پایه گذاران سینمای آمریکا از همان ابتدا در جهت تاسیس کمپانی ها و استودیوهای سینمایی گام برداشتند و همین موضع گیری علمی- صنعتی – تجاری در برابر پدیده نوظهوری چون سینما بود که آن ها موفق شدند بنیادی استوار برای تسلط سینمای کشورشان بر بازار جهانی فراهم آورند.
از جمله مهم ترین کمپانی های فیلم سازی (که به نوعی آغازگران آن هم بودند) عبارت اند از :

* شرکت تولیدی ادیسون
* شرکت بایوگراف
* شرکت ویتاگراف

شرکت تولیدی ادیسون ( Edison Manufacturing Company )

پدر آمریکایی سینما توماس ادیسون ( Thomas Edison ) بود. استادی ماهر در اختراع و تجارت به سبک آمریکایی. او خود توجهی به سینما نداشت و تنها مایل بود برای اختراع بزرگش فونوگراف (Phonograph ) که موفقیت فراوانی به دست آورده بود یک همراه بصری فراهم کند. چیزی که ادیسون در ذهن داشت « یک ماشین تفریحی بود که با انداختن سکه ای در آن بتوان همزمان موسیقی شنید و تصویری را مشاهده کرد.».

دستگاه های سازنده تصویر متحرک ادیسون چنان که روش معمول صنایع در عصر حاضر است ، به دست گروهی از فناورانی تولید شد که در آزمایشگاه های ادیسون ، در وست ارنج (West Orange) نیوجرسی ، کار می کردند. سرپرستی این گروه بر عهده و.ک. لوری دیکسون (W.K.Laurie Dickson ) انگلیسی بود. دیکسون و همکارانش در سال 1879 کار بر روی تصاویر متحرک را آغاز کردند.

آن چه ادیسون از همکارانش خواسته بود مورد پسند بود ولی با مشکلات عملی فراوانی همراه بود. نظر اصلی او این بود که عکس های کوچکی را روی سطح استوانه ای فونوگراف ضبط کنند ، درست شبیه روش ضبط صدا روی آن استوانه ها. اما باز سازی تصاویر ، ضعیف و سطح استوانه ای نیز آن قدر کوچک بود که نمی شد حرکتی را روی آن ضبط کرد. پس از تکمیل فیلم سلولوئید جرج ایستمن( George Eastman ) ، دیکسون او را راضی کرد که از سلولوئید به جای استوانه استفاده کند.

دیکسون و همکارانش توانستند با استفاده از فیلم سلولوئیدی دستگاهی برای ضبط هم زمان صدا و تصویر بسازند. دیکسون این دوربین کارآمد ولی بسیار حجیم را کینه توگراف ( Kinetograph ) نامید. اما هنوز مشکل نمایش تصاویر حل نشده بود. آن ها سرانجام موفق شدند پس از کوشش های فراوان دستگاه قبلی را تکمیل کنند و فیلم را بر پرده نمایش دهند.

به رغم نمایش حیرت انگیز فیلم و مطابقت صدا با آن ، ادیسون که رضایت نداشت و ظاهرا نگران کیفیت پخش تصاویر بود ، تصمیماتی گرفت ، به این ترتیب که به جای نمایش فیلم ها برای گروهی از مردم ، تماشاگر به تنهایی چشمش را روی سوراخ دستگاهی بگذارد و فیلم واحدی را ببیند. او با این دستگاه به نمایش فیلم با وضوح بهتری می پرداخت و مطمئن بود که اگر به جای پر کردن سالن با جمعیت زیاد که خیلی زود از این بدعت خسته می شدند ، آن را در یک زمان برای یک نفر نمایش دهد ، پول بیشتری کسب خواهد کرد. دستگاه مورد نظر ادیسون خیلی زود در کارگاهش ساخته شد و کینه توسکوپ ( Kinetoscope ) نام گرفت.

