اطلاعات اولیه
هویج گیاهی است دو ساله از
خانواده چتریان. یعنی در سال اول تولید ریشه ضخیم و قابل استفاده غذایی کرده و در سال دوم از وسط برگهای آن که به شکل روزت و از روی طوقه ریشه میرویند شاخه گل دهنده ظاهر میشود. این شاخه تا ارتفاع 60 تا 90 سانتیمتر رشد میکند و پس از
تلقیح که بوسیله
حشرات انجام میگیرد تولید
بذر میکند.
اصل و قدمت هویج
موطن اصلی هویج در اروپا و شمال آفریقا و آسیا میباشد و پارهای از انواع آن در آمریکای شمالی و جنوبی یافت میشود.
گلهای هویج
گلهای این گیاه معمولا کامل هستند. یعنی در یک گل اندامهای نر و ماده هر دو موجود است ولی نژادهای نر عقیم که دانه گرده آنها قادر به تلقیح تخمک نیستند نیز مشاهده میشود. این نژادها از نظر تهیه بذر و اصلاح آن بسیار ارزنده میباشند.
خاک مطلوب هویچ
هویج مانند اغلب سبزیهای ریشهای طلب خاک عمیق و نرم لیمونی میباشد و از نظر تجارتی هویج را بیشتر در خاکهای لیمونی سبک و یا خاکهای هوموسی سبک میکارند. زیرا در این قبیل خاکها مقدار محصول زیاد و شکل ریشه که عامل مهم مرغوبیت آن میباشد صاف و منظم میشود. در صورتی که در زمینهای خیلی سنگین و یا در خاکهایی که دارای سنگهای درشت میباشند کاشته شود ریشه کج و اغلب دو یا چند شاخه میگردد.
کود مورد استفاده در هویج
برای رشد سریع هویج کود فراوان از جنس
ازت ،
فسفر و
پتاس لازم است و علاوه بر آن خاک باید دارای مقدار کافی مواد آلی یعنی
هوموس باشد. وجود کود دامی یا کود سبز در زمینهای سنگین برای پوک کردن این نوع اراضی حتما لازم است. در صورتی که 20 تا 30 تن کود دامی برای اصلاح و تا اندازهای تقویت زمین به محصول داده شود برای ایجاد تعادل بین ازت و فسفر و پتاس مورد نیاز هویج باید مقداری کود شیمیایی نیز به زمین داد.
تاثیر محیط در رشد و رنگ ریشه هویج
در نواحی نسبتا گرم که زمستان معتدل دارد مانند پارهای از نقاط جنوب ایران ممکن است به کشت بذر هویج مبادرت کرد. ولی در این نواحی ریشه هویج کم رنگ و بنابراین نامرغوب میشود. این کم رنگ شدن ریشه هویج ممکن است علل مختلفی داشته باشد مانند کوتاهی روز در زمستان ، کمی درجه حرارت ، کمی شدت روشنایی و بالاخره رطوبت زیاد. ولی میزان گرمای هوا بیش از سایر عوامل در کمرنگی هویج موثر است.
کاشت هویج
بذر هویج را مانند بذر سایر سبزیهای ریشهای در محل اصلی میکارند. موقع کاشت بذر در نقاط سرد سیر که دارای زمستانهای سخت است در فصل بهار پس از برطرف شدن خطر یخبندان میباشد و در نواحی گرم معتدل که خطر یخبندان وجود ندارد بذر این گیاه را میتوان در پاییز و یا زمستان کاشت. برای بدست آوردن هویج تازه و لطیف باید بذر آن را به تدریج کاشت و آخرین کاشت باید از بذر انواع زودرس و اقلا 2 ماه قبل از رسیدن سرمای شدید و یخبندان انجام میگیرد. بذر هویج را بطور خطی میکارند. فاصله خطوط از 40 تا 45 سانتیمتر نسبت به آب و هوا و نوع خاک تغییر میکند.
برداشت محصول هویج
تقریبا در تمام فصول سال هویج در بازار یافت میشود ولی هویجهایی که در اواخر بهار و اوایل تابستان به فروش میرسند محصول انواع زود رس هستند و هویجهایی که در پاییز و زمستان به بازار عرضه میشوند از انواع هویج دیر رس به عمل آمدهاند. هویج پاییزه یا آخر فصل را بوسیله
گاو آهن از زمین میکنند.
انبار کردن هویج
انبار کردن هویج کاملا شبیه نگاهداری چغندر در فصل زمستان میباشد باید دارای حرارت و رطوبت باشد. میزان رطوبت نسبی انبار بین 93 و 98 درصد باشد. ماندن هویج برای مدت طولانی در انبار باعث کم شدن مقدار قند آن میشود و از حیث مرغوبی لطمه میبیند.
خواص دارویی هویج
داروی مخصوص بیماریهایی است که مربوط به کمبود مواد غذایی بخصوص ویتامینها هستند. مقدار زیادی ویتامینهای A ، B ، C و D دارد و مخصوصا برای درمان مبتلایان به
اگزما بسیار مناسب است. هویج پخته به صورت استعمال خارجی برای درد و خارش استعمال میشود. همچنین برای سوختگیها و
آکنه بسیار مفید است.
مباحث مرتبط با عنوان