مواد و وسایل لازم

• سیم نازک
• یک مداد
• یک ظرف آب
• یک صفحه روزنامه

روش آزمایش

مرحله اول
سیم را به اندازه 15 سانتی متر ببرید. هر سیم نازکی که بتوان آن را خم کرد برای این آزمایش مناسب است.
اگر سیم به اندازه لازم نازک باشد لازم نیست روکش آن را بردارید.
یک سر سیم را دور مداد بپیچید تا یک حلقه درست شود.
حلقه را از مداد بیرون بکشید و یک دور دیگر بپیچید تا حلقه کوچکتر شود.
حلقه را طوری در آب فرو ببرید که سطح حلقه رو به بالا باشد.



با دقت حلقه را از آب بیرون بیاورید. باید بکوشید قطره ای بزرگ و گرد تشکیل شود که روی حلقه باقی بماند.
قطره آب را روی صفحه روزنامه نگهدارید.
از پشت قطره آب به حروف روزنامه نگاه کنید. احتمالا باید حلقه را چند بار بالا و پایین ببرید تا در موقعیتی قرار گیرد که حروف از پشت آن واضح دیده شود.

مشاهده می شود که حروف بزرگتر دیده می شوند.

اگر حروف بزرگتر نشدند حلقه را دوباره درون آب ببرید تا قطره ای گردتر و درشت تر به دست آورید.

مرحله دوم
برای این مرحله دو راه وجود دارد هر دو را بیازمایید تا راهی را که برایتان بهتر است بیابید.
الف_به روش مرحله اول با حلقه ای که ساخته اید از درون ظرف آب قطره ای گرد و بزرگ بردارید سپس خیلی با دقت حلقه را کاملا برگردانید. این حرکت سبب می شود قطره آب گود بیفتد و قطره ای ایجاد کند که سطح بالایی آن گود است.
ب_این بار نیز با حلقه ای که ساخته اید قطره ای درشت از آب بردارید.با دقت بسیار ته قطره آب را با انگشت کوچک لمس کنید.به این ترتیب مقداری بسیار کم آب از ته قطره برداشته می شود و این بار نیز قطره ای گود ایجاد می شود.

وقتی که این قطره را ساختید آن را روی صفحه روزنامه نگهدارید و از پشت آن به حروف روزنامه نگاه کنید.

مشاهده می شود که حروف کوچکتر دیده می شوند.

نتایج آزمایش

در مرحله اول در صورتی که قطره آب به اندازه کافی درشت باشد انحنا دارد و مانند یک عدسی دوکوژ عمل می کند و احتمالا مانند یک ذره بین در هر دو طرف رو به بیرون انحنا دارد. عدسی دو کوژ اشیا را بزرگتر از عدسی کوژی که یک سطح آن تخت است نشان می دهد.
بزرگنمایی عدسی کوژ به انحنا و ضخامت آن بستگی دارد. هر چه عدسی ضخیمتر و سطح خارجی آن گردتر باشد اشیا را بزرگتر نشان می دهد.
درمرحله دوم یک عدسی کاو ساخته اید. عدسی کاو اشیا را کوچکتر نشان می دهد.در این آزمایش تنها یک طرف عدسی شما روبه داخل انحنا دارد (یا گود است). اگر هر دو طرف عدسی گود باشد به آن عدسی دو کاو می گویند که اشیا را کوچکتر از این نیز نشان می دهد. عدسیهایی مشابه آنچه در مرحله دوم ساخته اید یعنی عدسیهایی که یک طرف آنها گود و یک طرف آنها بر آمده است عدسی کوژ-کاو خوانده می شود