دیکسون و یارانش نخستین استودیوی تصاویر متحرک را نیز ایجاد کردند. اندازه ، وزن و بی تحرکی کینه توگراف وجود چنین استودیویی را الزامی ساخته بود. این استودیو ، اتاقکی بیش نبود که از بیرون با صفحات فلزی سیاهی محافظت می شد و به واگن های پلیس شباهت داشت. این استودیو ، با این ویژگی ها در نزد عامه مردم به بلک ماریا ( Black Maria ) شهرت یافت. نخستین بازیگران سینما در آمریکا به همین استودیوی ابتدایی می آمدند. آن ها که اغلب هنرپیشه های واریته ها بودند ، از نقاط مختلف آمریکا به وست ارنج سفر می کردند تا از آن ها تصویر متحرک گرفته شود. این تصاویر متحرک در همه جا بین 15 ثانیه تا 1 دقیقه به طول می انجامیدند و همان نمایش هایی را که هنرپیشه گان روی صحنه اجرا می کردند باز می آفریدند.

شاید ادیسون جایگاه خود را در تاریخ سینما بیشتر مرهون مهارتش در بازاریابی باشد تا مرهون نبوغ علمی. شرکت او نخستین شرکتی بود که برای نمایش تصاویر متحرک بازاری مناسب پیدا کرد ، هر چند که دستگاه او برای تماشای انفرادی و نه جمعی طراحی شده بود. ادیسون با به دست آوردن حق انحصاری کینه توسکوپ و کینه توگراف ، بی درنگ طرح های خود را برای استفاده تجاری از این دو دستگاه آغاز کرد و قرارداد هایی بست که به تاسیس سالن هایی برای تماشای کینه توسکوپ در سراسر کشور منجر شد.

نخستین سالن نمایش کینه توسکوپ در سال 1894در یک مغازه اجاره ای در نیویورک افتتاح شد.در این سالن ده دستگاه کینه توسکوپ قرار داشت و هر کدام یک فیلم متفاوت را نشان می داد. دیری نگذشت که سالن های کینه توسکوپ دیگری نیز گشایش یافتند.

شرکت ادیسون همۀ وقت خود را به فیلم برداری برای کینه توسکوپ اختصاص داده بود ، اما از آن جا که رفته رفته تازگی کینه توسکوپ از میان می رفت ، او باید در نمایش فردی تجدید نظر می کرد.

ادیسون که در پی دستگاهی کارآمد برای پخش تصویر بر پرده بود در سال 1896 پروانه بهره برداری انحصاری از یک پروژکتور جدید را به دست آورد. این دستگاه نمایش جدید را توماس آرمات ( Thomas Armat ) و سی.فرانسیس جنکینز ( C.Francis Jenkins ) طراحی کرده بودند ، اما برای رساندن اختراعشان به سوددهی اقتصادی سرمایه کافی در اختیار نداشتند. ادیسون قراردادی تجاری با آن ها منعقد کرد که طبق آن او پروژکتور آن ها را به عنوان اختراع خود بفروشد ( تا شهرت ادیسون اعتبار و امکان فروش دستگاه را افزایش دهد) ، آن ها نیز سود قابل توجهی از فروش به دست آورند.

کمپانی ادیسون دستگاه کینه توسکوپ را کمی تغییر داد و دستگاه جدیدی با نام ویتاسکوپ ( Vitascope ) را ارائه داد که تصاویر را با پروژکتور جدید بر پرده می انداخت.

ظرف یک سال تعداد ویتاسکوپ هایی که در سراسر آمریکا به نمایش فیلم می پرداختند به صدها رسیده بود.

شرکت بایوگراف ( Biograph Company )

از جمله رقبای بزرگ ادیسون شرکت بایوگراف بود. این شرکت (با نام رسمی امریکن ماتوسکوپ و بایوگراف آمریکا ) در سال 1895 تاسیس شد.صاحبان این کمپانی هنری ماروین ( Henry Marvin ) ، یوجین کوپمن (ugene Koopman ) و هرمن کسلر ( Herman Casler ) بودند. در همین سال دیکسون به دلیل برخی نارضایتی ها از ادیسون جدا شد و به شرکت بایوگراف پیوست.

