمای 35 تا 40 درجه سانتی گراد استفاده کرد. از هر 4 تا 5 کیلوگرم ریشه تازه یک کیلوگرم ریشه خشک بدست می آید.عملکرد سالانه ریشه خشک 1 تا 5/1 تن در هکتار ، عملکرد برگ خشک 4/0 تا 5/0 تن در هکتار و مقدار محصول گل خشک 08/0 تا 1/0 تن در هکتار است. در صورت بذر گیری باید از برداشت برگ، گل و پیکر رویشی گیاه خودداری نمود. بذر از گیاهان دو ساله جمع آوری می شود.هنگامیکه 80 درصد میوه های گیاه خاکستری رنگ شدند میوه ها را باید برداشت و سپس خشک نمود پس از خشک کردن، انجام بوجاری سبک، تمیز کردن و بسته بندی آنها ضروری است. عملکرد بذر 2/0 تا 5/0 تن در هکتار است.

دامنه انتشار

اغلب نواحی کشور، اطراف تهران،نواحی مختلف البرز، اطراف رودخانه کرج، اراک، آذربایجان، نواحی شمالی کشور ، گیلان اطراف رشت گرگان، خراسان ، لرستان ، اصفهان (زاینده رود).
تعداد بازدید ها: 23752


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..