منو
 کاربر Online
996 کاربر online

امیل دورکیم و نظر دینی او پیرامون جامعه شناسی و دین

چاپ

  • در جامعه ‏شناسی ‏دین در دوره جدید، دورکیم از شخصیتهاى مهمى است که نه تنها تحت تاثیر سن سیمون و کنت ، بلکه تحت تاثیر افرادى چون را برستون و اسمیت و آثار او درباره ادیان سامى و نیز تحت تاثیر استاد خود فوستل دوکولانژ واقع شده بود. نخستین خدمت دورکیم به جامعه‏شناسى دین عبارت بود از تحلیل او از نقشى که دین در تکوین وجدان جمعى یعنی وجدان وآگاهى اخلاقى جمعى جامعه ایفا مى‏کند، هرچند او با این انگاره زمانه‏اش همراه بود که مى‏گفت: دین محکوم به این است که سهم هر چه کمترى در زندگى جدید داشته باشد. ولى توجه او معطوف به بعد انحطاط و انتقادى دین نبود، بلکه توجه او به تحولش بود. و اگر چه در نظر او ادیان اصالت دارند و دین دروغین وجود ندارد، ولى الوهیت از نظر او هرگز چیزى فراتر از جامعه تغییر شکل یافته و جلوه نمادین پیدا کرده، نبوده است. جامعه با همان اثرى که بر اذهان آدمیان مى‏گذارد، همه تواناییهاى لازم را براى بیدارى احساس ملکوتى آنها نیز داراست; زیرا جامعه نسبت ‏به اعضاى خود همان مقامى را دارد که خدا نسبت ‏به مؤمنان. به نظر او، تحقیق علمى نیز نشان مى‏دهد که انسان‏ها هیچ‏گاه جز جامعه خویش را نپرستیده‏اند. تنها جامعه است که به‏خودى خود، یک واقعیت مقدس است توجیه کننده تمایزى است که میان امر مقدس و غیر مقدس دیده مى‏شود. روش تجربه ‏گرایی دورکیم در باب واقعیت اجتماعی، از اموری است که حتی به جامعه‏شناسی دینی وی نیز سرایت کرده است، به گونه‏ای که وی دین را نیز با عینک تجربه مطالعه می‏کند.

  • نگرش دورکیم به دین بیش‏تر کارکردگرایانه با کارکرد مثبت است و بر همین اساس، وی در تحلیل دین، خلط اساسی بین معنا و محتوای نمادهای دینی و معنا و محتوای کارکردهای آن کرده است. درنهایت دورکیم بیان می‏کند: دین عبارت است از نظام به هم پیوسته و متشکلی از باورها و اعمالی در رابطه با اشیای مقدس و این اعمال و باورها تمام کسانی را که به آن می‏پیوندند در یک واحد اجتماعی اخلاقی به نام «کلیسا» پیوسته و متحد می‏سازد. دورکیم معتقد است که هیچ چیز ذاتا مقدس یا دنیوی نیست، بلکه زمانی یکی از این دو خصلت را پیدا می‏کند که مردم یا بر آن پدیده ارزشی فایده‏مند قایل شوند و یا بر عکس، صفاتی ذاتی به آن نسبت دهند که با ارزش وسیله‏اش هیچ ارتباطی نداشته باشد.

منابع

  • ریمون آرون، مراحل اساسى‏اندیشه در جامعه ‏شناسى، باقر پرهام،ص‏377
  • کرامبى و دیگران، فرهنگ جامعه ‏شناسى، حسن پویان،تهران، نشر،1376، ص‏133
  • میرچا الیاده، دین پژوهی، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی
  • آنتونی گیدنز، جامعه ‏شناسی، ترجمه منصور صبوری، ص 492
  • ملکلم همیلتون،جامعه‏ شناسی دین، محسن کلاشی، ص‏139
  • ساموئل کنیگ، جامعه ‏شناسی، ترجمه مشفق همدانی، ص 132

برای مطالعه تکمیلی بخوانید

دو خصلت عمده دین از نظر دورکیم
منشا پیدایش دین در نظر دورکیم
دین و کارکردهای آن از دیدگاه امیل دورکیم
دین و نقش اجتماعی آن در نظر امیل دورکیم
افول دین در نقشهای اجتماعی آن از دیدگاه امیل دورکیم
رابطه دین با جامعه در نظر امیل دورکیم

تعداد بازدید ها: 6234


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..