|  | |
| | |
| | |
| | |
| |
| استیون زیلیان ( Steven Zaillian ) |
استیون زیلیان ، یکی از فیلم نامه نویسان مطرح آمریکایی است که علاوه بر فیلم نامه نویسی در کارگردانی و تدوین نیز دست دارد. زیلیان در روز سی ام ماه ژانویه سال 1953 در ایالت کالیفرنیای آمریکا به دنیا آمد. او در دانشگاه سان فرانسیسکو به تحصیل در رشته سینما پرداخت. زیلیان کارش را در سینما با تدوین فیلم آغاز کرد. نخستین فیلمی که زیلیان آن را تدوین کرد و به این ترتیب پا به دنیای سینما گذاشت Breaker, Breaker نام داشت. از جمله فیلم های دیگری که زیلیان پیش از ورود به عرصه فیلم نامه نویسی ، تدوینگر آنها بوده است می توان به امپراتوری عنکبوت ها ( 1977- Kingdom of the Spiders ) و Starhops در سال 1978 اشاره کرد.
زیلیان نخستین فیلم نامه خود را در سال 1985 نوشت ، فیلم نامه ای با نام شاهین و مرد برفی. زیلیان این فیلم نامه را که یک تریلر سیاسی – جاسوسی بود ، بر مبنای کتابی از رابرت لیندسی ( Robert Lindsey ) نوشت. این فیلم که در آن شان پن ( Sean Penn ) به ایفای نقش پرداخته بود ، به موفقیت نسبتا خوبی دست پیدا کرد.
زیلیان پنج سال بعد در پروژه بعدی خود نیز به دنبال یک اقتباس ادبی رفت. این بار اقتباس از اثر معروف الیور ساکس ( Oliver Sacks )با نام بیداری ( 1990 ) که بر اساس یک ماجرای واقعی نوشته شده بود. پنی مارشال ( Penny Marshall ) این فیلم نامه درام را با بازی رابرت دنیرو ( Robert De Niro ) و رابین ویلیامز ( Robin Williams ) جلوی دوربین برد. فیلم بیداری بسیار موفق بود و در چند رشته از جمله بهترین فیلم نامه اقتباسی ، نامزد دریافت جایزه اسکار شد.
زیلیان در سال 1993 پرکار بود و سه فیلم نامه را در کارنامه خود ثبت کرد که هر سه اقتباسی و هر سه موفق بودند: فهرست شیندلر ، جک خرسه و در جست و جوی بابی فیشر.
فهرست شیندلر بر اساس رمانی نوشته تامس کنیلی ( Thomas Keneally ) نوشته شد. این فیلم نامه یکی از بهترین آثار استیون زیلیان است. این فیلم که توسط استیون اسپیلبرگ کارگردانی شد ماجرایی درام و تکان دهنده را در دوران جنگ جهانی دوم درباره یهودیان دربند آلمان ها روایت می کرد ، که کارخانه داری آلمانی به نام شیندلر و عضو حزب نازی ، آنها را نجات می دهد. این فیلم در آن سال بسیار مورد توجه قرار گرفت و واکنش های متفاوتی را هم در بر داشت. فهرست شیندلر در آن سال جوایز بسیاری را نصیب خود کرد از جمله اسکار بهترین فیلم نامه اقتباسی، جایزه بافتا برای بهترین فیلم نامه اقتباسی و...
زیلیان جک خرسه را بر اساس داستانی از دان مک کال ( Dan McCall ) نوشت. جک خرسه درامی زیبا و دلنشین درباره رابطه یک پدر و پسر است. در این فیلم دنی دوویتو ( Danny DeVito )بازی زیبایی ارائه کرده است.
در جست و جوی بابی فیشر را نیز زیلیان بر اساس کتابی از فرد ویتزکین ( Fred Waitzkin ) نوشت. در جست و جوی بابی فیشر به ارتباط بین یک پدر و پسر می پرداخت که ماجرایش در دنیای شطرنج و قهرمانی می گذشت. این فیلم نامه را زیلیان خود جلوی دوربین برد و به این ترتیب نخستین تجربه کارگردانی اش را با فیلم نامه ای از خودش پشت سر گذاشت. این فیلم از سوی منتقدان مورد استقبال قرار گرفت اما در گیشه شکست خورد.
زیلیان در دو پروژه بعدی خود به سراغ فیلم نامه های عامه پسند رفت. زیلیان فیلم نامه خطر حاضر و آشکار ( 1994) را با همکاری دانلد استیوارت ( Donald Stewart ) و جان ملیوس ( John Milius ) نوشت. این فیلم نامه نیز بر اساس داستانی از تام کلنسی ( Tom Clancy) نوشته شد و درباره درگیری یک مامور CIA با دلالان مواد مخدر در کلمبیا بود. کارگردانی این فیلم را فیلیپ نویس ( Phillip Noyce ) بر عهده داشت. فیلم خطر حاضر و آشکار ، فروش خوبی داشت.
