3-26- حالت گذرا برای هالوژندار شدن
آیا این مطلب قابل قبول است که هر چه رادیکال پایدارتر باشد آسانتر تشکیل می‌شود؟
قبلاً مشاهده کردیم که اختلافات واکنش‌پذیری در مقابل اتمهای هالوژن عمدتاً به واسطه اختلاف در E
act است. پس، رادیکالی که پایدارتر باشد تشکیل آن نیز پائین‌تر است. این، به نوبة خود چنین معنی می‌دهد که هر چه رادیکال پایدارتر باشد حالت گذرای آن که منجر به تشکیل‌اش می شود نیز به همان نسبت پایدار می باشد – باید هر دو پایداری با یک استاندارد و در مقابل یک واکنش‌دهنده اندازه گیری شوند. (یادآوری: E
act اختلاف محتوای انرژی بین واکنش‌دهنده‌ها و حالت گذرا است).
بررسی حالت گذرا نشان می‌دهد که این دقیقاً همان چیزی است که مورد نظر ماست. همان‌طوری که قبلاً دیدیم پیوند
هیدروژن – هالوژن به طور جزئی تشکیل شده و پیوند
کربن –
هیدروژن به طور جزئی شکسته* می‌شود. به اندازه‌ای که پیوند شکسته می‌شود، گروه آلکیل خصلت رادیکال آزاد پیدا می‌کند. عواملی که به رادیکال آزاد پایداری می‌بخشند، رادیکال آزاد را نیز که در حالت گذرا در حال تشکیل است، پایدار می‌سازند.
عکس پیدا نشد
دیدم که ترتیب پایداری رادیکالهای آزاد برای CH
3 به صورت °1<°2<°3 است. عامل ویژه‌ای (عدم استقرار الکترون فرد) باعث می‌شود که مثلاً اختلاف انرژی بین ایزوبوتان و رادیکال بوتیل نوع سوم کوچکتر از اختلاف انرژی بین پروپان و رادیکال ایزوپروپیل باشد. غیرمنطقی نیست که همین عامل باعث شود، اختلاف انرژی بین ایزوبوتان و رادیکال بوتیل نوع سوم در حالت گذرا کوچکتر از اختلاف انرژی بین پروپان و رادیکال ایزوپروپیل در حال تشکیل در حالت گذرا باشد.