شرکت بایوگراف از تخصص دیکسون به بهترین وجه استفاده کرد. نخستین دستگاه نمایش آن ها دستگاهی به نام ماتوسکوپ ( Mutoscope ) بود که توانست کینه توسکوپ را از دور خارج کند. ماتوسکوپ نیز همانند کینه توسکوپ یک ردیف عکس متحرک را از مقابل دید یک تماشاگر می گذراند. تصاویر ماتوسکوپ بر خلاف کینه توسکوپ ، بسیار بزرگ بودند و هر کدام روی کارت مجزایی قرار می گرفتند. تمهیدات به کار رفته در این دستگاه موجب شدند تصاویر ماتوسکوپ واضح تر و واقع نماتر از تصاویر کینه توسکوپ به نظر برسند.

فناوران شرکت بایوگراف به سرکردگی دیکسون توانستند پروژکتوری با قابلیت های بیشتر عرضه کنند که صافترین و روشن ترین تصاویری را که تا کنون روی پرده مشاهده نشده بود به وجود آورند. علاوه بر این دیکسون استودیوی مخصوصی مشابه آن چه در آزمایشگاه های ادیسون به نام بلک ماریا ساخته بود درست کرد با این تفاوت که این استودیو در فضای باز قرار داشت. به این ترتیب بایوگراف با بهره گیری از امکانات جدید تر و بهتر و ساخت فیلم های جالب تر توانست به رقیبی بزرگ برای ادیسون تبدیل شود.

در 1901 ادیسون علیه بایوگراف ادعای نقض توافق حق ثبت را کرد و حرفش را در دادگاه فدرال به کرسی نشاند. بایوگراف تقاضای فرجام کرد و در سال 1902 رای قبلی رد شد. ادیسون دست بردار نبود و بایوگراف را در محافل دعاوی و حقوقی گرفتار کرد ، تا این که در سال 1908 سرانجام بایوگراف پذیرفت برای سازش پای میز مذاکره بنشیند.

شرکت ویتاگراف ( Vitagraph Company )

در سال 1898 ، دو برگزارکننده نمایش های واریته به نام های جیمز استوارت بلکتون ( James Stwart Blackton ) و آلبرت.ا.اسمیت ( Albert E. Smith ) شرکت ویتاگراف آمریکا را تاسیس کردند تا فیلم هایی برای نمایش در میان برنامه های واریته تولید کنند. این کمپانی که دومین رقیب بزرگ ادیسون شد فعالیتی با عظمت کمتر ، اما عمری طولانی تر داشت.

بلکتون هنگام ملاقات ادیسون در بلک ماریا برای نخستین بار مجذوب تصاویر متحرک شد. ادیسون امتیاز یک ویتاسکوپ را به بلکتون اجاره داد. بلکتون نیز محبت ادیسون را با کپی کردن از دستگاه او و ساختن فیلم های خود پاسخ داد. بلکتون و شرکایش کمپانی خود را تاسیس کردند و نام آن را ویتاگراف نهادند.

با آغاز جنگ اسپانیا و آمریکا بر محبوبیت تصاویر متحرک افزوده شد ، زیرا به اعتقاد مردم این رسانه بهتر از روزنامه ها و هفته نامه های مصور حال و هوای میدان نبرد را به تصویر می کشیدند و آنان احساس می کردند که خود در صحنه حضور دارند. بلکتون و اسمیت بی درنگ از این موقعیت سود جستند و بر پشت بام استودیوی خود در شهر نیویورک به ساختن فیلم هایی پرداختند که ظاهرا حوادثی را به تصویر می کشیدند که در جنگ رخ می داد. این ابتکار با چنان موفقیتی روبه رو شد که آنان در سال 1900 فهرست فیلم هایشان را برای فروش به سینماداران عرضه کردند و به این ترتیب شرکت ویتاگراف به عنوان یکی از تولیدکنندگان مهم فیلم در ایالات متحده شناخته شد.

افراد دیگری نیز بودند که کم و بیش توجه ویژه ای به سینما داشتند. در هر حال تلاش همه این افراد سبب شد که سینما جایگاه مستحکمی با شروع قرن بیستم برای خود دست و پا کند.

همچنین ببینید:

• فیلم های نخستین