فیلم نامه بعدی زیلیان ، ماموریت : غیر ممکن ( 1996) بود. فیلم نامه این فیلم را زیلیان با همکاری دیوید کوئپ ( David Koepp ) و رابرت تاونی ( Robert Towne ) نوشت. ماموریت غیر ممکن ، فیلمی ماجراجویانه درباره سرقت ، سیاست و خیانت بود. این فیلم نامه توسط برایان دی پالما ( Brian De Palma ) و با نقش آفرینی تام کروز ( Tom Cruise ) جلوی دوربین رفت. فیلم از فروش بسیار خوبی برخوردار بود و در سال های بعد ماموریت غیر ممکن دو ، سه و چهار هم از روی آن ساخته شد.
در سال 1998زیلیان بار دیگر به پشت دوربین رفت تا فیلم نامه ای از خودش با نام یک حرکت مدنی را جلوی دوربین ببرد. زیلیان این فیلم نامه را بر اساس داستانی از جاناتان هار ( Jonathan Harr ) نوشت. تبدیل این داستان با توجه به حجم زیاد آن ( 1200 صفحه ) به یک فیلم نامه جمع و جور کار آسانی نبود و زیلیان را با مشکلات بسیاری رو به رو کرد ، اما با این وجود زیلیان توانست اقتباس خوبی از این کتاب بکند. حاصل کار کنکاشی جذاب درباره قوانین مدنی بود.
در سال 2001 زیلیان فیلم نامه هانیبال را نوشت که ریدلی اسکات ( Ridley Scott ) آن را جلوی دوربین برد. فیلم نامه ای بر اساس شخصیت معروف کتاب توماس هریس (Thomas Harris )یعنی دکتر دیوانه ای به نام هانیبال لکتر که به نوعی دنباله ای بود بر فیلم سکوت بره ها ( 1991- The Silence of the Lambs )، اما به اندازه آن موفق نبود.
زیلیان نوشتن فیلم نامه برای فیلم سازان مطرح را ادامه داد و در سال 2002 فیلم نامه دار و دسته نیویورکی ها را برای مارتین اسکورسیسی( Martin Scorsese )نوشت که به دوران جنگ و درگیری های محلی در نیویورک می پردازد ، یعنی زمانی که جز وحشیگری و جنون هیچ چیز دیگری بر نیویورک حکم نمی رانده. او همچنین در سال 2005 فیلم نامه مترجم را که برای سیدنی پولاک ( Sydney Pollack ) نوشته بود در کارنامه خود ثبت کرد. مترجم درباره یک مترجم شفاهی است که در سازمان ملل کار می کند و به طور اتفاقی متوجه می شود که یکی از رهبران آفریقایی تهدید به مرگ شده و به این ترتیب زندگی اش در معرض خطر قرار می گیرد.
آخرین پروژه زیلیان تا امروز تمام مردان شاه ( 2006 ) نام دارد که خود آن را جلوی دوربین برده است.
|
گزیده فیلم شناسی استیون زیلیان ( در مقام فیلم نامه نویس )
|
| • شاهین و مرد برفی ( 1985- The Falcon and the Snowman ) |
| • بیداری ( 1990- Awakenings ) |
| • فهرست شیندلر ( 1993- Schindler's List ) |
| • جک خرسه (1993- Jack the Bear ) |
| • در جست و جوی بابی فیشر ( 1993- Searching for Bobby Fischer ) |
| • خطر حاضر و آشکار ( 1994- Clear and Present Danger ) |
| • ماموریت : غیر ممکن ( 1996- Mission: Impossible ) |
| • یک حرکت مدنی ( 1998- A Civil Action ) |
| • هانیبال ( 2001- Hanibal ) |
| • دار و دسته نیویورکی ( 2002- Gangs of New York ) |
| • مترجم ( 2005- The Interpreter) |
• همه مردان شاه ( 2006- All the King's Men )
|
گزیده جوایز و افتخارات
|
• برنده جایزه اسکار بهترین فیلم نامه اقتباسی برای فیلم نامه فهرست شیندلر در سال 1994 ، نامزدی اسکار بهترین فیلم نامه برای فیلم نامه های بیداری در سال 1991و دار و دسته نیویورکی ها در سال 2003.
• برنده جایزه گلدن گلوب در رشته بهترین فیلم نامه برای فیلم نامه فهرست شیندلر در سال 1994. |
